Aardrijkskunde
Systeem Aarde
Samenvatting H1
Thijmen de Jong - v5d
1.1: Ontstaan en opbouw van de aarde
Schotse geoloog bedacht actualiteitsbeginsel (= de processen die we nu op aarde zien,
hebben vroeger ook zo gewerkt)
→ processen herhalen zich namelijk gedurende de tijd.
Ongeveer 4,6 miljard jaar geleden ontstonden in een kleine nevel van heet gas en stof, door
samentrekking en zwaartekracht, concentraties van deeltjes.
→ de grootste massa werd het begin van een ster, de zon.
→ in de nevel ontstonden planeetachtige lichamen, door botsingen groter geworden.
8 planeten die om de zon heen draaien.
Miljarden sterren met gasnevels vormen samen met onze zon een cluster: een schijf met
spiraalachtige armen. Dit is een sterrenstelsel.
2 belangrijke eigenschappen van de aarde die invloed hebben op continentvorming,
bergen, dalen, etc.
1. vloeibaar water op het aardoppervlak.
2. inwendige gelaagdheid van de aarde.
Bij het bestuderen van de eigenschappen van de inwendige schillen kijk je naar:
1. de chemische samenstelling
2. fysische eigenschappen (hoe hard/zacht)
Verschillende lagen:
● Aardkern = binnenste van de aarde = ijzer = temp. tussen 5.000 en 6.000 graden C
● Aardmantel = magnesium en ijzer = tussen 2.800 en 1.800 graden C
● Aardkorst = buitenste (dunne) laag = vast gesteenten = 2 vormen:
○ Continentale korst = 30 tot 70
km = licht gesteente = graniet.
○ Oceanische korst = vanaf 7 km
dik = zwaar gesteente = basalt.
, Lithosfeer = harde vaste buitenlaag van de aarde (harde bovengedeelte van mantel).
→ onder de oceaan is lithosfeer dunner dan onder continenten.
→ 60 tot 150 km dik
Asthenosfeer = ligt onder lithosfeer. Zachtere laag. Grootste gedeelte is plastisch
gesteente.
→ 60 tot 400 km dik
Binnenmantel = Onder asthenosfeer. Gesteente is vaster door hogere druk.
→ strekt uit van 400 tot 2.900 km diepte
Buitenkern = vloeibaar.
Binnenkern = binnenste laag van de aarde. Hard gesteente.
De aarde krijgt haar warmte van inwendige en uitwendige bronnen:
● Inwendig → radioactieve warmte uit bijv. gesteenten.
● Uitwendig → warmte van bijv. de zon.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thijmendjong. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.