Een samenvatting van de biologie thema's zenuwstelsel en hormonen (hormonale regeling). Dit is een uitgebreide uitleg over deze onderwerpen met afbeeldingen en schema's. De samenvatting is gebaseerd op de samengevat-bundel en bevat uit dit boek de hoofdstukken 16 en 17. Er zijn informatieve afbeeld...
Zenuwstelsel en spieren
★ Het zenuwstelsel regelt de neurale regulatie door het aansturen van hormonale regulatie naar verschillende plekken:
○ Centraal zenuwstelsel wordt beschermd door de schedel en bestaat uit de grote en kleine hersenen, de hersenstam en het
ruggenmerg (vooral animaal)
○ Het perifeer zenuwstelsel ligt verspreid in het lichaam onderverdeeld in het animale (regelt bewuste activiteiten en
reflexen) en autonome zenuwstelsel (regelt onbewuste functies) (die bestaat weer uit het orthosympatische (actiever bij
actie en stress) en parasympatische zenuwstelsel (actiever bij rust))
★ In de grote hersenen zitten de zintuigencentra
(gezichts, gehoor, reuk, smaak en gevoel) en
bewegingscentra (impulsen lopen naar skeletspieren)
opgebouwd uit cellichamen van schakelcellen in de
schors en in het merg de uitlopers van schakelcellen
met animale functies zoals het opwekken van impulsen
in bewegingscentra, waarneming, bewustzijn,
geheugen, concentratie, wil en denken
★ In de kleine hersenen wordt de coördinatie van
spierbewegingen geregeld met behulp van
evenwichtscentrum, spierspoeltjes en peessensoren
★ De hersenstam regelt de regeling van ademhaling (deels autonoom), reflexen, gevoel, bewegingen van hoofd en hals (via
hersenzenuwen) en geleiding van impulsen
★ Het ruggenmerg bevat cellichamen in het midden (grijze stof) en uitlopers in de buitenlaag (witte stof) met zenuwbanen
voor impulsgeleiding, reflexen, gevoel en bewegingen van romp en ledematen
★ Het perifeer zenuwstelsel bevat 2 soorten zenuwen (bundels van zenuwceluitlopers):
○ Sensorische zenuwcellen geleiden impulsen van zintuigcellen naar centraal zenuwstelsel
○ Motorische zenuwcellen geleiden impulsen naar spieren of klieren
★ Het perifeer zwenuwstelsel heeft 12 paar hersenzenuwen verbonden met de hersenstam (paar zijn niet gemengd) en 31 paar
ruggenmergzenuwen verbonden met het ruggenmerg (gemengd)
★ Het autonoom zenuwstelsel regelt onbewuste functies zoals de vertering, ademhaling en homeostase en kenmerkt zich
door de dubbele innervatie van doelorganen (lopen zenuwen van orthosympatische en parasympatische zenuwstelsel met
tegenovergesteld effect:
○ Orthosympatische zenuwstelsel bevordert dissimilatieprocessen door de versnelling van hartslagfrequentie, vertraging van
vertering, adrenaline-afgifte en verwijding van bronchiën
○ Parasympatisch zenuwstelsel bevordert assimilatieprocessen door de vertraging van hartslagfrequentie, stimulering van
vertering en vernauwing van bronchiën
, ★ Een zenuwcel (neuron) is opgebouwd uit een cellichaam met kern, uitlopers (dendrieten en axon) en synaptische
eindknopjes (zenuwceluitloper maakt daar contact met andere zenuwcellen) die synapsen(bestaat presynaptisch membraan
.synapsspleet en postsynaptisch membraan) als contactplaats hebben die een neurotransmitter vrijlaten in de synapsspleet
en zorgen voor een impuls in het postsynaptisch membraan bij voldoende depolarisatie
★ Motorische zenuwcellen eindigen met eindplaatjes (bredere synaptische eindknopjes die contact maken met spiervezels)
★ Er zijn 3 typen neuronen:
○ Een gevoelszenuw (sensorisch) geleidt impulsen van zintuigen naar het centraal zenuwstelsel en heeft een lange uitloper
(dendriet die impulsen ontvangt van zintuigcel/ spierspoeltje), het cellichaam gelegen in spinaal ganglion (zenuwknoop
langs de hersenstam in opening tussen 2 wervels) en een korte uitloper (axon die binnenkomt aan achterzijde en
synaptische eindknopjes heeft bij schakel- /motorische zenuwcellen
○ Een schakelzenuwcel geleidt impulsen tussen andere zenuwcellen en ligt meestal geheel in het centrale zenuwstelsel en
maakt contact met andere zenuwcellen via synapsen
○ Een bewegingszenuw (motorisch) geleidt impulsen van het centrale zenuwstelsel naar spieren en klieren en heeft korte
uitlopers (dendrieten ontvangen impulsen van schakel- /sensorische zenuwcellen via synapsen in centrale
zenuwstelsel), een cellichaam gelegen in de voorzijde van de grijze stof in de hersenstam/ ruggenmerg en een lange
uitloper (axon loopt vanuit hersenstam/ ruggenmerg en maakt met eindplaatje contact met spier/klier)
★ Impulsoverdrachten via synapsen zijn veel langzamer dan bij geleiding langs zenuwcellen en kunnen synaps in 1
richting passeren (van zintuigcellen via sensorische zenuwcellen naar schakelcellen en van schakelcellen via motorische
zenuwcellen naar spieren en klieren) en vinden plaats via een bepaald verloop:
○ Impulsen bereiken synapsknopjes waardoor neurotransmitters in blaasjes versmelten met presynaptisch membraan en de
transmitterstof in de synapsspleet brengen met 2 typen neurotransmitters:
■ Stimulerende schakelcel (en sensorische en motorische zenuwcellen) geeft depolariserende transmitter af
■ Remmende schakelcel geeft hyperpolariserende transmitter af
○ De neurotransmitter komt terecht in de synapsspleet
met de concentratie (afhankelijk van aantal actieve synapsen en
impulsfrequentie per synaps) afhankelijk voor de activering van receptoren
en daarmee de permeabiliteit van het postsynaptisch membraan
○ De depolarisatie van het postsynaptisch membraan van de
volgende zenuwcel ontstaat als er meer stimulerende dan remmende
neurotransmitters vrijkomen
○ Het actiepotentiaal ontstaat als de drempelpotentiaal
wordt bereikt waarna repolarisatie en refractaire periode volgen (waardoor
rustpotentiaal kan worden hersteld voor nieuwe depolarisatie)
○ Spiercontractie ontstaat als actiepotentiaal van
motorische zenuwcellen op spiervezels wordt overgebracht
★ Alcohol, geneesmiddelen en drugs kunnen werken als
neurotransmitters of de werking ervan remmen/ stimuleren
★ Bij de impuls gaat de lading van het rustpotentiaal van -70mV naar 30mV door de toename van permeabiliteit van het
neuronmembraan als de drempelpotentiaal bereikt wordt (-50mV) waardoor de poriën open gaan en ionen diffunderen:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper milaamber. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
