100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Biologie voor jou vwo 4 hoofdstuk 4,5,6 samenvatting €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

Biologie voor jou vwo 4 hoofdstuk 4,5,6 samenvatting

 1 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit is een biologie samenvatting van hoofdstuk 4,5,6 uit vwo 4 van de methode Biologie voor jou.

Voorbeeld 2 van de 13  pagina's

  • 27 april 2021
  • 13
  • 2019/2020
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (5521)
avatar-seller
maudmol
Biologie samenvatting hoofdstuk 4, 5 en 6 (basisstof 1 en 2)

Hoofdstuk 4

Tijdlijn begin van het bestaan van de aarde:

 De aarde bestaat ongeveer 4,6 miljard jaar.
 Ongeveer 3,8 miljard jaar geleden ontstonden er de eerste eencelligen in het
precambrium
 Ongeveer 670 miljoen jaar geleden verschenen de eerste meercellige,
 542 miljoen jaar geleden ontstonden gepantserde dieren, (bijvoorbeeld weekdieren),
geleedpotigen en stekelhuidigen. Ook de eerste vissen
 De eerste landplanten verschenen ongeveer 400 miljoen jaar geleden
 Vlak na de landplanten ook de landdieren, voornamelijk geleedpotigen
 350 miljoen jaar geleden ontstonden ook de gewervelden, de amfibieën
 Ongeveer 250 miljoen jaar geleden ontstonden de zaadplanten, daarvoor waren het
planten met vaatbundels
 De oudste fossielen van menselijke kenmerken zijn ongeveer 5 miljoen jaar oud

Door een waarschijnlijke chemische evolutie werden stoffen gevormd waaruit de eerste
eencellige kon ontstaan. Tot ongeveer 3 miljard jaar geleden was er geen zuurstof.

De oer atmosfeer stond waarschijnlijk uit
-stikstof
-waterdamp
-koolstofmonoxide
-C02
-ammoniak
-methaan
-waterstofsulfide

Dit gasmengsel komt nu ook vrij bij vulkaanuitbarstingen

Door toevoer van energie (bijvoorbeeld meteorietbotsingen en uv-straling kunnen deze
gassen ioniseren naar koolstof, waterstof, stikstof en zuurstof. Dit is hoe uit de anorganische
stoffen van de oer atmosfeer organische stoffen ontstonden

Anorganische stoffen: komen in de levenloze natuur en in organismen voor. Zijn klein en
eenvoudig gebouwde moleculen: koolstofmonooxide, koolstofdioxide, water, keukenzout en
zuurstof.

Organische stoffen: komen in organismen voor: grote en ingewikkelde moleculen die altijd
een of meer atomen koolstof en waterstof en meestal ook zuurstof bevatten. Een voorbeeld
daarvan is glucose.

, Miller-urey-experiment: bootste het ontstaan van organische stoffen na door een mengsel
van ammoniak, methaan, waterstofgas en waterdamp bloot te stellen aan elektrische
ontladingen, hierbij ontstonden er onder andere nucleotiden en aminozuren, waarvan in
organismen belangrijke stoffen zoals eiwitten en DNA kan worden gevormd.

Oersoep: door verdamping uit binnenzeeën vond indikking plaats terwijl de eerste
organische stoffen in de zeeën kwamen. De moleculen verenigden zich tot grotere
moleculen. De organische moleculen rangschikten zich in druppeltjes (protobionten) daaruit
ontstonden de eerste cellen.

Voorbeeld zelforganisatie: apoptose en celdiferentiatie

Protobionten kunnen ook zijn ontstaan door black Smokers, vulkanische schoorstenen waar
water onder hoge druk uit de zeebodem spuit.

Een derde theorie zegt dat de bouwstenen voor het leven afkomstig zijn uit de ruimte.

Oudste fossielen: 3.5 miljard oud
Alle gevonden fossielen ouder dan 1.4 miljard jaar zijn van prokaryote organismen:
eencellige organismen zonder celkern of andere zichtbare organellen.

Eerste prokaryoten: anaeroob: ze konden alleen leven zonder zuurstof
Ook heterotroof: haalden energie uit de oersoep

Heterotrofe organismen kunnen geen organische stoffen maken maar moeten ze wel als
voedsel opnemen.

Ongeveer 2.8 miljard jaar geleden ontstonden de cyanobacteriën of blauwalg, ze waren in
staat tot fotosynthese. Ze waren auotroof, ze deden aan fotosynthese, ze maakten ook
zuurstof.

Ongeveer 1.5 miljard geleden ontstonden de eukaryoten, cellen met een celkern, dubbele
membranen en organellen. Zie de endosymbiosetheorie.

Belangrijke ondersteuning theorie:
-mitochondriën en chloroplasten zijn ooit vrij levende bacteriën geweest door het feit dat
beide organellen een kringvormige DNA molecuul bezitten.
-de bouw komt overeen met de bouw van het celmembraan van prokaryoten
-cytoplasma kan zelf geen mitochondriën of chloroplasten vormen.

De ontwikkeling van levensvormen heeft geleid tot een grote biodiversiteit

Taxonomen beschrijven, ordenen en benoemen groepen organismen

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudmol. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
  Kopen