Kort overzicht risicotaxatie instrumenten
Cursus: Risicotaxatie 2020/2021
Opleiding: Bachelor Psychologie Tilburg University
Risico en beschermende factoren
Risicofactoren (voorspellen kans op recidive) Beschermende factoren (voorspellen kans op
------------------------------------------------------------------ recidive)
- Vergroten de kans op recidive/crimineel gedrag ---------------------------------------------------------------
- Werken modererend - Verminderen de kans op recidive/crimineel
- Gebaseerd op het Risk Need Responsivity model gedrag
met nadruk op het Need gedeelte bestaande uit 8 - Werken als buffer
factoren, ook wel de central 8 genoemd: - Gebaseerd op het Good Lives Model: crimineel
Antisociale attributie oriëntatie, gedrag is een mislukte poging op het verkrijgen
Antisociale leeftijdsgenoten, Antisociale van primaire goederen
persoonlijkheid, Antisociaal gedragspatroon → - Als er meer of in een sterkere mate
impulsiviteit, Pro-sociale vrijetijdsbesteding beschermende factoren aanwezig zijn dan
afwezig, Dysfunctionele familie, Werk/school worden de risicofactoren opgeheven
problemen, Middelenmisbruik (cumulatief)
- Studies bewijzen dat het richten op deze
factoren beter is om recidive te voorkomen
- Voorbeelden van instrumenten die hier op
focussen: SAPROF (geweld), SAPROF-YV (jeugd),
Statisch Dynamisch DRAOR (proeftijd), SAVRY (Jeugd)
--------------------------------------------- ---------------------------------------------
- Onveranderlijk - Veranderlijk
- Delict geschiedenis is een goede - Valt wel te veranderen in de
voorspeller, maar kan dus niet behandeling!
meer veranderd worden. - Criminogene needs
- Voorbeelden van instrumenten: - Voorbeeld: LS/CMI (algemeen),
StatRec (algemeen), Static99-R VRS, (geweld), VRS-YV (jeugd),
(zeden), VRS, (geweld), VRS-YV SAVRY (jeugd), HCR- 20 (geweld),
(jeugd), SAVRY (jeugd), HCR- 20 HKT-R (geweld), VRS-SO (zeden),
(geweld), HKT-R (geweld), VRS-SO FORE (ambulant), DROS
(zeden), FORE (ambulant) (verstandelijk beperkt)
Stabiel Acuut
---------------------------------------- -------------------------------------------------------------
- Veranderen misschien na - Gemakkelijk te veranderen op de korte
maanden/jaren termijn
- Persoonlijkheid - Omgeving/triggers/interpersoonlijke stress
- Voorbeelden: STABLE-2000 - Voorbeelden: ACUTE-2007 (zeden en
(zeden), STABLE-2007 (zeden), algemeen recidive), DRAOR (proeftijd)
DRAOR (proeftijd), SVR-20
(zeden)
,Risicotaxatie is de poging om de waarschijnlijkheid dat een toekomstig antisociaal of
crimineel gedraag plaats gaat vinden te kunnen voorspellen, zodat we de individuen
die behandeling nodig hebben kunnen identificeren.
Andere belangrijke begrippen
- Area Under the Curve (AUC) wordt gebaseerd op de Receiver Operating
Characteristic (ROC). Op zo’n curve is de sensitiviteit tegen 1 – de specificiteit
uitgezet. Sensitiviteit is de ware-positieve (je dacht dat iemand zou recidiveren en dat
gebeurt) en specificiteit is de valse-positieve (iemand wordt voorspelt te recidiveren
end doet dat niet). De AUC slaat dus op de kans dat een willekeurig gekozen
recidivist een hogere score haalt op een instrument dan een willekeurige niet-
recidivist.
- Niet-criminogene needs die bijdrage aan recidive: persoonlijke distress, major
mentale stoornis, lage self-esteem, lage fysieke activiteit, slechte fysieke
levensomstandigheden, lage conventionele ambitie, en weinig angst voor straf.
- Het grain problem betekent dat de risicofactoren op verschillende niveaus
gepresenteerd worden (algemeen tot specifiek). Wat is dus het juiste
abstractieniveau voor de risicofactor en behoort echt tot de verklaring voor recidive?
We weten bijvoorbeeld dat Cluster B een belangrijke factor is voor crimineel gedrag,
maar wat is nu specifiek de bijdrage: want Cluster B bestaat weer uit
persoonlijkheidsstoornissen die ook weer onder te verdelen zijn in
karakteristieken/items
- De Cause-Effect hypothese stelt dat als er een oorzakelijk verband is er aan de
volgende assumpties moet worden voldaan:
1. er moet een associatie zijn tussen risicofactoren en de uitkomst (recidive).
2. de causale relatie moet ook in de tegengestelde richting bestaan (de oorzaak moet
voor de gebeurtenis van het effect plaatsvinden).
