7.1 slavenhandel en abolitionisme
Kenmerkend aspect
o Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantage koloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische
slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme
Trans-atlantische handel
Na 1700 raakten de zilver en goudaders uitgeput en werd deze economische
activiteit steeds minder belangrijk. In diezelfde periode veroverden de Engelsen,
Fransen en Hollanders gebieden in Noord-Amerika, in het Caribisch gebied en
langs de noordoostkust van Zuid-Amerika. Hier vestigden zij grote plantage
koloniën. Vanaf het begin waren suiker en tabak de twee belangrijkste
producten, gevolgd door koffie en cacao. Aan het eind van de tijd van pruiken en
revoluties werd katoen populair, dit groeide vooral in de zuidelijke staten van
Amerika goed.
De trans-atlantische slavenhandel werd ook wel de driehoekshandel genoemd.
Ongeveer 35% van de slaven was vroeger krijgsgevangen geweest, 30% was
gekidnapt, ongeveer 5 tot 10% was door de familie als slaaf verkocht en iets
meer dan 10% was door een rechtbank tot slavernij veroordeeld.
De oversteek
Afhankelijk van de grote van het schip bestond de ‘vracht’ uit 300 tot 600 tot
slaaf gemaakten mensen. Tijdens de tocht van Afrika naar Amerika verbleven de
slaven het grootste deel van de tijd in het donkere ruim van het schip. In het
gunstigste geval werden ze eenmaal per dag op het dek gelucht. Voor ongeveer
2 maanden lang zaten ze in de stank van zweet, urine, poep, menstruatie vocht
en braaksel.
Veel slaven raakten tijdens de zeereis verzwakt of werden ziek, heel veel slaven
overleefde de tocht niet.
Het abolitionisme
In 1787 werd in Engeland de vereniging voor het afschaffen van de slavenhandel
opgericht, de aanhangers van deze beweging werden abolitionisten genoemd.
Zij benadrukte vooral de onmenselijke kant van de slavenhandel. Hun motto was
dan ook: “am i not a man and a brother?”
Het duurde veel te lang voordat de ideeën van de abolitionisten algemeen
aanvaard werden. Toch hadden de abolitionisten op den duur succes. De Fransen
maakten in 1794 een begin met de afschaffing van de slavenhandel en de
slavernij.
In Engeland werd in 1807 de slavenhandel afgeschaft, maar de slavernij zelf
bleef nog to 1833 voortbestaan. Frankrijk en Denemarken volgden in 1848.
Nederland maakte pas per 1 juli 1863 een eind aan de slavernij in Suriname en
op de Antillen.
, 7.2 rationeel optimisme en verlicht denken
Kenmerkend aspect
o Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op all de
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek en sociale
verhoudingen.
Verlicht denken
Een kenmerk van het verlichte denken is het rationalisme. Het is de overtuiging
dat door het menselijke verstand te gebruiken allerlei moeilijke vraagstukken,
problemen en onrechtvaardigheden opgelost zouden kunnen worden. Het
rationalisme komt voor uit de wetenschappelijke revolutie uit de tijd van
regenten en vorsten.
Het grote verschillen tussen rationalisme en de wetenschappelijke revolutie is
dat in de wetenschappelijke revolutie, de wetenschappers uit maakte van een
wetenschappelijk netwerk wat geïsoleerd functioneerde, hun denkbeelden
werden alleen in kleine groepen bekend.
Met het rationalisme kwamen er ook encyclopedieën, en niet iedereen was hier
blij mee. In 1752 eisten de adel en de geestelijkheid dat artikelen waarin de
religieuze werden aangevallen verboden werelden en dat iedereen die betrapt
werd op het drukken en verspreiden ervan, een zware boete zou krijgen. Het
verbod had echter een averechts effect en stimuleerde de verkoop juist.
De verlichtingsfilosofen bedachten ook manieren om te voorkomen dat boeken
verboden werden. Ze schreven bijvoorbeeld over een situatie in een ver land,
terwijl het overduidelijk was dat ze het eigenlijk over het eigen land of de eigen
vorst schreven en daarop kritiek leverden.
Trias politica
Trias politica betekend de driedeling van de macht. Een scheiding van der
machten.
De eerste macht maakt de wetten, een parlement.
De tweede macht gaat over het uitvoeren en handhaven daarvan, de overheid.
En een derde onafhankelijke rechterlijke macht, deze spreekt recht op basis van
de door het parlement vastgestelde wetten
De trias politica is bedacht om de vrijheid van de burger te waarborgen.
7.3 verlichting absolutisme
Kenmerkend aspect
o Voortbestaan van het ancien regime met pogingen om het vorstelijk
bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
Standenmaatschappij
De eerst stand (de geestelijkheid) en de tweede stand (de adel) waren vanouds
belangrijke adviseurs en helpers van de vorsten. De rest van de bevolking
vormde de derde stand. De leden van elke stand hadden gemeenschappelijke
belangen en een vergelijkbare levenswijze. De sociale verhoudingen tussen de
standen waren voor vele een vaststaand gegeven, want niemand wilde een
verworven positie prijsgeven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irismuntel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.