Uitgebreide samenvatting van H21 Planten Biologie VWO 6 Nectar (t/m 4 + gedeelte van paragraaf 5). Veel plaatjes, bronnen, binas-verwijzingen. Gebruikt tijdens SE's; nagekeken door docent!
klassieke veredelen: selecteren van de besten, en die weer kruisen
- langdurig proces
gebruik van genomics is sneller → kennis van genoom van plantenras
- gewenst allel in lab spotten → selecteren gewenste plant
non-disjunctie → verhinderen van vormen van trekdraden tijdens mitose → chromatiden
gaan niet uit elkaar
- krijg je tetraploïde cel: 4 homologe chromosomen i.p.v. 2 in 1 cel
polyploïdie (meer dan de normale 2 sets chromosomen hebben) → geen nadeel bij planten
zelfbestuivers: stuifmeel (mnl gameten) komt op de stamper (vrl gameten)
- gameten: geslachtscellen
handmatige bestuiving: pas geopende bloem meeldraden verwijdert (van stamper) →
trilnaad stuifmeel bloem A verwijdert en aangebracht op bloem B.
ongeslachtelijke voortplanting → nakomelingen zijn genetisch identiek aan ouder en aan
elkaar.
genetische modificatie → ontstaan planten met extra allelen voor nieuwe eigenschappen
- cisgene: allelen komen van dezelfde soort
- transgene: allelen komen van ander soort
inbrengen gen in planten:
1. isoleren van gewenste allel uit cel van donororganisme + inbouwen van een
markergen (resistentie antibioticum)
2. ingebracht in plasmide van bacteriecel
3. plasmide gaat terug in de cel → kloon met gewenst allel
4. kloon met niet gedifferentieerde tomatencellen → plasmide dringt binnen
5. geïnfecteerde cellen geïsoleerd m.b.v. antibioticum + markergen
6. overgebleven cellen naar weefselkweek (groeimedium)
2 Water
schimmels groeien uit sporen (= haploïde cellen; 1 exemplaar van elk chromosoom)
ontstaat uit haploïde/diploïde cellen
- uitgroeien tot mycelium (=schimmeldraden) → voren nieuwe sporen → verstoppen
transportkanalen
water / mineralen komen planten binnen via wortelharen (= vergrote epidermiscellen aan
uiteinden van jonge worteltoppen)
- vergroten oppervlak → capaciteit wateropname
na opname, gaan via …, naar centrale cilinder met transportvaten
, - apoplast-route → celwand (zigzag)
- symplast-route → celmembranen en grondplasma (dwars doorheen)
- alleen via symplast-route daarna via houtvaten
rondom centrale cilinder ligt endodermis (= binnenste cellaag) van wortel
- in celwand laagje suberine (kurk) → bandjes van Caspari (waterdicht laagje, moet
via symplast-route ipv apoplast-route naar centrale cilinder)
- na endodermiscellen → weer beide routes tot houtvaten
in centrale cilinder → naar houtvaten (speciale transportkanalen, boven elkaar gelegen
afgestorven cellen; resterende celwanden)
zuurstofgehalte + temperatuur
→ invloed op wateropname
- actieve processen →
ATP alleen gemaakt bij juiste
omstandigheden (juist
temperatuur en hoeveelheid
O2)
worteldruk:
1. via actief transport (tegen concentratie in) neemt wortel mineralen op → concentratie
omhoog intern milieu. watermoleculen volgen (osmose)
2. onderaan veel water opgenomen → moet naar boven → kan omdat concentratie
intern milieu hoger dan extern milieu: water wordt naar boven geduwd.
houtvaten (xyleemvaten): nauwe holle buisjes van langgerekte cellen zonder inhoud met
houtstof versterkte celwand (tegen inklapping).
- vervoeren water en mineralen van de
wortels
- polair geladen → cohesie → water
vormt lange draad in houtvaten
→ adhesie → helpt
water omhoog
de stroom van water en mineralen tegen de zwaartekracht in naar boven → gevolg van
verdamping: verdampingsstroom
- waterpotentiaal: optelsom van alle krachten die van invloed zijn op het
watertransport (zwaartekracht, verdamping, worteldruk en cohesie- en
adhesiekrachten), ≤ 0; verschil bepaalt richting watertransport (negatief naar nog
meer negatief)
- zuiver water ψ = 0
- wordt lager naar hoger de concentratie opgeloste stoffen
verdamping vindt plaats via huidmondjes (=openingen in bladeren en stengels)
- ‘s nachts + warm weer → gesloten → geen verdamping
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raniabamhaoudi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.
