Hoorcollegeaantekeningen van Hoorcollege 3 (week 2: gezag) Personen- en Familierecht inclusief bijbehorende literatuur (Hoofdstuk 12 Compendium van het Personen- en Familierecht) + werkgroepuitwerkingen
Soorten gezag
Onder gezag staan:
• de persoon, binnen de wettelijke grenzen, dus de zeggenschap
• art. 1:245 BW
• leerplicht, geen geweld
• het bewind over vermogen
• art. 1:253k BW
• vertegenwoordiging in burgerlijke handelingen
• omdat minderjarige handelingsonbekwaam is (tenzij toestemming)
bevoegdheden behorend bij gezag
• bepaling hoofdverblijfplaats van kind
• kan ook bij twee personen zijn, maar kan slechts op 1 adres zijn ingeschreven
• toestemming medische behandeling
• art. 7:450 e.v. BW
• belangrijke beslissingen
• schoolkeuze, sport, aansluiten kerkgenootschap
Bewind
• gezagsdrager voert het bewind over het vermogen
• bewind ouders: art. 1:253i t/m 253m BW
• bewind voogd: art. 1:337 t/m 1:377 BW
• per definitie een derde = niet de ouder
• heeft voor meer dingen medewerking van de kantonrechter nodig
• jaarlijks rekening en verantwoording afleggen
Systeem van bescherming minderjarigen
• minderjarige heeft wettelijk vertegenwoordiger zijn handelen/nalaten wordt aan
minderjarige toegerekend
• waarborg 1= Aansprakelijkheid van wettelijke vertegenwoordiger bij slecht bewind ex art.
1:235j en 1:337 lid 2 BW
• waarborg 2 = Overheidstoezicht door de kantonrechter op de bewindvoerder; beperkt het
risico
Doelstelling toezicht
• wetgever beoogde de minderjarige praktische en daadwerkelijke bescherming te bieden
door middel van een hanteerbare regeling met oog voor proportionaliteit
• geen bescherming tegen alle risico’s
• Hof Arnhem-Leeuwarden 8 augustus 2017
• man kreeg voogdij over 2 weeskinderen
• kinderen in huis genomen
• kinderen hadden vermogen van €245.000 geërfd en een uitkering voor weeskinderen
, • voogd investeert het geld in een grotere woning om die kinderen de ruimte te bieden maar
de woning is door de woningcrisis minder waard geworden en het vermogen van de
kinderen is verdampt
• voogd heeft geen rekening en verantwoording afgelegd
• rechter oordeelt dat sprake is van slecht bewind en man wordt veroordeelt tot
schadevergoeding aan minderjarigen
Inhoud ouderlijk gezag
• art. 1:247 BW
• ouderlijk gezag omvat recht en plicht tot verzorging en opvoeding van het kind
• voor voogd geldt art. 1:336 BW ‘overeenkomstig zijn vermogen wordt verzorgd en
opgevoed’
• nadere invulling van recht en plicht en verbod op geestelijk of lichamelijk geweld of enig
andere vernederende behandeling
• plicht bevorderen band kind met andere ouder
• kind heeft recht op gelijkwaardige opvoeding en verzorging na scheiding
Geen recht op co-ouderschap
HR 21 mei 2010
• recht op gelijkwaardige verzorging en opvoeding betekent niet verplicht co-ouderschap of
een recht op co-ouderschap
• hangt af van de omstandigheden
Soorten gezag
• ouderlijk gezag; die juridische ouders zijn (op geboorteakte staan) —> een- of tweehoofdig
(art. 1:245 lid 3 BW)
• gezamenlijk gezag van ouder en niet-ouder (art. 1:253sa, 1:253t jo art. 1:245 lid 5 BW)
• voogdij (art. 1:245 lid 3, art. 282 lid 6 BW)
• voogdij kan één en tweehoofdig zijn
Onbevoegd tot gezag
• art. 1:246 BW
• minderjarigen
• onder curatele gestelden
• dusdanig geestelijk gestoord dat uitoefenen gezag onmogelijk is (tenzij tijdelijke stoornis)
wat als iemand al ‘werkendeweg’ onbevoegd wordt
• als je onder curatele gesteld wordt of aan ernstige en niet tijdelijke geestelijke stoornis gaat
lijden
• art. 1:253q BW
• een van de twee gezagsdragers wordt onbevoegd: ander krijgt gezag alleen
• allebei worden onbevoegd: rechter benoemt voogd
• ouder heeft alleen gezag en wordt onbevoegd: gezag naar de ander of een voogd
• art. 1:253r verklaard art. 1:253q van overeenkomstige toepassing als ouder die gezag heeft
uit beeld verdwijnt (meestal in kader van onderduiken bij criminaliteit)
Ontstaan van gezag
Hoe weet je wie gezag heeft over een kind?
• het wettelijk stelsel voor gezag dat van rechtswege ontstaat
• rest staat in gezagsregister
• art. 1:244 BW
, • bij wijziging van gezag
• Besluit gezagsregisters (amvb)
1) ontstaan ouderlijk gezag van rechtswege
• art. 1:253b BW: de vrouw uit wie het kind geboren wordt = geboortemoeder
• art. 1:251 BW: geboortemoeder gehuwd met man
• art. 1:251 BW: geboortemoeder gehuwd met vrouw én donorverklaring (of kind voor de
geboorte erkend; of anonimiteit donor verklaard)
• art. 1:253aa BW
• geboortemoeder en man
• geboortemoeder met vrouw en donorverklaring of erkenning
• van rechtswege ontstaan van gezag kan niet voor twee vaders; want er is altijd een
geboortemoeder/draagmoeder
Gezamenlijk gezag voorhuwelijkse kinderen
• eerst een kind
• daarna huwelijk
• Hof Den Haag 23 augustus 2006
• Hof Arnhem 23 oktober 2007
• hoofdregel art. 1:251 BW = juridische ouders voeren gezamenlijk gezag uit
• erkenning; dan juridische ouder; dan gezag ingeschreven
• niet-erkenning dan art. 1:253b ‘gezag kan worden ingeschreven maar als ze niets doen
alleen juridische moeder gezag’
andere verkrijging gezamenlijk gezag
• art. 1:252 BW: gezag inschrijven in gezagsregister op gezamenlijk verzoek van juridische
ouders
• art. 1:253c: op verzoek van de juridische ouder toegekend door de rechter als gezamenlijk
verzoek ontbreekt (wordt alleen afgewezen bij klemcriterium of
noodzakelijkheidscriterium)
• art. 1:253o: op verzoek van de juridische ouder of ouders na wijziging van omstandigheden
door de rechter wederom toe te kennen
fraude met inschrijving via DigiD
• handtekening vervalsen voor aanvraag van gezag
• inschrijving wordt doorgehaald
• vaak gepaard met art. 1:253c BW als er niet voldoende contra-indicaties zijn
Geen overeenstemming gezamenlijk gezag
• art. 1:253c
• moeder wil niet meewerken aan inschrijving —> vader kan naar de rechter
• verzoek gezamenlijk gezag wordt toegewezen, tenzij klemcriterium of
noodzakelijkheidscriterium
• verzoekt hij gezag in plaats van moeder; alleen als in belang van kind wenselijk wordt
geoordeeld = gezagswissel
• vaak bij draagmoederschapszaken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noawammes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.