Nalevingsplicht en medewerkingsplicht...............................................................................................................5
Gewaarborgde rechten.........................................................................................................................................5
1. Recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking................................................................................................5
2. Recht op vrij keuze.......................................................................................................................................5
3. Recht op informatie.....................................................................................................................................6
4. Recht op toestemming................................................................................................................................7
5. Recht op dossier:.........................................................................................................................................9
6. Recht op eerbiediging van persoonlijke levenssfeer.................................................................................10
7. Recht op palliatieve zorg...........................................................................................................................10
8. Klachtrecht.................................................................................................................................................10
Vertegenwoordiging van de patiënt...................................................................................................................11
1. Minderjarigen............................................................................................................................................11
Vertegenwoordiging van volwassen onbekwame patiënten.............................................................................12
Uitzonderingen op rechten van vertegenwoordigers:........................................................................................13
Regulering van de beroepsuitoefening......................................................................................................... 14
Niveaus van normering van beroepsuitoefening...............................................................................................14
Vormen van regulering.......................................................................................................................................14
Normen met sanctioneringsmogelijkheden:.................................................................................................14
Wet Uitoefening Gezondheidszorgberoepen.....................................................................................................15
Drie krachtlijnen van in september 2016 aangekondigde hervorming:........................................................15
Uitoefening geneeskunde...................................................................................................................................16
Voorwaarden:................................................................................................................................................16
Onwettige uitoefening van geneeskunde:....................................................................................................16
De krachtlijnen van de kwaliteitswet............................................................................................................ 19
Kwaliteitswet:.....................................................................................................................................................19
Uniforme toepassing van de kwaliteitsvereisten:.........................................................................................20
Bekwaamheid en visum......................................................................................................................................20
Beginsels van therapeutische vrijheid................................................................................................................20
Beperkingen op therapeutische vrijheid:......................................................................................................21
Sanctionering van schending van therapeutische vrijheid............................................................................21
Nieuwe karakterisatieverplichting......................................................................................................................21
Drie types voorschriften......................................................................................................................................22
Voorwaarden voor niet-strafbare zwangerschapsafbreking.............................................................................24
1. Aanvraag van de vrouw:............................................................................................................................24
2. Ingreep vindt plaats voor einde van 12 weken na bevruchting................................................................25
3. Uitvoering ingreep:....................................................................................................................................25
Wachttijden en bevestiging................................................................................................................................25
Gewetensvrijheid en voorlichting.......................................................................................................................26
Ethische en juridische dilemma’s........................................................................................................................26
Wet 11 mei 2003: onderzoek embryo’s in vitro............................................................................................26
Wet van 6 juli 2007:.......................................................................................................................................27
Pre implantatiediagnose (PID)............................................................................................................................29
Medische beslissingen rond het levenseinde en de euthanasiewet...............................................................29
, Krachtlijnen euthanasiewet................................................................................................................................30
Inhoudelijke voorwaarden.............................................................................................................................30
Procedurele voorwaarden.............................................................................................................................30
Rol en taak van tweede arts = Consulent:.....................................................................................................31
Bevestiging verzoek.......................................................................................................................................31
Bijkomende voorwaarden voor ‘niet terminalen’.........................................................................................32
Oordeels bekwame meerderjarigen:.............................................................................................................32
Principiële bepaling.......................................................................................................................................33
Rapportering en controle na euthanasie............................................................................................................33
Essentie van het controlesysteem.................................................................................................................33
Rapporteringsverplichting.............................................................................................................................33
Gevolgen van niet of niet conforme rapportering........................................................................................34
Controle door FCEC........................................................................................................................................35
Onderzoek na opheffing anonimiteit............................................................................................................35
Juridische gevolgen van het niet instellen of staken van een behandeling........................................................35
Vormen van ‘zinloos’ of ‘futiel’ medisch handelen.......................................................................................36
Therapiebeperking bij wilsbekwame patiënten............................................................................................36
