Samenvatting
Samenvatting Tijdvak 1 tot en met Tijdvak 10 geschiedenis vwo
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
In dit document vindt je ALLE informatie die jij nodig hebt voor jouw examen geschiedenis vwo van tijdvak 1 tot en met 10.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Tijdvak 11. Jager-verzamelaars
Kenmerkend aspect: De levenswijze van jager-verzamelaars
Bronnen:
Ongeschreven
o Schrift is er nog niet
Primair
o Uit de tijd zelf
o Uit de ‘eerste hand’
De jagers en verzamelaars leefden in de prehistorie ‘voor de geschiedenis’ geen schrift
Middel van bestaan (manier om in leven te blijven):
Jagen en verzamelen
Samenlevingstype (maatschappij: bevolking die een sociaal geheel vormt):
Samenleving van jager-verzamelaars
Samenleving van jagers-verzamelaars:
Economie
Wat zijn de middelen van bestaan?
o Jagen en verzamelen
Politiek
Hoe wordt de samenleving bestuurd?
o Kleine nomadische groepen, dus geen georganiseerd bestuur
Sociaal
Hoe zijn de verhoudingen in de bevolking
o Weinig sociale verschillen
o Strikte rolverdeling tussen man en vrouw
Cultuur
Wat denken en voelen de mensen en hoe uiten zij dit?
o Magische jacht- en vruchtbaarheidsrituelen en grafgiften
,1. Het ontstaan van de landbouw
Kenmerkend aspect: het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
± 11.000 v. Chr.: begin Neolithische revolutie in de vruchtbare halve maan (in het Midden-Oosten)
Gunstig gematigd klimaat veel planten en beesten voedsel in overvloed
Zoet water vaak vruchtbare grond
Landbouw (agragrisch):
Akkerbouw
Veeteelt
Ontwikkeling van de middelen van bestaan in de vruchtbare halve maan
Jagen en verzamelen bleef men in die vruchtbare halve maan doen tot ongeveer 9000 v. Chr.
Voor 9000 v. Chr. Begon men al aan landbouw te doen bood grote voordelen lange tijd
landbouw en jagen-verzamelen naast elkaar
Landbouwsamenleving/agrarische samenleving:
Economie
o Landbouw: akkerbouw en veeteelt
Politiek
o Dorpen werden waarschijnlijk bestuurd door dorpsoudsten en priesters
Sociaal
o Sedentaire revolutie: vaste woonplaats
o Toename van sociale verschillen
o Strikte rolverdeling tussen man en vrouw
Cultuur
o Magische rituelen
o Veel uitvindingen
Eerste schrift begint te ontstaan einde prehistorie, vanaf nu historie
,1. De eerste steden
Kenmerkend aspect: Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Vanaf 10.000 v. Chr. Begint de Neolithische revolutie in de vruchtbare halve maan
Zelf planten van zaden (akkerbouw)
Houden van vee (veeteelt)
Nieuwe uitvindingen
o Deze 3 verhoging voedselproductie
Groei van dorpen
Ontstaan ambachten
Ontstaan handel
Groei van dorpen en ontstaan handel ontstaan steden
Landbouw in vruchtbare halve maan gekenmerkt door irrigatielandbouw
Grote rivieren traden ieder jaar een keer buiten hun oevers
Waterpeil steeg
Rivieren overstroomden het omliggende land
Als water was weggetrokken op de grond rondom de rivieren vruchtbaar slib achterbleef
Grond erg vruchtbaar
Daarnaast zorgden de boeren er ook voor dat ze het overtollige water probeerde op te vangen d.m.v.
allerlei kanaaltjes steeds verder het land, steeds verder van de rivier af, zodat de grond verder van de
rivier af ook vruchtbaar was
Ontwikkeling van de middelen van bestaan in de vruchtbare halve maan
Jagen en verzamelen bleef men in die vruchtbare halve maan doen tot ongeveer 9000 v. Chr.
Voor 9000 v. Chr. Begon men al aan landbouw te doen bood grote voordelen lange tijd
landbouw en jagen-verzamelen naast elkaar
Tijdens landbouw ambacht beginnen erna
Daarna weer handel (ook nog tijdens landbouw)
, Vruchtbare halve maan
Stedelijke beschaving in Mesopotamië:
Economie
o Landbouw: akkerbouw en veeteelt
o Ambachten
o Handel
Politiek
o Steden werden bestuurd door koning en priesters
o Steden groeiden uit tot rijken (stadstaten)
Stadstaat: staat ter grote van een stad eigen bestuur eigen
rechtsspraak eigen regels eigen leger ontstonden ook de eerste
oorlogen tussen de stadstaten in Mesopotamië
Sociaal
o Grote groepen (gem. 10.000 mensen)
o Sociale verschillen: hiërarchische opbouw van de samenleving in sociale klassen
Van laag naar hoog: slaven, boeren, ambachtslieden, priesters, koning
Cultuur
o Polytheïstische godsdienst
Godsdienst met meerdere goden
o Magische rituelen in tempels
o Veel uitvindingen
Stedelijke beschaving in Egypte:
Economie
o Landbouw: akkerbouw en veeteelt (Nijl)
o Ambachten
o Handel
Politiek
o Steden werden bestuurd door koning en priesters
o Boven- en beneden-Egypte vormen een natiestaat met farao als leider
Sociaal
o Grote groepen (gem. 10.000 mensen)
o Sociale verschillen: hiërarchische opbouw van de samenleving in sociale klassen
Cultuur
o Polytheïstische godsdienst (Monotheïsme van 1353-1336 v. Chr.)
Monotheïsme: één god vereerd
o Magische rituelen in tempels
o Veel uitvindingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marloeoosterlaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen