Samenvatting artikelen Personen- en Familierecht
BLOK 2
W.M. Schrama,’Over vaders, seks en afstamming: het afstammingsrecht voor verwekkers
kritisch beschouwd’, AA – Ars Aequi 2016/03, p. 212-218
rechtspositie van vaders die geen formele relatie met de moeder van het kind hebben
Meer aandacht voor verwekkerschap?
- biologische vader worden niet altijd juridisch ouder, ook als deze dat wel wil
Vraag naar grondslagen afstammingsrecht
- huwelijksmodel man/vrouw die van rechtswege ouders van het kind waren
Geen onderscheid meer tussen wettige en onwettige kinderen Marckx
Het krijgen van kinderen is nu een keuze
- beschikbaarheid anticonceptie
- draagmoederschap, IVF
Meer nadruk op rechten van het kind, wie de ouders MOGEN zijn--> accent verschoven
van rechten naar plichten
artikel 7 en 8 Verdrag voor de Rechten van het Kind en artikel 8 EVRM beschermde
recht te weten van wie je afstamt aan belang.
Biologische vaders te onderscheiden in 'verwekkers' en 'donors'
definitie 'verwekker' = de man is die het kind ‘samen met de moeder op natuurlijke
wijze heeft doen ontstaan’ SEKS
Als vrouw met sperma van haar eigen man bevrucht wordt via kunstmatige
inseminatie, dan beschouwt het afstammingsrecht de echtgenoot niet als de
verwekker, maar als een donor, die tevens de instemmende levensgezel
van de moeder is
- wetgever verondersteld dat donors niet juridisch of sociaal ouder willen worden
- vaderschap van een donor niet gerechtelijk vastgesteld
- niet onderhoudsplichtig jegens het kind
Rechtspositie van de vader is afhankelijk van de relatie met de moeder
- binnen huwelijk of GP --> van rechtswege vader 1:199 sub a BW
anders kan het kind erkend worden met toestemming van de moeder als het kind
onder de 16 is
- als een andere man dit al heeft gedaan, en verwekker niet of niet tijdig vervangende
toestemming van de rechter kon vragen
- maatstaf : of de moeder, in aanmerking genomen de onevenredigheid tussen de
belangen van de verwekker bij erkenning en de daartegenover staande belangen van
de moeder – telkens in verband met de belangen
van het kind – in redelijkheid tot het verlenen van toestemming aan de andere man heeft
kunnen komen (de ‘minder strikte maatstaf’)
- Vanaf het moment dat de verwekker aan de moeder kenbaar heeft gemaakt dat hij het kind
wil erkennen, kan de moeder slechts voorwaardelijke toestemming aan een andere man geven
om het kind te erkennen
- verwekker die vervangende toestemming tot erkenning heeft kunnen vragen, maar dat heeft
nagelaten, kan de erkenning die met toestemming van de moeder is gedaan alleen aantasten
met een beroep op misbruik van bevoegdheid -- slechts het oogmerk de belangen van de
verwekker te schaden (‘strikte maatstaf’).
geen formele relatie met de moeder?
plichten:
- verwekker is, als het kind geen tweede ouder heeft, in de eerste plaats
alimentatieplichtig ten opzichte van het kind ongeacht of hij juridisch vader is of wordt
- vaderschap gerechtelijk worden vastgesteld tegen zijn wil (grondslag
1
, verwekkerschap)
rechten:
- afhankelijk of de moeder gehuwd is met een andere man (die wordt dan van
rechtswege vader)
- geen eigen rechtsingang om een verzoek tot ontkenning van het vaderschap van de
echtgenoot in te dienen.
- alleen het kind zelf, in beperkt de moeder en juridisch vader
-- AUTEUR: dit is gebaseerd op verouderde tijd dat er nog geen DNA-testen waren en
dat kinderen uit overspel een in rechte achtergestelde positie hadden --> dit is
veranderd, dus eigen rechtsingang voor de verwekker?
--> onderscheid gebaseerd op moeder wel of niet is gehuwd met andere man niet
meer verdedigbaar
- inbreuk art 8 EVRM
- recht voortvloeit van de biologische vader (verwekker) om een verzoek tot contact
met het kind in te dienen; de rechter dient daarbij op een verantwoorde wijze, met
oog voor het belang van het kind, een afweging van de
belangen te maken.
- omgang slechts ontzegd worden op een van de gronden uit artikel 1:377a BW
M.J. Vonk, ‘Duomoederschap anno 2014’, REP 2014-3, p. 29-35.
Wet ouderschap van de vrouwelijke partner van de moeder anders dan door adoptie
Wet opheffing enkele verschillen tussen huwelijk en geregistreerd partnerschap
ouderschap van rechtswege voor een specifieke groep gehuwde vrouwen en vrouwen
die een geregistreerd partnerschap met elkaar hebben op het moment van de
geboorte van het kind.
a. voor de zwangerschap gebruik is gemaakt van kunstmatige donorbevruchting in de
zin van artikel 1, onder c, sub 1, van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting
b. daarbij gebruik is gemaakt van zaad van een aan de geboortemoeder onbekende
donor
- verklaring hiervan bij stichting en kan bij aangifte van geboorte worden overlegd -->
ouderschap van duomoeder werkt terug tot aan de geboorte (ook als deze is
overleden/ bij aangifte is hertrouwd)
kind heeft vanaf het 12e jaar toegang tot de informatie over de fysieke en sociale
kenmerken van de donor en vanaf het 16e jaar tot de persoonsidentificerende
gegevens van de donor
Mogelijkheid erkenning duomoeder Artikel 1: 204 lid 1 onder c en d.
- kind t/m 16 jaar: toestemming van geboortemoeder
- kind 12-16 jaar: toestemming juridisch ouder en kind
man die de enige ouder* is van een kind, kan ook toestemming tot erkenning geven
aan zijn mannelijke of vrouwelijke partner
* gebeurt niet snel, alleen als hij alleen het kind heeft geadopteerd
mogelijkheid tot vervangende toestemming van de rechter
- duomoeder moet bewijzen dat zij als levensgezel van de moeder met de
verwekking van het kind bij haar partner heeft ingestemd
--> dit geldt ook voor bekende donor met family life, of mannelijke levensgezel met zijn
zaad via IVF
a. de verwekker van het kind (artikel 1:204 lid 3 onder a BW)
b. de biologische vader niet-verwekker die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het
kind (artikel 1:204
lid 3 onder b BW)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sissihuys. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