Therapiebeperking bij wilsonbekwame patiënten........................................................................................36
Aansprakelijkheid in de gezondheidszorg..................................................................................................... 37
Drie vormen aansprakelijkheid...........................................................................................................................37
Civielrechtelijk of burgerlijke aansprakelijkheid............................................................................................37
Strafrechtelijke aansprakelijkheid.................................................................................................................37
Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid................................................................................................................37
Kern van wetgeving............................................................................................................................................37
Twee-traps-systeem......................................................................................................................................38
Foutaansprakelijkheid toegepast in gezondheidszorg.......................................................................................38
Het foutbegrip....................................................................................................................................................39
Belang voor organisatie.................................................................................................................................39
Concretisering van het foutbegrip in ‘zorgvuldigheidsnormen’.........................................................................40
Procedures bij fout of onzorgvuldigheid.............................................................................................................40
Minnelijke procedure....................................................................................................................................41
Strafrechtelijke procedure.............................................................................................................................41
Civielrechtelijke aansprakelijkheid................................................................................................................41
Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid................................................................................................................42
, Fonds voor medische ongevallen........................................................................................................................42
Fonds vergoedt (of schiet voor) in vier gevallen:..........................................................................................42
Wat is MOZA?................................................................................................................................................43
Wat wordt niet vergoed door het Fonds.......................................................................................................43
Procedure......................................................................................................................................................43
Beroepsgeheim en privacybescherming.............................................................................................................44
Kern van strafrechtelijke regeling inzake beroepsgeheim............................................................................44
Zwijgplicht......................................................................................................................................................44
Schending van beroepsgeheim als misdrijf...................................................................................................45
Getuigenis in rechte:......................................................................................................................................45
Wettelijke verplichtingen om gezondheidsgegevens beken te maken. Vb;.................................................45
Wat mag en moet wanneer men als confident kennis krijgt van misdrijven?..............................................46
Patiënt of cliënt als dader:.............................................................................................................................46
Patiënt of cliënt als slachtoffer......................................................................................................................47
Juridische reacties op psychische problemen en stoornissen........................................................................47
Aantasting van vermogen om deel te nemen aan rechtsverkeer......................................................................47
Drie krachtlijnen van de wet..........................................................................................................................48
Buitengerechtelijke bescherming (zorgvolmacht)........................................................................................48
Gerechtelijke bescherming............................................................................................................................49
Bewindvoerder..............................................................................................................................................49
Beschermingsmaatregelen bij dreigend gevaar.................................................................................................49
Gedwongen opname – Algemene principes.................................................................................................49
Criteria voor beschermingsmaatregelen.......................................................................................................50
Specifieke reactie op strafbare handelingen......................................................................................................51
Procedure voor opneming ter observatie..........................................................................................................51
Drie fasen:......................................................................................................................................................51
Gewone procedure........................................................................................................................................52
Spoedprocedure............................................................................................................................................52
Modaliteiten en duur van in observatiestelling............................................................................................52
Verder verblijf................................................................................................................................................53
Alle beroepsoefenaars moeten de wet naleven binnen de perken van hun
bevoegdheden.
De Wet bevat geen eigen sanctieregeling
Patiëntenrechtenwet kan wel grondslag zijn van:
o Vordering tot schadevergoeding (bij bewezen causaal verband tussen schade
en schending van patiëntenrechtenwet.
o Autonome vorderingen (bv; tot inzage van dossier op straffe van dwangsom)
o Tuchtstraffen of arbeidsrechtelijke maatregelen.
Gewaarborgde rechten.
1. Recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking.
- Zorgvuldigheidsbeginsel
- Algemeen verbod van discriminatie in de gezondheidszorg
- Principe van eerbieding van de zelfbeschikking van de patiënt.
‘Dienstverstrekking die beantwoord aan zijn behoeften’
Patiënt kan geen (onverantwoorde) behandeling vorderen van arts.
Recht op dienstverstrekking in onvermijdelijk:
- Beperkt door schaarse middelen
- Mede bepaald door financiële mogelijkheden (+ verzekeringsdekking).
2. Recht op vrij keuze.
,Beperkingen zijn mogelijk ‘krachtens de wet’:
o Wettelijke beperkingen bij keuze van controle- of arbeidsarts, arts-deskundige
en arts in gevangenis.
o Beperking van intramuraal verband
o Beschikbaarheid
3. Recht op informatie.
Diagnose-informatie:
Alle informatie over diagnose ook omtrent ongunstige prognose.
Mondeling, in duidelijke taal en schriftelijke bevestiging mogelijk.
Toestemmingsinformatie:
Informed consent.
Criterium informatie:
o Om inzicht te krijgen in de gezondheidstoestand
o Vermoedelijke evolutie.
Informatieverstrekking aan derden:
Vertrouwenspersoon:
Staat wilsbekwame patiënt bij in de uitoefening van zijn rechten
Vertegenwoordiger:
Oefent rechten uit in de plaats van patiënt die dat niet (meer) zelfstandig kan.
Volgens Orde van Artsen moet vertrouwenspersoon ook vertrouwen van de arts
genieten. Indien vertrouwenspersoon de therapeutische relatie verstoort, zou de arts
de relatie kunnen stopzetten.
