Hoofdstuk 7 – Internationaal recht
De Europese Unie
7.1 Historische mijlpalen/Geschiedenis van de Europese Unie:
Na de verwoesting van Europa door de tweede wereld oorlog wilde men een einde maken aan de
ruzie en streefde men naar een duurzame vrede. Verder was men na de oorlog, op zoek naar een
manier om de productie van kolen en staal in evenwicht te brengen.
9 mei 1950 – voorstel om de Europese Gemeenschap Kolen en Staal (EGKS) op te richten.
18 april 1951 – verdrag van Parijs:
De EGKS werd opgericht. Deelnemende landen waren: België, Frankrijk, Bondsrepubliek
Duitsland, Italië, Luxemburg en het Koninkrijk der Nederlanden.
De EGKS wordt gezien als het eerste supranationale orgaan (instelling waaraan deelnemende
lidstaten hun soevereiniteit afstaan).
25 maart 1957 – Verdrag van Rome:
Hierdoor werd de Europese Economische gemeenschap (EEG) opgericht, met als doel het
oprichten van een gemeenschappelijke Europese markt op het gebied van landbouw, transport
en handel.
En de Europese Gemeenschap Atoomenergie (EGA/Euratom) opgericht. Het doel hiervan was het
bevorderen van vreedzame toepassingen van kernenergie.
Fusie verdrag/Verdrag van Brussel:
De EGKS, EEG en Euratom hadden allemaal een eigen separate instellingen. Dat veranderde door
het fusie verdrag. De verdragen dingen gebruik maken van gezamenlijke instellingen. Voortaan
zouden de EGKS, EEG en Euratom als de Europese gemeenschappen door het leven gaan.
o Voortaan was er één Commissie en Raad van Ministers.
o Er bestond al een parlementaire vergadering, die werd later het Europees Parlement.
1968 – Douanerechten tussen deelnemende lidstaten werden afgeschaft. En er kwam en
gemeenschappelijk landbouw beleid. Dit droeg bij aan de economische groei.
1 januari 1973 – Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk treden toe tot de Gemeenschap.
1973 – Oliecrisis in Europa, omdat Arabische landen hun olieprijzen voor westerse landen met 70%
verhoogde.
1979 – Burgers van de Europese Gemeenschap mogen rechtstreeks leden voor het Europese
Parlement kiezen.
De jaren 80 worden beheerst door een economische recessie.
1981 – Griekenland treed toe tot de Gemeenschap.
1986 – Spanje en Portugal treden toe tot de Gemeenschap.
Februari 1986 – De Europese Akte werd ondertekend.
Hierin stonden de plannen om de Europese interne markt (vrij verkeer van goederen, diensten
en kapitaal) te verwezenlijken, rond januari 1993.
9 november 1989 – Val van de Berlijnse muur
Duitsland kon zich weer verenigen. En werd uiteindelijk in oktober 1990 één staat.
, 7 februari 1992 – Verdrag van Maastricht (de EU/Europese Unie wordt opgericht)
Inwerkingtreding: 1 november 1993
Nieuwe fase: de weg naar politiek integratie
Het begrip Europees Burgerschap wordt geïntroduceerd.
Zuilenstructuur / pijlerstructuur kwam:
Pijler 1 Pijler 2 Pijler 3
EG = Europese Economische GBVB = Gemeenschappelijk SJBZ = Samenwerking in
Gemeenschappen wordt Buitenlands- en Justitiële en Binnenlandse
Europese Gemeenschappen Veiligheidsbeleid. Zaken.
(is de interne markt).
EMU = Europese Monetaire
Unie.
supranationaal Intergouvernementeel Intergouvernementeel
Het verdrag kwam tot stand toen Nederland voorzitter was van de Raad van Ministers van de EU.
Deze functie rouleert elk half jaar. Als voorzitter vertegenwoordig je de belangen van de Raad bij de
andere instellingen van de EU, zoals het Europese Parlement en de Europese Commissie.
1995 – Oostenrijk, Finland en Zweden treden toe tot de EU.
2 oktober 1997 – Verdrag van Amsterdam
Treed in werking 1 mei 1999.
Medebeslissingsprocedure: het Europese Parlement krijgt meer invloed op het maken van
Europese wet- en regelgeving.
EU krijgt een rol op het gebied van het coördineren van werkgelegenheidsstrategieën.
Wat veranderd er in de pijlerstructuur: in de 3 e pijler komt ‘Politiële en justitiële samenwerking in
strafzaken (PJSS)’, dit komt door afslanking van visa, asiel en immigratie binnen de Samenwerking
in Justitiële en Binnenlandse Zaken. Visa, asiel en immigratie zijn toen verplaatst naar de eerste
pijler en worden daarmee supranationaal.
Pijler 1 Pijler 2 Pijler 3
EG = Europese GBVB = Gemeenschappelijk PJSS = Politiële en justitiële
Gemeenschappen (is de Buitenlands- en samenwerking in strafzaken.
interne markt). Veiligheidsbeleid.
Asiel en immigratie
supranationaal Intergouvernementeel Intergouvernementeel
26 februari 2001 – Verdrag van Nice
Treed op 1 januari 2003 in werking.
Met name institutionele hervormingen (ofwel: uitbreiding van de EU).
Vanaf 2005 elke lidstaat meer stemmen in de Raad van Ministers.
Vanaf 2004 mag elke lidstaat één commissaris aanleveren voor de Europese Commissie.
Verder veranderde de samenstelling van het Europees Parlement met het oog op het toetreden
van een aantal staten in 2004.
Op 1 mei 2004 worden 10 staten lid: Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta,
Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië.
In 2007 worden Bulgarije en Roemenië lid.
In 2013 wordt Kroatië lid. (De EU bestaat nu uit 28 lidstaten.)
