Hoorcolleges Historische ontwikkeling van het privaatrecht
Hoorcollege 1
2 Bronnen zijn van belang in het boek: de codex Justinianus en de Digesten. Beide zijn als
wetboek afgekondigd. In deze 2 wetboeken staan veel begrippen van het moderne
burgerlijke recht.
Digesten
Dit zijn de juridische geschriften die leefden tussen de eerste en derde eeuw na christus en
die werkten in Rome. Deze periode heet de klassieke periode in het Romeinse recht. De
geschriften waren vooral aanmerkingen en commentaren op de wetten en gewoonte van
Rome (het Romeinse recht). Daarnaast bevatten de geschriften ook commentaren op het
Pretorisch predict. Dit staat bekend als het Ius Honorarium. Die commentaren hadden een
omvang van zo een 3 miljoen rechtsregels.
Codex Justinianus
Dit is het wetboek van Justinianus met betrekking tot de keizerlijke verordeningen van de 1 ste
eeuw tot en met de 6e eeuw. De codex gaf verbeteringen op de digesten en was daarmee
een soort van subsidiair recht.
Procesrecht
Het doel is het zich verzekeren van de medewerking van de overheid, welke de vorm heeft
van een executoriale titel (een veroordeling van de rechter). In het Romeinse recht kreeg je
hulp van de praetor. In het Romeinse recht luiden ALLE VEROORDELINGEN IN GELD. Dus
GEEN nakoming, bezit of iets dergelijks. ALTIJD GELD.
Er is wel een uitzondering. Maar stel dat je je eigendom wel terug wil en eigenlijk helemaal
geen geld wilt. Je wil het object terug. Als je dit dus wilde, kon je een restitutieclausule laten
opnemen in het dagvaardingsformulier bij de goederrechtelijke acties.
De praetor helpt met het innen van het geldbedrag. Dit is fysiek, net als bij een deurwaarder.
Formula procedure
Deze procedure kent een beperkte rechtsingang, waardoor je niet over ieder probleem kon
procederen. Pas als was voldaan aan bepaalde onrechtmatige daden of wanprestatie, kon
men pas procederen.
3 soorten rechtsmiddelen
Acties (rechtsvorderingen)
Dit is de actie van een koper in een bepaalde, specifieke positie. Dergelijke acties staan
beschreven in de wet en men moest dus aan een bepaald aantal voorwaarden voldoen. Dit
vergroot de rechtszekerheid.
, Bezitsinterdict
Ook dit staat nauwkeurig in de wet en heeft betrekking op de bezitter.
Verweermiddelen
De verweermiddelen staan limitatief in de wet beschreven.
De bewoording van het dagvaardingsformulier staan beschreven in de wet en moeten
daaraan voldoen. Dit heeft ook te maken met de grote ongeletterdheid in de Romeinse tijd.
Als de gedaagde niet op kwam dagen, werd hij als het ware bij verstek veroordeeld. Alles
wat in de procesovereenkomst staat is uitgangspunt voor de rechtszaak en de rechter. Dit
staat bekend als de consumerende werking van de procesovereenkomst.
Je krijgt eigenlijk een geheel voorgekookte rechtszaak. Bij deze rechtszaak is het vooral
handig om een pleiter te hebben, zodat men kan worden overtuigd. Deze retoren waren
gebonden aan de procesovereenkomst. De rechter kon uiteindelijk de vordering toewijzen of
afwijzen.
Hoorcollege 2
Vermogensrecht
Vermogen: het geheel van op geld waardeerbare rechten en plichten. Vermogen is
opgebouwd uit 3 onderdelen: 1. Absolute rechten (rechten met betrekking tot een zaak en
die werken jegens eenieder) 2. Relatieve rechten (werken jegens een persoon) en 3.
Relatieve plichten of schulden. Dit verband tussen relatieve rechten en plichten heet een
verbintenis.
Een absoluut recht wordt in het leven geroepen door: Vestigen. Bij afspreken betekent niet
dat er een absoluut recht ontstaat. Naast de afspraak heeft vestigen ook nog andere
vereisten, zoals publiciteitsvereisten.
Relatieve kunnen uit overeenkomsten, de wet of zelfs onrechtmatige daad voortvloeien.
Niet iedere afspraak is echter juridisch afdwingbaar en leidt tot een verbintenis.
Het belang tussen het onderscheid van relatieve en absolute rechten hangt samen met het
onderscheid tussen opvolging onder bijzondere titel en opvolging onder algemene titel (art.
3:80 lid 1 BW).
Opvolging onder algemene titel: opvolging in een geheel vermogen of een evenredig deel
daarvan (dus ook de schulden). Een erfenis is een voorbeeld hiervan
Opvolging onder bijzondere titel: opvolging in een deel van het vermogen afzonderlijk, zoals
opvolging in een schuld, absoluut recht of relatief recht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thomas_zz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.
