Inhoud
HC1: Ruimtelijke verschillen in Europa...................................................................................................2
De rol van de EU.................................................................................................................................2
Milieu- en klimaatbeleid....................................................................................................................4
Regionaal beleid.................................................................................................................................5
Op weg naar een superstaat?.............................................................................................................6
HC2: Stad en infrastructuur....................................................................................................................7
HC3: Globalisering en Europa...............................................................................................................10
Begeleidende tekst bij H1.....................................................................................................................16
Begeleidende tekst bij H5 en H7...........................................................................................................17
Hoofdstuk 1: Europa: een geografisch-historisch panorama................................................................20
Hoofdstuk 2: Samenwerking met horten en stoten: de EU..................................................................25
Hoofdstuk 3: Natuurbehoud en milieubeleid in Europa.......................................................................32
Hoofdstuk 5: Infrastructuur: hoopvolle verwachtingen, gevreesde effecten.......................................35
Hoofdstuk 6: Industrie, innovatie en regionale ontwikkeling...............................................................38
Hoofdstuk 7: De stad in de wereld: netwerken en diensten.................................................................42
,HC1: Ruimtelijke verschillen in
Europa
De rol van de EU
Ruimtelijke verschillen door:
- Historisch ruimtelijke patronen
o Diffusie van innovatie
o Liggen aan zee en rivieren (fysisch milieu)
o Concentratie van steden en bevolking
- Globalisering
o Van industrie naar diensten
o Verplaatsing productie
o Verschuiving van handelspatronen
- Midden- en Oost-Europa
o Van plan- naar markteconomie
o Economische heroriëntatie op West-Europa
o Open grenzen (arbeidsmigratie)
- Nationaal beleid
o Politieke keuzen
o Sociaaleconomische keuzen
o Herverdeling welvaart
- Europese integratie (EU)
o Uitbreiding EU (verbreding)
o Meer beleidsterreinen (verdieping)
Invloed van EU op de ruimte (voorbeeld)
- Gemeenschappelijke landbouwbeleid
o Stimuleert grote bedrijven d.m.v. subsidies
o Oost-Europa juist schaalverkleining
Fasen van Europese integratie
,De douane-unie en interne markt hebben de meeste ruimtelijke effecten:
• Verdwijnen van grenzen (belastingen, ‘nontariff barriers, controles)
– Minder transactiekosten
– Meer intra-EU handel
• Eén markt voor producenten en consumenten
– Schaalvergroting, fusies
• De vier vrijheden: goederen, diensten, kapitaal, mensen
Vrij verkeer van goederen
- Alleen EU-standaarden en extreem gedetailleerd als het noodzakelijk is (als het bv. voor
kinderen is).
- De rest: country of origin principe
o Als het legaal is in een EU-lidstaat waar het product wordt gemaakt, dan moet dit
ook legaal zijn in andere lidstaten.
- Regelgeving voor bv. groente is vaak van de branche zelf en niet beïnvloed door de EU.
- EU kan wel invloed hebben op vermindering van producten (bv. gloeilampen)
- Er is vaak een misverstand over waar EU wel of niet over gaat.
- ‘The Brussels Effect’: regelgeving wordt vaak overgenomen in andere werelddelen
o EU grootste handelsblok
o Europese standaarden (voedsel)veiligheid en milieu zijn streng
o Voor bedrijven is het duur om meerdere productielijnen te hebben voor
verschillende markten. Daarom kiezen zij normen van de grootste klant.
De interne markt is nog onvolledig
- Interne markt van goederen is top
- Vrije verkeer van diensten is een moeizame vooruitgang
o Roaming
o Online winkelen
o Banken
Digital single market strategie
- Stap 1: end of roaming charges
- Stap 2: geo-blocking regulation
- Nog een lange weg voor vrije markt van diensten
Single European Sky
- één grote luchtvaart ruimte
- Ook een moeizaam proces
- Tussenoptie: functional airspace blocks
, Milieu- en klimaatbeleid
- Algemeen: redelijk succesvol
- Grensoverschrijdende problematiek
- Op mondiale schaal spreken met één stem
- Maar: nationale belangen dominant
Samenwerking natuurvlak
- Natura 2000
- Vogelrichtlijn en de habitatrichtlijn
- Doel: natuurgebieden beschermen
Klimaatbeleid
- Tegengaan van luchtvervuiling
- 25 jaar geleden vraagstuk over zure regen. Door beleid is deze situatie verbeterd
- Nu: stikstofprobleem, fijnstofprobleem
- Emissie normen om het te reguleren
Klimaatverandering tegengaan
- Mitigatie (voorkomen) EU-beleid doet dit vooral
- Adaptatie (aanpassen)
European Green Deal (Parijse Klimaatakkoord)
- Huidige Commissie von der Leyen
- Energietsaar: Frans Timmermans
- Klimaatwet
- Doel: 55% reductie broeikassengassen
in 2030
- Klimaatneutraal in 2050
- Verbonden met meerdere sectoren
- Moet voor iedereen toegankelijk zijn.
Klimaat- en energiebeleid
- Energiemarkt nog grotendeels nationaal
- Door hernieuwbare energie is het een grote noodzaak tot een Europese markt.
Discussie over wat duurzaam is
- Aardgas is volgens Duitsland een duurzame optie, maar wij Nederlanders willen er van af
zien.
- Hoe wordt er gedacht over kernenergie
- Hernieuwbare energie levert nu nog niet genoeg op
- CO2-heffing bedrijven verhuizen naar goedkopere landen
- Grote verschillen tussen landen
Gevolgen Corona-crisis
- Lockdown: wat voor effect heeft dit voor banen. In sommige landen meer effect dan voor
anderen
- Voorspellingen zijn moeilijk
- Er is een corona recoverypackage next generation EU. Heeft wel bepaalde eisen: er moet
37% in klimaat en 20% in digitale transitie geïnvesteerd worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper angelajh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.