,Bevestiging akkoord van patiënt met aanwijzing vertrouwenspersoon:
o Impliciet bij aanwezigheid v.d. vertrouwenspersoon tijdens gesprek met
patiënt.
o Moet schriftelijk bij communicatie zonder aanwezigheid van de patiënt.
o Bevestiging in dossier
o Er kan geëist worden de patiënt alleen te zien
Recht om niet te weten:
o Bij uitdrukkelijk verzoek
o TENZIJ het niet meedelen een klaarblijkelijk ernstig nadeel vormt voor patiënt
of derden. Consultatie van collega en eventuele vertrouwenspersoon
noodzakelijk.
Therapeutische exceptie:
o Tijdelijk onthouden van info mag indien klaarblijkelijk ernstig nadeel voor
patiënt na raadpleging van collega.
o Motivering moet vermeld worden in dossier
o Informatie van eventuele vertrouwenspersoon in nodig.
4. Recht op toestemming.
- Duidelijke wettelijke bekrachtiging van Informed consent-beginsel.
- Toestemming in uitdrukkelijk (schriftelijk) tenzij de arts uit het gedrag van de
patiënt
‘redelijkerwijze zijn toestemming kan afleiden.
- Verplicht op grond van bijzondere wetgeving (abortus, euthanasie, esthetische, ...)
- Aangewezen bij onomkeerbare electieve ingrepen.
- Bij andere ingrepen mag dit (indien verzoek ene partij, moet andere ook tekenen)
,Inhoud van de behandelingsinformatie:
o Doel
o Aard
o Graad van urgentie
o Duur
o Alternatieven
o Financiële gevolgen van de behandeling
Informatieplicht van risico’s - enkel relevantie risico’s bepaald door:
o Ernst van het gevaar
o Frequentie van het risico
o Persoon van de patiënt
o Aard van de ingreep
Behandelingsinformatie moet voorafgaandelijk en tijdig verstrekt worden en de vorm
is identiek als voor diagnose-informatie.
Uitdrukkelijke erkenning van behandelingsweigering:
o Schriftelijk
o Op verzoek van patiënt
o Op verzoek van zorgverstrekker
o Basis van ‘ontslag ondanks tegenadvies’
o Wilsbekwaamheid?
Een bekwame patiënt kan schriftelijk te kennen geven dat hij de handeling weigert op
het ogenblik waarop hij onbekwaam zal zijn ( wilsverklaring) NTR.
Voorafgaande weigering is hetzelfde als actuele weigering.
Problemen hieromtrent:
, o Afwezigheid model
o Geen geldigheidsduur
o Geen registratiesysteem
o Interpretatie van richtlijnen
o ‘Welomschreven overeenkomst’ ?
5. Recht op dossier:
Rechten patiënt:
o Zorgvuldig bijgehouden dossier
o Geregeld per beroep en context
o Mogelijkheid voor toevoeging van stukken aan dossier
Kwaliteitswet omschrijft 23 punten van inhoud voor patiëntendossier.
Inzage in dossier:
o Door patiënt zelf
o Bijgestaan door vertrouwenspersoon
o Delegeren aan vertrouwenspersoon
o Na aanvraag binnen 15 dagen
Uitzonderingen:
o Persoonlijke notities (wel vertrouwenspersoon)
o Gegevens betreffende derden
o Motivering therapeutische exceptie (wel vertrouwenspersoon)
Afschrift:
o Vermelding van ‘strikt persoonlijk en vertrouwelijk’
o Weigering indien aanwijzing van onder druk
Post mortem- inzage:
o Gemotiveerd en gespecifieerd verzoek (doel en welke inhoud)
o Afkeuring indien uitdrukkelijk verzet van patiënt
, o Via beroepsoefenaar – Geen betrokken erfgenaam – zonder aanwezigheid
van betrokken erfgenamen.
6. Recht op eerbiediging van persoonlijke levenssfeer.
- Bescherming persoonlijke levenssfeer en gezondheidsinformatie
- Respect voor intimiteit
- Zonder akkoord mogen geen personen aanwezig zijn bij een behandeling waarvan
de aanwezigheid niet verantwoord is.
7. Recht op palliatieve zorg.
‘Elkeen behoort van de beroepsoefenaar in de zorgsector de meest aangepaste zorg
te krijgen om de pijn te voorkomen, er aandacht voor te hebben, te evalueren, in
aanmerking te nemen en te behandelen en te verzachten. ‘
8. Klachtrecht
Ombudsfunctie:
o Bemiddelen bij klachten
o Patiënt inlichten over procedurewegen indien bemiddeling niet lukt
o Aanbevelingen formuleren op basis van klachten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper omayravancayzeele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
