Samenvatting van de historische context verlichtingsideeën en de democratische revoluties. Ik heb hem zelf ook gebruikt voor het leren voor mijn examen en deze samenvatting is voor mij heel goed geweest voor het leren. Ik raad het dan ook zeker aan om deze te gebruiken bij het leren voor een toets...
Historische context verlichtingsideeën en de democratische
revolutie 1650-1848
§1 de verlichting (1650-1789)
Verlichting: een periode waarin denkers allerlei aspecten van de samenleving ter discussie stellen.
Vooruitgangsgedachte: verlichte denkers waren optimistisch dat de mens kon worden bevrijd van
allerlei dwang veroorzaakt door tradities en bijgeloof. De samenleving kon verbeteren.
De belangrijkste oorzaken van de verlichting
De wetenschappelijke revolutie
Empirisme
Zintuiglijke waarneming
Rationalisme
Logisch beredeneren
Het zorgde voor meer kennis over de natuur (kennis van de klassieken en uit de renaissance)
→ kritisch denken→ niet alles klopte → wat klopte nog meer niet?→ naar samenleving
kijken→ verlichting
Immanuel Kant
Durf te weten (sapere aude), heb lef verstand te gebruiken, maar zorg dat je dat eerst wel kan en zo
niet, moet je het aan andere overlaten. Er zijn beperkingen aan de vrijheid van het individu. Niet
alles is te weten (v.b. god) en in een samenleving is het noodzakelijk je te gehoorzamen aan mensen
(v.b. soldaten in het leger)
Gevolgen verlichting
Religie
Visie verlichte denkers algemeen:
Twijfelen niet aan bestaan van God
Religie leert men wat goed en kwaad is.
Voor de scheiding van de kerk en staat
Voor religieuze tolerantie
Tegen de rol van de geestelijken
Tegen orthodoxie
Gematigd: mechanistisch wereldbeeld (god heeft wereld geschapen, maar
bemoeit zich er nu niet meer mee.
Radicaal: Spinoza→ god is niet een persoon, maar in de natuur, hij is de natuur.
Samenleving
Tegen standensamenleving
Gematigd: natuurrecht: iedereen heeft van nature bepaalde rechten
Radicaal: volledige gelijkheid voor iedereen (ook achtergestelde groepen: v.b.
derde stand, religieuze minderheden, slaven en vrouwen)
Politiek
Machtsmisbruik van de staat
Vooral absolute macht (droit divin)
, Gematigd: locke→ sociaal contract: afspraken tussen koning en burgers en
burgers hebben het recht op verzet als de koning zich niet houdt aan de
regels
Radicaal: Rousseau→ volkssoevereiniteit: het volk heeft altijd de macht en
bepaald zelf wie die macht mag uitvoeren
Verlicht absolutisme
Vorst pakt misstanden in de samenleving aan
- Investeren in het onderwijs
- Eerlijke rechtspraak
- Algemeen belang voorop zetten
- Legitimeerde bestuur niet vanuit geloof → beste in staat
Veranderingen van boven af→ politiek veranderde er niet veel→ alles voor het volk, niet
door het volk
Verandering politieke cultuur einde van de 18e eeuw
Het ontstaan van een publieke opinie
- Steeds meer mensen kwamen in aanraking met nieuwe ideeën
Tijdschriften
Koffiehuizen
Salons
Poging tot voorkoming van verspreiding verlichte ideeën→verbieden→ niet geholpen
§2 de Franse Revolutie (1789-1815)
Belangrijkste oorzaken Franse Revolutie:
- Ideeën van verlichte denkers
Rousseau en Montesquieu en de ervaringen van revolutionairen in Amerika(1776-1783)
- economisch
Het mislukken van alle pogingen van de koning en zijn ministers om meer belasting op te
halen voor de grote schulden
Lege schatkist (gevolg van vele oorlogen→ Lodewijk XVI roept de Staten-Generaal bij
elkaar. (1789)→ namen cahiers des doléances mee (klachtenlijsten): hoopte op
verandering.
- sociaal
Groeiende ontevredenheid onder burgers over de oneerlijke belastingverdeling. Ze
wilden alleen meer belasting betalen als ze meer zeggenschap kregen. Boeren wilde
eerlijke grondverdeling.
- politiek
publiek debat onder burgers over het onvermogen van de koning om problemen op te
lossen.
Cahiers des doléances
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper js247. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.