3. een oorzaak is anders dan toeval
4. er moeten andere inter-gecorreleerde factoren zijn voor de associatie
5. als er een oorzakelijk verband is dan moet we dat kunnen uitleggen
De dynamische risicofactoren hebben een duale status: het zijn predictoren voor
recidive, maar ze worden ook gezien als potentiële oorzaken (causaal) en hebben
dus een verklarende waarde. We zeggen vaak dat we een oorzakelijk verband
hebben gevonden, maar dit is dus niet daadwerkelijk zo.
- De tests die we afnemen zijn eigenlijk indicatoren voor abstracte, latente
constructen. In deze cursus is de latente variabele recidiverisico, iets wat we niet
direct kunnen meten. Met de statische en dynamische risicofactoren als items
proberen we een indicatie te krijgen van het recidiverisico. Er wordt een causale
relatie geïmpliceerd wat betekent dat er een directe relatie is tussen de
geobserveerde en werkelijke score.
- De mate waarin het meetinstrument dezelfde informatie kan bieden in verschillende
omstandigheden staat bekend onder de term betrouwbaarheid. Met omstandigheden
bedoelen we verschillende situaties, personen of meetmomenten. Willekeurige
fouten hebben minder invloed: ze veranderen de variantie, maar niet zozeer het
gemiddelde. Er zijn ook systematische factoren die kunnen leiden tot bias in de
meting. Systematische fouten hebben wel invloed op het gemiddelde, dit noemen we
bias.
, - De mate waarin in een instrument meet wat het zegt te meten staat bekend als
validiteit. Een test kan betrouwbaar zijn, maar niet valide. Betrouwbaarheid is wel
noodzakelijk om een valide test te krijgen en samen vullen ze elkaar aan.
Generaties risicotaxatie instrumenten
1. De eerste generatie verwijst naar de ongestructureerde professionele
beoordelingen: het is dus niet gebaseerd op een meetinstrument, maar op iemands
kennis en ervaring. De voordelen: niet duur, flexibel, breed geaccepteerd en geen
training nodig. Nadelen: gebrek aan consistentie en transparantie, gevoelig voor
bias, geen training nodig, gebrek aan score integriteit, accuraatheid is toevalskans
(.5), en als laatste slechte betrouwbaarheid en validiteit.
2. De tweede generatie is die van de actuariale instrumenten: model gebaseerde
instrumenten, zoals de STATIC99 en StatRec. Gebaseerd op empirische gronden
met statistische items. De voordelen zijn: transparant/objectief, goede
betrouwbaarheid en predictieve validiteit, interbeoordelaarsbetrouwbaarheid,
makkelijk en snel afneembaar, en herhaalbaar. De nadelen: nog steeds atheoretisch,
onveranderbaar (over tijd), beperkte identificatie van de behandelingstargets,
beperkte integratie in de interventie, alleen risicofactoren en eigen klinische blik wordt
er niet in meegenomen.
3. De derde generatie heet de gestructureerde professionele beoordeling: focust op
de beschermende factoren, dynamische risicofactoren en de (niet-)criminogene
needs. Bijvoorbeeld de HCR-20 en KT-30. Voordelen: transparant, sensitief voor
verandering over de tijd, goede betrouwbaarheid en predictieve validiteit,
behandelingsdoelen worden geïdentificeerd, eigen professionele blik is leidend,
context afhankelijk, multi-dimensioneel, en het risico wordt geformuleerd. De
nadelen: tijdrovend, herhaalde metingen nodig voor de veranderingen en beperkte
integratie in de interventie.
4. De vierde generatie is een toevoeging op de derde generatie en zorgt voor meer
integratie in de interventie/behandeling. Voorbeelden: static-stable-acute, HCR-20
V3, HKT-R, IFBE, en START. Voordelen: transparant, sensitief voor veranderingen
over tijd, theoretisch, klinische beoordeling wordt meegenomen, en focus op
interventies. Nadelen: tijdrovend, herhaalde metingen en training nodig.
De risicotaxatie instrumenten voor jeugd
- EARL-20B voor jongens en de EARL-21G voor meisjes
- YLS/CMI
- PCL-YV (voor psychopathie, officieel geen risicotaxatie!)
- SAVRY (Structured Assessment of Violence Risk in Youth)
- SAPROF-YV (Structured Assessment of Protective Factors for violence risk – Youth
Version)
- VRS-Y (Violence Risk Scale – Youth Version)
SAVRY
- Vierde generatie risicotaxatie
- Een interview samen met dossier informatie
- Een licentie is nodig (één dag training)
- Voor jongens en meisjes van 12-18 jaar (gewelddadig gedrag)
- Speciaal voor jeugd en is gebaseerd op de ontwikkelingsstadia van kinderen en
