Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis, hoofdstuk/tijdvak 5, ontdekkers en hervormers
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
Dit is een samenvatting van Geschiedenis Hoofdstuk 5 ontdekkers en hervormers met kenmerkende aspecten en begrippen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
5.1 De RenaissanceKenmerkende aspecten:
het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van de
een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
Nieuwe mens- en wereldbeeld
De Italiaanse stedelijke elites kregen een nieuwe mens- en wereldbeeld. In de
middeleeuwen werd de mens gezien als slecht en zondig. De wereld was door God
geschapen maar was daarna in de handen van de duivel geraakt. Daarom moest de mens
zich afwenden van de wereld. De mens moest zich richten op God en het hiernamaals.
Ook Italiaanse kunstenaars en hun opdrachtgevers in de 15e en 16e eeuw zagen de wereld
als Gods schepping, maar zij genoten van de schoonheid ervan. Ze geloofden dat de mens
Gods schepping moest vervolmaken (perfectioneren, optimaliseren). De mens moest zich
niet afwenden van de natuur, maar hem dus perfectioneren. Met De geboorte van Venus
sloot Botticelli daarbij aan. Hij beeldde de godin af als een prachtig geschenk vanuit de
hemel.
(zie afbeelding, geboorte van Venus, 1486)
Navolging van de oudheid
De Italiaanse kunstenaars bestudeerden het klassieke erfgoed, de nalatenschap van de
Grieks-Romeinse cultuur, dat in de vorm van ruïnes en beeldhouwwerken volop in Italië
aanwezig was. Ze probeerden de de klassieke kunst te evenaren en te overtreffen. Ze
meenden dat ze de grootheid van de oudheid lieten herleven. Daarom noemden ze hun tijd
de Renaissance (letterlijk: wedergeboorte).
In de tijd van de Renaissance begon de vroegmoderne tijd, de periode van 1500-1800. De
eerste eeuw daarvan, de 16e eeuw, noemen we de tijd van de ontdekkers en
hervormers.
, De grote bouwmeester van de vroege Renaissance was Filippo Brunelleschi. Hij bouwde
met klassieke vormen, zoals zuilen, ronde bogen en koepels. Brunelleschi was ook de
ontdekker van het perspectief. Kunstenaars uit de oudheid. Hij berekende precies hoe
voorwerpen kleiner lijken te worden naarmate ze verder weg zijn, hierdoor kon hij platte
vlakken maken die diepte leken te hebben.
De ontdekking van het perspectief droeg ook bij aan de vernieuwing in de schilderkunst.
renaissanceschilders zoals Leonardo Da Vinci maakten realistische, schijnbaar
driedimensionale schilderijen. Ze bestudeerden de natuur om deze zo perfect mogelijk af te
beelden. Leonardo sneed in lijken om te zien hoe het menselijk lichaam in elkaar zat en
maakten honderden gedetailleerde tekeningen van skeletten en lichaamsdelen. Dit soort
onderzoek was een voorbeeld van de nieuwe wetenschappelijke belangstelling die begon te
ontstaan.
Ook beeldhouwers onderzochten de anatomie, houdingen en gezichtsuitdrukkingen van
mensen om personages levensecht te kunnen uitbeelden. Een hoogtepunt werd het werk
van Michelangelo. Zijn gebeeldhouwde figuren zagen er mooier en volmaakter uit dan echte
mensen. Het idee dat ze een verbeterde versie van de natuur creëerden, maakte dat
beeldhouwers en schilders niet meer werden gezien als ambachtslieden, maar als
kunstenaars die boven gewone mensen verheven waren.
Geleerden gingen eveneens de oudheid bestuderen. Schrijvers en denkers zagen klassieke
auteurs als geestverwanten. Ze noemden zich naar het voorbeeld van de Romeinse
schrijver Cicero humanisten, waarmee ze bedoelden dat ze de vrijheid en waardigheid van
de mens belangrijk vonden. De humanisten bestudeerden klassieke teksten om hun
betekenis te begrijpen. Ook gingen ze op zoek naar verloren teksten. In kloosters en andere
plaatsen vonden ze veel terug.
Verspreiding over Europa
In de 16e eeuw werd de renaissance over Europa verspreid. Terwijl Italiaanse kunstenaars
en humanisten in dienst traden van Europese vorsten, reisden buitenlanders naar Italië
vanwaar ze met nieuwe ideeën terugkeerden. Het humanisme ontwikkelde zich ten noorden
van de Alpen wel anders dan in Italië. De landen daar hadden nauwelijks een klassiek
verleden. Het humanisme richtte zich er niet op herleving van de klassieke oudheid, maar op
de wedergeboorte van het oorspronkelijke christendom.
De belangrijkste vertegenwoordiger van dit christelijke humanisme was de monnik Erasmus
van Rotterdam. Door zijn studie van christelijke teksten uit de oudheid ontdekte hij dat veel
van wat hij van de kerk leerde, niets met het zuivere christendom te maken had. Om het
geloof te zuiveren, vertaalde hij het Nieuwe Testament uit de oude Griekse handschriften.
Hij constateerde toen dat de Bijbel, die de kerk gebruikte, vol fouten zat. Zijn kritiek op
misstanden in de samenleving uitte Erasmus onder meer in het satirische boek Lof der
zotheid (1511).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chalisaninachhanai. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
