Deze samenvatting bevat beknopt, maar compleet, alle informatie die je nodig hebt om het tentamen te halen. De samenvatting bevat alle informatie die is besproken in de werkgroepen.
Inleiding in de orthopedagogiek Blok 6
Samenvatting Werkgroepen
Laura de Joode
522876
Pedagogische Wetenschappen B1
Erasmus Universiteit Rotterdam
,Probleem 1: 100 jaar orthopedagogie
Wat is orthopedagogiek?
Orthopedagogiek: de studie van het problematisch opvoeden
- Integratieve wetenschap: invloeden van micro- tot macroniveau samenbrengen
- Handelingsgerichte wetenschap: advies en hulp bieden
- Empirisch-normatieve wetenschap: waar opvoeders goed aan doen, gezien
wetenschappelijke inzichten
Normatieve visie: orthopedagogische doelen moeten wenselijk en haalbaar zijn
Agogisch perspectief: met het oog op praktische toepassing
Voorkeursdefinitie: de orthopedagogiek richt zich op de beschrijving van de aard en
achtergronden van opvoedkundige problemen met het oog op onderkenning, behandeling en
preventie. Hierbij zijn zowel kinderen als ouders het object.
In de klassieke benadering (Van Gelder) staat het ‘opvallende’ en afwijkende kind centraal.
Behandeling en strenge opvoeding kunnen de problemen verhelpen.
De moderne benadering (Ter Horst, De Ruyter, Nakken) zet problematische
opvoedsituaties, preventie en behandeling, en omgeving en interactie voorop.
De orthopedagogiek heeft als doelen:
- Beschrijven en verklaren
- Professionele hulp bieden
Aandachtsgebieden binnen de orthopedagogiek, waarbij ook wordt gekeken naar de context:
1. Ontwikkelingsstoornissen (lichamelijk en zintuigelijk)
2. Ernstige emotionele problemen en gedragsproblemen
3. Leerproblemen- en stoornissen
Doelgroep: kinderen en volwassenen in een afhankelijkheidsrelatie uit verschillende milieus
- Gezin
- School
- Buitenwereld
- Visuele wereld
Werkvelden binnen de orthopedagogiek:: Jeugdzorg
- Gezondheidszorg (gehandicaptenzorg + GGZ)
- Regulier en speciaal onderwijs
3 ‘meesters’ binnen de orthopedagogiek:
1. Gedragsniveau
2. Cognitief psychologisch niveau
3. Neurobiologisch niveau
Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen orthopedagogiek, psychologie en
psychiatrie?
De verschillende therapievormen werken nauw samen, en bestaan uit bekwaamheden en
bevoegdheden. De orthopedagogiek, psychologie en psychiatrie zijn gericht op dezelfde
wetenschap, maar kennen verschillende interpretaties.
, Orthopedagogiek Kinderpsychiatrie Ontwikkelingspsychologie
Niveau Micro- tot macroniveau Microniveau (ziel) Microniveau
onderzoeksvragen
Type Beschrijven, verklaren Beschrijven en verklaren
onderzoeksvragen en toepassen
Soort wetenschap Handelingswetenschap Gedragswetenschap: Gedragswetenschap:
empirisch empirisch
Referentiekader Bio psychisch sociaal Bio psychisch sociaal Bio psychisch sociaal
model model model
Oorsprong Focus op omgeving Focus op ouders Focus op brein
Behandeling Medicatie (klinisch)
Wetenschappelijk Ouders, kind en Individuele
onderzoeksonderwerp omgeving psychopathologie
(problematische begrijpen en
opvoedsituaties) beinvloeden
Werkveld Onderwijs en gezin, Vooral in de GGZ
jeugdhulp, GGZ en
gehandicaptenzorg
Normatief Classificaties en Descriptisch analytisch
herkenningspatroon
Spel- en Gezinstherapie Rogeriaanse psychotherapie
expressiecontacten en gezinstherapie
Overeenkomsten van de therapievormen:
- Profiteren van elkaars samenwerking en de behandeling van vergelijkbare problemen
- Gebruik van dezelfde middelen voor onderkenning van problemen en taxatie
- Geschoold in empirisch onderzoek
- Bevoegd in diagnosticeren
Hoe heeft de orthopedagogiek zich in de afgelopen eeuw ontwikkeld?
