College 1: inleiding in de forensische psychopathologie
Er was de hoop dat in de DSM 5 ook biologische parameters zouden zijn, dit was
niet het geval. Kijken naar de biologische achtergrond van stoornissen. Maar kan ook
gevaarlijk zijn: determinisme en vooroordelen/stigma.
Wat maakt iets een psychiatrische stoornis?
- Wat in de DSM5 staat. Maar wat bepaalt nou of het in de DSM komt, zodat het echt
een stoornis is. waarom burn-out niet, maar depressie wel.
- klinisch significante symptomen
- disfunctie ten grondslag aan het psychisch functioneren.
- significant lijden en/of beperkingen in functioneren.
Wat is geen stoornis: reactie op een stressor die cultureel te verwachten is of
cultureel geaccepteerd is, (rouw) is geen stoornis. Ook sociaal deviant gedrag en
conflicten tussen individu en maatschappij zijn geen stoornis. Tenzij het het gevolg is
van het disfunctioneren van het individu.
Sociaal deviant gedrag mag niet leiden tot labelen stoornis. Vroeger als je deviant
gedrag toonde dan werd je gelabeld met een stoornis. mensen die het niet eens zijn
met de staat en zich ertegen verzetten. Denk aan de Sovjet- unie, was je het niet
mee eens dan naar ziekenhuis. Kan handig zijn voor de maatschappij, zo kom je af
van mensen die het niet eens zijn met je beleid.
Tbs criteria: gevaar maatschappij gelinkt aan stoornis. Relatie stoornis en delict
(gelijktijdigheid). Delict ernstig genoeg. Minstens 2 rapportages.
Culpa in causa: je was ontoerekeningsvatbaar, maar je bent in deze toestand
gekomen door eigen toedoen. Dan wel volledig aanrekenen.
Slide met alle kernstoornissen:
Psycho-organische stoornissen: dementie, Huntington, Korsakov, niet aangeboren
hersenletsel.
Stoornissen alcohol/drugs: intoxicatie, afhankelijkheid, hersenschade, mogelijke
psychose.
schizofrenie/psychosen
stemmingsstoornissen
angststoornissen
eetstoornissen
seksuele stoornissen
slaapstoornissen
impulscontrole stoornissen: forensisch gezien belangrijk.
persoonlijkheidsstoornissen: vooral antisociaal belangrijk.
stoornissen jeugd
Bij veel geweldsdelicten kan je wel een link vinden met alcohol en drugs.
Iemand met een psychose weet waar hij is en hoe laat het is.
Iemand met een delirium weet niet waar en wanneer het is. desorientatie in plaats,
persoon en tijd.
,Bij veel gevangenen blijkt er sprake te zijn van hersenschade. Door hersenschade
kan iemand totaal anders gaan functioneren en bijvoorbeeld impulsiever worden.
Hallucinaties: gewaarwoordingen in de sensorische ervaringen. Horen, zien, voelen,
ruikt en proeven. Sensorische gewaarwording zonder zintuigelijke imput.
Wanen: dingen die je denkt die waar zij n en waar je vast aan houdt. Ondanks het
grote bewijs dat het niet waar is, je deelt niet hetzelfde als de grote groep. Stoornis
in inhoud denken.
Positieve/negatieve symptomen: positieve symptomen bij psychoses gaan over iets
extra’s (wanen/hallucinaties). Negatieve symptomen gaat er iets weg (geen motivatie
meer)
Psychose: stoornis in de realiteitstoetsing. Het kan kort duren, bijvoorbeeld na drugs.
Maar het kan ook lang aanhouden met meerdere episodes.
Schizofrenie:
psychose. Functioneren sterk verminderd. Langer durend, vaak elkaar opvolgende
Schizofrenie: psychotische episoden zonder (volledig) herstel. Vaak minder energie
en motivatie, apathisch. Moeite met plannen. Het is belangrijk dat een waan niet door
meerdere mensen gedeeld moet worden (denk aan een oorlog in naam van een
godsdienst, is een gedeelde waan).
Folie a deux: gedeelde psychotische stoornis. Aandoening ontstaat bij mensen die
een nauwe band hebben met iemand die psychotisch is met wanen. Deze wanen
worden dan soms overgenomen.
Breivik: eerst ontoerekeningsvatbaar geacht, door wanen (oorlog islam). Maar de
negatieve symptomen in twijfel gebracht, namelijk erg goed gepland. Toen wel
toerekeningsvatbaar. Ook omdat er meerdere mensen de waan delen over de islam.
