Week 6: Bescherming van meerderjarigen
Hoorcollege 9 Bescherming van meerderjarigen
handelingsonbekwaam = degene die niet in staat is onaantastbare rechtshandelingen te
verrichten = algemene onkundigheid
• minderjarige zonder toestemming ex art. 1:234 lid 1
• onder curatele gestelde zonder toestemming ex art. 1:381 lid 2
gevolg ex art. 3:32 vernietigbaarheid van rechtshandelingen door
handelingsonbekwame, eenzijdig ongerichte rechtshandelingen (testament) zijn nietig
handelingsonbevoegdheid = ziet op de onbevoegdheid bepaalde rechtshandelingen te
verrichten = bepaalde onbevoegdheid
- bevoegdheid bijvoorbeeld voogd ex art. 1:343 e.v.
- onbevoegdheid van echtgenoot zonder toestemming andere echtgenoot ex. 1:88 BW
beschikkingsbevoegdheid = in staat zijn een goed te vervreemden en te bezwaren (art.
3:84BW) —> in de regel eigenaar/rechthebbende
rechtsbevoegdheid = in staat zijn drager van rechten en plichten te zijn —> art. 1:1 lid
1 BW = iedereen
Rechtsgeschiedenis
Oud BW (1818)
• curatele op grond van krankzinnigheid en verkwisting
• curatele ook op grond van drankmisbruik in 1929
Nieuw BW (1970)
• curatele o.g.v. geestelijke stoornis
• introductie bewind in 1982 (ziet enkel op vermogen)
• introductie mentorschap in 1995 (ziet enkel op persoon)
• wijziging formulering gronden in 2014 —> verkwisting van curatele naar bewind
, curatele onderbewindstelling mentorschap
artikel art. 1:378 lid 1 art. 1:432 lid 1 1:450 lid 1
duur tijdelijk (art. 1:389 lid 1 tijdelijk (art. 1:449 lid 1) tijdelijk (art. 1:462 lid 1)
sub a) of duurzaam of duurzaam of duurzaam
gronden niet behoorlijk niet behoorlijk niet in staat
waarnemen eigen waarnemen zijn/bemoeilijkt worden
belangen/veiligheid vermogensrechtelijke waarneming niet-
van anderen in gevaar belangen als gevolg vermogensrechtelijke
brengen als gevolg van: belangen als gevolg
van: a) lichamelijke of van:
a) lichamelijke of geestelijke a) lichamelijke of
geestelijke toestand geestelijke
toestand b) verkwisting of het toestand
b) gewoonte van hebben van
drank- of problematische
drugsmisbruik schulden
toets subsidiariteit/propor-
tionaliteit
termen - onder curatele - rechthebbende (van - betrokkene
gestelde/curandus wie het vermogen - mentor
- curator onder bewind is
gesteld)
- bewindvoerder
gevolg handelingsonbek- handelingson- handelingson-
waamheid (art. 1:381 bevoegdheid en bevoegdheid in het
lid 2 jo art. 3:32 lid 2) beschikkingson- kader van verpleging,
bevoegdheid ten verzorging, behandel-
aanzien van onder be- ing en begeleiding
wind staande goed-
eren
op verzoek van betrokkene, betrokkene, betrokkene,
echtgenoot/partner echtgenoot/partner echtgenoot/partner
bepaalde bloedver- bepaalde bloedver- bepaalde bloedver-
wanten (art. 1:379 lid 1) wanten (art. 1:432 lid 1) wanten (art. 1:451 lid 1)
en OM (art. 1:379 lid 2) en OM (art. 1:432 lid 2) en OM (art. 1:451 lid 2)
wanneer? al voor meerder- al voor meerder- al voor meerder-
jarigheid (art. 1:378 lid jarigheid (art. 1:431 jarigheid (art. 1:450 lid
2) lid2) 2)
werking vanaf de dag uitspraak vanaf de dag uitspraak vanaf de dag uitspraak
ex art. 1:381 lid 1 ex art 1:434 lid 2 ex art. 1:451 lid 5
rechtsgevolg
, Curatele
Curatele rechtsgevolg
• handelingsonbekwaamheid —> hoofdregel = art. 1:381 lid 2 jo art. 3:32 lid 2
• uitzondering:
• rechtshandelingen met toestemming curator, althans met betrekking tot
rechtshandelingen waartoe curator zelf bevoegd is ex art. 1:381 lid 3
• voogdij ex art. 1:386 lid 1 jo 1:337 e.v.
• mentorschap ex art. 1:381 lid 4 jo 1:453 en 1:454
• beschikkingsbevoegdheid ten aanzien van gelden voor levensonderhoud ex art.
1:381 lid 5
• procesbevoegd met betrekking tot eigen curatele ex art. 1:381 lid 6
• bij drank- of drugsmisbruik: wel bevoegd tot familierechtelijke rechtshandelingen
tenzij wet anders bepaalt ex art. 1:382
• testament maken mag (art. 4:55)
• kind erkennen mag
• geen huwelijk aangaan (art. 1:37)
HR 28 maart 1980
• is iemand die wegens geestelijke stoornis onder curatele staat zelf bekwaam een
verzoek tot echtscheiding in te dienen?
• r.o. 4. “nu blijkens art 1:38 het enkele feit dat iemand wegens een geestelijke
stoornis onder curatele staat, niet meebrengt dat hij of zij onbekwaam is om een
huwelijk aan te gaan, dient eveneens te worden aangenomen dat dit feit, op zich zelf,
niet meebrengt dat hij of zij onbekwaam is om een vordering tot echtscheiding in te
stellen. Dit kan, als voortvloeiende uit art 38, worden aangemerkt als een
uitzondering als bedoeld in het slot van art. 1:381 lid 2”
• “of iemand die wegens geestelijke stoornis onder curatele staat bekwaam is een
vordering tot echtscheiding in te stellen, is daarvan afhankelijk of betrokkene in
staat is zijn of haar wil daaromtrent te bepalen en de betekenis van een zodanige
vordering te begrijpen”
Curatele bescherming derden
• publicatie en registratie
• staatscourant en openbaar register ex art. 1:390 en 1:391
• vernietiging van rechtshandeling —> art. 6:203 lid 1 (onverschuldigd betaald;
terugvorderen), maar art. 6:209 (als koopprijs weg is, dan hoeft koopprijs niet
terug)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noawammes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
