Les behandelingen in de GGZ
Psychopathologie 13/12
Verschillende behandelingsaspecten zal deze les over gaan. Het gaat over 1 bepaalde groep van
aandoeningen, namelijk de stemmingsstoornissen (depressie)
‘Moral treatment’ Philippe Pinel 1806
Ik ontdekte, dat krankzinnigheid in veel gevallen te genezen was uitsluitend door een zachte
behandeling en door aandacht voor de zieke, en dat wanneer dwang onvermijdelijk was,
deze heel effectief toegepast kon worden zonder lichamelijke vernedering.
o BV door hen goed eten te geven en goed te kleden
o Dit was het begin van de moral treatment en het begin van het medische discipline
Psychiatrie als een medische discipline is nog niet oud!
o Zie les 1 waar hij de mensen uit de ketenen haalt die vroeger opgesloten werden
Hierna zijn er veel behandelingen uitgetest: veel met trail-and-error. BV de warm en koudwater
baden die we nu niet meer hebben.
Malarietherapie - Koorts als medicijn - 1918
Man helemaal vooraan = met neurosyfilis
Man daar links van = met malaria
Mensen met neurosyfilis gingen ze behandelen
door malaria in te spuiten. Want hij ging
ervanuit dat hij een bepaalde aandoening met
een andere kon genezen. Door die koorts vd
malaria, ging die neurosyfilis dan weggaan.
Insulinecoma als behandeling voor schizofrenie
> Manfred Sakel 1927
o Patienten met psychiatrische aandoening (vooral psychotische) raakten in coma en
kregen dan via de neus een suikeroplossing dat ze weer bijkwamen
Lobotomie
> Egas Moniz 1935 - Nobelprijs 1949
o Behandeling waarbij met een priem naar de hersenen wordt geprikt en dus een stuk
van de frontale kwabben wordt doorgesneden.
o Werd gebruikt met mensen met ernstige schizofrenie
1
, We kunnen ons vandaag dit niet meer
voorstellen, maar er is nu wel diepe
hersensimulatie waar er elektroden in de
hersenen worden ingepland om ernstige
aandoeningen te verhelpen. Er worden dus
kleine laisies aangebracht in de hersenen (BV bij
Parkinson)
Convulsietherapie
> Ladislas Von Meduna, 1896-1964
o Metrazolshock - Farmacoconvulsietherapie 1934
o Hij ging ervanuit dat door het uitlokken van convulsies bij een psychotische patient,
de psychose zou verdwijnen
> Ugo Cerletti
o 1877-1963
o Electroconvulsietherapie (ECT) is tot op de dag van vandaag de meest werkzame
behandeling voor ernstige psychiatrische stoornissen
> Psychotherapie kwam ondertussen ook in
> In 1952 kwam de psychofarmica op gang, vaak kwam dit doordat men eigenlijk toevallig een
medicijn ontdekte dat dan hielp tegen een psychiatrische stoornis
o BV chloorpromazine bij een psychose, dit werd dan gebruikt bij een heelkundige
ingreep maar het bleek dan dat dit de patient meer onverschillig maakte tot wat er
rond hen gebeurde
o BV een middel dat gebruikt werd bij de behandeling van tbc, bleek de stemming van
deze patienten te verbeteren. Dit werd dan later ook het eerste antidepressivum
Het beste van vele werelden:
Er is zelden één juiste behandeloptie voor een psychiatrische aandoening, het beste is om
verschillende behandelingen te combineren
o BV bij een angststoornis zowel medicatie als psychotherapie
Verder is het ook zo dat psychiatrische stoornissen niet los gezien kunnen worden van de
sociale context – een behandeling moet dus ook verder kijken dan de ziekte alleen
Psychotherapie
Psychotherapie = het doelbewust toepassen van de invloed die je hebt als psychiater op je patienten.
Deze beinvloeding moet methodisch zijn en door gekwalificeerde personen gebeuren.
Drie grote stromingen
o 1: klassieke psycho-analytische benadering therapeut = expert
o 2: therapeut is minder een expert, maar neemt wel duidelijk het heft in handen.
2
, o 3: therapeut EN patient zoeken samen naar oplossingen voor het probleem. De
therapeut is géén expert.
De problemen worden niet geanalyseerd, wel de oplossingen. BV bij een
alcoholprobleem wordt er gekeken naar hoe iemand minder kan gaan
drinken
= oplossingsgerichte of solution-focused therapy
Bij psychiatrische stoornissen wordt er dan ook aanbevolen om zowel psychotherapie als evt
medicatie te gebruiken bij de behandeling.
Dodoverdict = alle vormen van psychoterhapie werken even goed, omdat het effect niet zozeer
afhangt van het therapiemodel. Maar wel van de factren die de therapieën met elkaar gemeen
hebben.
Lambert – taart = verschillende factoren die van invloed zijn op het therapeutisch proces
o Patientfactoren = motivatie, intelligentie, sociale steun, houding van partner en
veranderingen buiten de therapie zoals nieuwe relatie of ruzie
o Verwachting = hoop en verwachting (placebo-effect)
MAAR modern worden er vraagtekens gezet bij het dodo-verdict en er wordt nu gezegd dat voor
bepaalde problemen, bepaalde specifieke therapietechnieken wel beter zijn.
Behandelingen met geneesmiddelen
Monoamine Hypothesis: om antidepressiva te ontwikkelen
> (Nor)adrenaline - Dopamine - Serotonine - Histamine…
> Melancholia results from decreased release of neurotransmitters at synapses in the central
nervous system
o Een ernstige depressie resulteert in een verminderde vrijzetting van
neurotransmitters (monoamine)
Monoamine neurotransmitters
> Regelen stemming en gedrag en dus ook emoties
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinebunnik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.