Stelling: schizofrenie bestaat niet
Het is psychosegevoeligheid, je kan ermee om leren gaan. Bij een psychose te gauw
de term schizofrenie, maar dit is niet juist. Je wordt verlamd door het label dat je
wordt opgelegd.
Schizofrenie: is NIET meervoudige persoonlijkheidsstoornis.
Bij alcohol en drugs is het recidive groot. Hoe zorg je ervoor dat deze mensen geen
middelen meer gebruiken.
Er is directe gevolgen=invloed.
afhankelijkheid
en hersenschade.
Dit kan allemaal leiden tot strafrechtelijk relevant gedrag. Je kan last krijgen van
ontwenningsverschijnselen, dit wil je voorkomen.
Psychoactieve stoffen kunnen echter ook leiden tot psychoses.
Culpa in causa
eigen schuld, dikke bult. Je hebt zelf bijgedragen aan de schuld. Je neemt zelf de
drugs waardoor je bijvoorbeeld psychotisch werd.
,Stemmingsstoornissen
denk aan depressie. Wanneer is een stemmingsdaling pathologisch? Het is soms
lastig om de stoornissen uit elkaar te houden. Ben je somber door de angststoornis
of is er echt een depressie. Als je over je problemen praat bij psychiater wordt je ook
somber. Je kan beter bij een volgend gesprek kijken naar de stemming. Daarnaast is
iedereen weleens somber, maar is het niet direct een stoornis. Daarnaast is het de
vraag of hypomanie wel zo erg is.
Bij een ernstige stemmingsontregelingen kunnen ook wanen voorkomen. Mensen bij
een depressie krijgen de waan dat ze bijvoorbeeld dat ze niks waard zijn. Bij manie
bijvoorbeeld de grootheidswaan. De waan past bij de stemming.
Psychopathie is geen stoornis in de DSM.
, College 1. Inleiding in de forensische
psychopathologie
Boek psychiatrie: H1. Introductie
Inleiding
Wat is afwijkend gedrag?
Psychpathologie: een deelgebied van de psychiatrie en de klinische
psychologie dat zich bezighoudt met het beschrijven van psychische
stoornissen (ofwel diverse vormen van afwijkende emoties, gedachten en
gedrag), oorzaken daarvan en behandelingen daarvoor.
Allemaal hebben we wel met psychische problemen of stoornissen te
maken, doordat we bijvoorbeeld weleens extreme of onprettige gedachten
en gevoelens hebben of vreemde, onbegrijpelijke reacties of gedrag
vertonen. Ongeveer 1 op de 2 mensen in Nederland krijgt op een bepaald
moment in zijn leven te maken met een diagnosticeerbare psychische
stoornis: het geheel van afwijkende emoties, gedachten of
gedragspatronen dat wordt gekenmerkt door onder andere een storing in
het functioneren en (persoonlijk) lijden. Psychische problemen of
stoornissen hebben een grote invloed op de maatschappij, zoals door
productieverlies door verzuim en arbeidsongeschiktheid. Ook familie en
vrienden kunnen eronder lijden.
Symptomen: specifieke kenmerken of eigenschappen die passen bij een
bepaalde psychische stoornis. Diagnostisch criterium: bepaalde
verschijnselen of symptomen moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden,
voordat ze als afwijkend worden beschouwd of passend bij een bepaalde
stoornis (bijvoorbeeld dat een bepaald symptoom minstens een maand
aanwezig moet zijn voor een bepaalde stoornis).
Wat ‘normaal’ en wat ‘abnormaal’, ‘afwijkend’ of ‘gestoord’ mag heten,
hangt voor een groot deel af van de tijd, de plaats en de persoon, ofwel
van de sociaal-culturele omgeving. Wat bijvoorbeeld in de ene cultuur wel
als afwijkend wordt gezien, hoeft dat in de andere niet zo te zijn.
Hoe noemen en definiëren we afwijkend gedrag?
Criteria voor afwijkend gedrag
1. Uitzonderlijk. Voorbeeld: het is uitzonderlijk wanneer mensen
beweren iets te zien wat er niet is. Let wel: uitzonderlijkheid op
zichzelf is niet voldoende om gedrag afwijkend te noemen.
2. Sociaal afwijkend. Alle samenlevingen hebben normen
(maatstaven) die bepalen welke vormen van gedrag acceptable zijn
in een bepaalde context. Normen ontwikkelen ontwikkelen zich uit
de gewoonten en opvattingen van een specifieke cultuur en zijn
daarmee relatieve maatstaven in plaats van universele waarheden.
Als behandelaars zich afvragen of gedrag normaal of afwijkend is,
moeten ze dus rekening houden met culturele verschillen.
