Samenvatting Geschiedeniswerkplaats (tweede fase vwo handboek historisch overzicht)
Hoofdstuk 3 : De tijd van monniken en ridders
3.1 De opkomst van de islam
3.2 Hofstelsel en horigheid
3.3 Het feodale stelsel
3.4 Christendom in Europa
3.1 De opkomst van de islam
Een nieuwe godsdienst
Voor het ontstaan van de islam is geen wetenschappelijke zekerheid bekend.
Er wordt gedacht dat de godsdienst in gesticht door Mohammed, om meer van zijn leven te weten te komen
kijken we naar de islamitische geschriften
Volgens de islamitische traditie was Mohammed een handelaar uit Mekka die op 40-jarige leeftijd profeet werd
Van 610 tot 632 (zijn dood) zou de engel Gabriel tot hem zijn verschenen en hem verzen van Allah doorgaf
Mohammed zijn volgelingen hebben deze dan geleerd en opgeschreven in de Koran
De islam heeft 1 allemachtige God en een heilig boek net zoals het jodendom en het christendom
Het christendom en de islam hebben ook allebei een boodschap voor de gehele mensheid >
Christenen probeerde gehele wereld te bekeren
Moslims kennen jihad wat het streven naar de uitbreiding van de islam inhoudt
Staat en godsdienst
In contrast met de christenen die vervolgd werden was de islam meteen een godsdienst van heersers
Mohammed was niet alleen een profeet maar ook een wereldlijk machthebber
Nadat hij in 622 in Mekka was verdreven kreeg hij de macht in Medina dat toen ook de eerste islamitische staat
werd
Vanaf toen bleven godsdienstige en politieke leiding in de islamitische wereld in 1 hand
Vanaf Medina veroverd Mohammed het halve Arabische schiereiland
Na zijn dood kozen zijn volgelingen een nieuwe leider die de titel kalief (opvolger) kreeg
De eerste kaliefen breidde de islam erg snel uit
Tussen 632 en 650 veroverde Arabische generaals wereldrijken waaraan Arabië grensde >
Perzische rijk dus de islam werd de heersende godsdienst in Iran en Irak
Byzantijnse rijk dus Syrië, Palestina en Egypte
Soennieten en sjiieten
Rond 650 viel de expansie stil omdat de Arabieren onderling oorlog gingen voeren
Na de moord op de laatst gekozen kalief (Mohammeds neef en schoonzoon) Ali kwamen de Omayyaden (een
familie uit Mekka) aan de macht
Zij stichtte een dynastie waarbij de titel van kalief overging van vader op zoon
Dit leidde tot opstand van sjiieten (volgelingen van Ali) zei vonden dat macht moest liggen in de handen van de
nakomelingen van Ali want hij was familie geweest van Mohammed
De soennieten steunde de Ommayaden en waren ook in de meerderheid terwijl de sjiitische opstanden werden
bloedig onderdrukt
Onder de Ommayaden startte de expansie weer> in het oosten kwamen ze tot de Indus en ver in Centraal Azie,
in het westen tot heel Noord Afrika, in 711 vanuit Marokko naar Europa tot diep in Frankrijk
Maar in 732 werden ze in Frankrijk door Poitiers teruggeslagen door de christelijke Franken
Na honderd jaar na de dood van Mohammed stopte de expansie van het Arabische- islamitische rijk
De islam in Europa
In Spanje en Portugal kwamen de Moren (moslims) nooit in de meerderheid maar ze waren wel aan de macht
en vormde de culturele en economische bovenlaag
In het oosten drong vanaf de 11e eeuw een islamitische nomadenvolk (turken) binnen uit Centraal-Azië
Zij veroverden de rest van het Byzantijnse of Oost-Romeinse rijk en maakten er in 1453 een eind aan met de
inname van Constantinopel daarna veroverde ze ook delen van Zuidoost-Europa
In 1492 voltooiden de christelijke vorsten hun reconquista met de inname van Granada (in Spanje) daardoor
werd de islam op het Iberisch schiereiland teruggedrongen
Taaiheid en tolerantie
De Arabieren waren rond 630 nog halve of hele nomaden maar toch versloegen zij 2 wereldrijken
Deze ‘ruitervolkeren’ konden zich snel verplaatsen op paarden en kamelen en ook waren ze erg taai
, Voorwaarde voor hun expansie was dat ze hun onderlinge verdeeldheid overwonnen > de Arabieren lukte dat
door de islam
Ze streden voor de godsdienst en geloofde dat iedereen die sneuvelde in de jihad rechtstreeks naar de hemel
ging en diegene die overleefde een kans hadden op een grote buit
De Arabieren waren tolerant en interesseerden zich niet in de geloofsverschillen tussen christenen
Ze stonden het toe dat ‘mensen van het boek’ (christenen en joden) hun geloof mochten uitoefenen
Christelijke gemeenschappen mochten ook hun eigen gemeenschappen besturen op voorwaarde dat ze
profeet Mohammed niet beledigden
Christenen en joden moesten wel meer belasting betalen dan moslims maar ze hadden het wel minder zwaar
dan met vroegere machthebbers
Maar met andere geloven waren moslims niet tolerant
Culturele bloei
De islamitische wereld had een landbouwstedelijke samenleving en Arabisch was de voertaal
Uiteindelijk viel het rijk uiteen in vele staten en staatjes bestuurd door een sultan of emir
Cultureel en economisch bleven delen van de Arabische wereld met elkaar verbonden
De Arabieren vernietigden de Perzische en Grieks-Romeinse cultuur niet maar ze lieten juist filosofische,
wetenschappelijke en literaire werken van de Grieken en Perzen in het Arabisch vertalen
Bestaande bouwkunde voegden ze samen in een nieuwe architectuur die bijvoorbeeld moskeeën opleverde
Islam : Monotheïstische godsdienst van moslims
Profeet : Iemand die goddelijke openbaringen ontvangt en ze aan mensen doorgeeft
Koran : Het heilige boek van de islam
Moslims : Aanhanger van de islam
Jihad : Inspanning voor verbreiding van de islam, vaak opgevat als heilige oorlog
Kalief : Hoogste geestelijke en politiek leider in de islamitische wereld
Dynastie : Vorstenhuis
Sjiieten : Lid van de minderheidsgroep binnen de islam die alleen Ali en zijn nakomelingen als opvolgers van
Mohammed erkent
Soennieten : Lid van de grootste geloofsrichting binnen de islam
Moren : Moslim in of uit Noordwest-Afrika
Reconquista : Christelijke herovering van Spanje en Portugal op de islam
Sultan : Islamitisch vorst
Emir : Islamitisch vorst
Moskeeën : Islamitisch gebedshuis
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper summervbatum. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