De middeleeuwen
- Naastenliefde voor armen, zieken en gehandicapten in zogenoemde godshuizen
- Er bestond geen onderscheid tussen deze hulpbehoevenden
- Gedragsproblemen werden met dwang en straf aangepakt
De 17e eeuw
- Ontstaan belangstelling voor opvoedbaarheid
- Comenius ontwierp het eerste pedagogische model
De 18e eeuw
- Verlichting (open kijk)
- Toenemende belangstelling voor het kind en de pedagogiek
- Als een persoon ‘kapot’ was, moest deze ‘gerepareerd’ worden
- Rousseau (tabula rasa) introduceerde een kinderwet
De 19e eeuw
- Pestalozzi, Herbart en Fröbel combineerden filosofische ideeen met
ervaringskennis
- Leerboeken worden ontworpen en het onderwijs werd voor iedereen
- Er kwam meer aandacht voor kinderen met een handicap
- De ‘idiotisme en zwakzinnigenzorg’ verschoof van de psychiatrie naar de pedagogiek
- Er werd onderscheid gemaakt tussen geestenziekten en beperkingen
- Pedagogiek werd een universitair vak
- De eerste jeugdgevangenissen en instellingen met visuele, auditieve en mentale
handicaps ontstonden (Haagse idiotenschool)
- Maria Montessori (nadruk op de verstoorde ontwikkeling)
, De 20e eeuw
- Omslag in het denken over de oorsprong van psychische problemen (omgeving)
- Medicalisering
- Kinderwetten (kind staat centraal)
- Vereniging artsen en onderwijzers (1903)
- Oprichting Amsterdams pedagogisch gezelschap (1911)
- Pedagogiek krijgt een eigen inzicht
- Benoeming eerste hoogleraren pedagogiek (Casimir, Kohnstamm)
- BLO: buitengewoon lager onderwijs (1920)
- Scholen voor psychopaten kinderen met epilepsie, leer- en opvoedingsproblemen
- Heilpedagogiek: opvoeding die helend werkt op het kind pedagogiek
- Oprichting van scholen voor kinderen met leer- en opvoedingsproblemen
- Pedagogiek wordt een aparte studie en academische discipline
- Culturele dimensie door gastarbeiders
- AWBZ: algemene wet bijzondere ziektekosten (1967)
- Speciaal onderwijs: van 15 typen scholen naar 4 clusters
Hoe is de jeugdzorg georganiseerd en wat is de plaats van de orthopedagogiek?
Sinds 2015 geldt de Jeugdwet in Nederland. De jeugdzorg is overgeheveld naar gemeenten
die verantwoordelijk zijn voor alle vormen van jeugdhulp: aansturing, uitvoering en
financiering.
Een eerste evaluatie van de Jeugdwet laat zien dat de beoogde transformatie naar een
effectiever jeugdstelsel nog niet is gerealiseerd en dat er meer tijd nodig is om de doelen van
de Jeugdwet te bereiken.
Uitgangspunten Nederlands Jeugdinstituut (NJI):
- Het versterken van het probleemoplossend vermogen van kinderen en jongeren, hun
ouders en de sociale omgeving
- Het bevorderen van de opvoedcapaciteiten van ouders en de sociale omgeving
- Preventie en vroegsignalering
- Het tijdig bieden van de juiste maat op hulp
- Effectieve en efficiënte samenwerking rond gezinnen
De rol van de orthopedagogiek:
- In combinatie met Jeugdzorg wordt er gezocht naar oorzaken en oplossingen van
problemen
- De orthopedagogiek is werkzaam op verschillende werkvelden van de Jeugdzorg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauradejoode. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
