Hoofdstuk 1 - Natuurlijk Brazilië
Wat zijn de relaties tussen de ligging, de ontstaanswijze en de natuurlijke
kenmerken van Brazilië?
Welk beeld van Brazilië hadden mensen in de koloniale tijd en welk beeld hebben mensen
tegenwoordig?
Mensen krijgen steeds een ander beeld van Brazilië naarmate de tijd vordert:
Vroeger → Een grote, nieuwe wereld aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, waar het
warm was en bergen en ondoordringbare bossen langs de kust lagen.
Nu → Het land van het Amazoneregenwoud. Het land heeft een warm klimaat en is reusachtig
groot. Wel is er veel criminaliteit.
Wat zijn de kenmerken en de verschillen tussen de stereotiepe beelden en de geografische
beelden van een plaats of een land?
Je vormt je eigen beeld van een plaats of land door middel van informatie op bijvoorbeeld tv
of in een tijdschrift → Perceptie.
Beelden van een gebied zijn vaak onvolledig en soms onjuist. Dit komt door:
- Informatiebronnen geven altijd een onvolledige beschrijving. Ze geven nooit alle
informatie die je nodig hebt om een perfecte voorstelling te maken.
- De informatie die je krijgt kan onjuist zijn, doordat je de verkeerde bronnen hebt.
- Vaak hebben mensen een stereotiep beeld. Dit is een eenvoudig, overdreven beeld,
vaak gebaseerd op vooroordelen, waarbij je alleen enkele bijzondere kenmerken
noemt. Informatie wordt weggelaten, omdat het niet bijzonder of boeiend genoeg is.
Een geografisch beeld is een beschrijving van de ligging, gebiedskenmerken en interne en
extern relaties van een gebied. Met dit beeld kun je een goede indruk krijgen van het land en
zijn bewoners.
Wat zijn de topografische kenmerken van Brazilië?
De buurlanden van Brazilië zijn: Peru, Argentinië, Suriname en Venezuela.
De belangrijkste steden van Brazilië zijn: Salvador, Rio de Janeiro, São Paulo en Manaus
(hoofdstad van de Amazone).
,Mensen die in Brazilië wonen moeten grote afstanden afleggen om bij de andere kant te
komen. Goederen worden in Brazilië vooral per vrachtwagen vervoerd. Dat is duur, omdat
een vrachtwagen maar weinig mee kan nemen. Daarom worden er steeds meer speciale
goederensporen aangelegd.
Uit welke reliëfgebieden bestaat Brazilië en hoe zijn deze ontstaan?
Er zijn verschillende reliëfgebieden in Brazilië:
- In het uiterste noorden → Hoogland van Guyana. Bergen met vlakke toppen.
- In het midden en het zuiden → Hoogland van Brazilië. Hoogvlakte (vlak of licht golvend
gebied dat hoger dan 500 m ligt) met enkele bergketens en hoge toppen.
- Tussen het Hoogland van Guyana en het Hoogland van Brazilië → Amazonebekken.
Ontspringt in de Andes en mondt in het oosten van het land uit in de Atlantische
Oceaan.
- In het westen → Pantanal. Laaggelegen, uitgestrekte moerasachtige gebieden.
Deze gebieden zijn ontstaan door het bewegen van de aardplaten. Verwering en erosie
breken de gevormde landschappen weer af en door sedimentatie worden landschappen
weer opgebouwd. Door platentektoniek (endogeen) en verwering, erosie en sedimentatie
(exogeen) kan het verschillende landschap van Brazilië verklaard worden.
De twee hooglanden van Brazilië zijn gevormd door → Oude stukjes continent botsen tegen
elkaar en vormen een groot continent, opheffing van het gebied (iets wordt onder de grond
gevormd en komt langzaam omhoog), verwering en erosie van miljoenen jaren en het oud
gesteente komt aan het oppervlakte.
In het laagland ontstaan grote lagen sedimentgesteente, omdat de vele rivieren en de zee in
de loop van miljoenen jaren klei en zand hebben afgezet. Dit is door de druk van de
bovenliggende lagen verhard tot sedimentgesteente.
Welke relatie is er tussen de spreiding van de reliëfgebieden en het voorkomen van
natuurlijke hulpbronnen?
Natuurlijke hulpbronnen zijn stoffen uit de natuur die van economisch nut kunnen zijn en die
wij kunnen gebruiken voor allerlei producten. Ertsen zijn natuurlijke hulpbronnen die bestaan
uit gesteenten met metalen. Voorbeelden van ertsen zijn: tin, koper, goud, zilver en nikkel.
Voorbeelden van andere natuurlijke hulpbronnen zijn: olie, gas, water en hout.
Het verband tussen de spreiding van reliëfgebieden en het voorkomen van natuurlijke
hulpbronnen is dat in magma eigenlijk alle natuurlijke hulpbronnen aanwezig zijn. Als de
magma gaat afkoelen en onder druk in een plooiingsgebergte komt, gaan alle zilverdeeltje in
magma gaan stollen en uiteindelijk boven komen drijven. Ze komen allemaal bij elkaar te
liggen.
, Hoe zijn ijzererts, bauxiet en aardolie in Brazilië gevormd?
https://www.youtube.com/watch?v=ub9g5RHTLtA
Ijzererts → In het sedimentgesteente zaten ijzeroxides. Door platentektoniek, druk en
metamorfose werd dit omhoog gedrukt en werden het harde ertsen. IJzer lost niet op door
water, dus dat blijft achter in het gesteente.
Bauxiet → In de sedimentlaag zat klei. Door het natte klimaat lost het klei op, maar de
aluminium- en ijzermineralen niet. Dit noem je lateriet. Het lateriet werd langzaam steeds
harder en het verharde gesteente noem je bauxiet.
Aardolie is een fossiele energiebron die ontstaat uit oude planten- en dierenresten.
Aardolie is ontstaan is 4 verschillende fasen →
1. Het losbreken van Afrika en Zuid-Amerika zorgt voor
brede horsten en slenken. De slenk wordt gevuld met
sediment.
2. Lagen zand en klei dekken het organische materiaal
af, dus bacteriën en algen gaan dood. Dit wordt een
laag met deze dode organismen.
3. Er kan water door de slenk heen stromen en dat
neemt zout mee. Het water verdampt en er blijft een zoutlaag over. Uiteindelijk bleef
het definitief onder water, waarbij de Atlantische Oceaan werd gevormd.
4. Door de hoge druk van alle
bovenliggende lagen
ontstonden olie en gas in de
diep gelegen laag met
organisch materiaal. Olie en
gas konden langzaam naar
boven bewegen, maar zaten
vervolgens in de zoutlagen
gevangen.
Wat zijn de kenmerken van verschillende klimaten in Brazilië?
Brazilië heeft verschillende klimaten. Dat komt door de breedteligging, de druk-en
windsystemen, de zeestromen en de ligging van de bergen.
De verschillende klimaten van Brazilië zijn:
- Noorden → Tropisch regenwoudklimaat (Af). De temperaturen zijn
tussen de 20 en 30 graden. Er valt veel neerslag, ongeveer 2.000
tot 3.000 mm per jaar. Er is niet echt een droge tijd, maar tussen
juni en september valt er wel iets minder neerslag.
