Zeer uitgebreide samenvatting. 7 hoorcolleges uitgewerkt, met collegeslides, en aangevuld met theorie. Het verplichte artikel van hoorcollege 6 is ook uitgewerkt en aan het einde is een diagnostische toets te vinden.
Het is een enorm groot bestand waar alles wat je moet weten is uitgewerkt. Eng...
De omvang van het probleem, stress en ziekte: _________________________________________________ 6
Empirisch bewijs stress en ziekte: ____________________________________________________________ 6
Direct VS indirect _______________________________________________________________________ 6
Biologische theorieën over stress ____________________________________________________________ 7
Evolutie theoretisch kader voor de psychobiologische stress respons ________________________________ 8
Drie consequenties van haar fylogenetische ouderdom ________________________________________ 8
Basale psychologische factoren die het effect van stress op het lichaam bepalen ______________________ 9
Stressor-demensies _____________________________________________________________________ 9
Aversiviteit (soort dreiging) _____________________________________________________________ 9
Oncontroleerbaarheid & onvoorspelbaarheid ______________________________________________ 9
Respons-patronen _____________________________________________________________________ 10
Hoe kan stress het lichaam beinvloeden?_________________________________________________ 10
Er zijn twee systemen waar van het heel belangrijk is dat je ze kent. ___________________________ 11
Functie van biologische stress-respons ___________________________________________________ 14
Er zijn drie typen responsen die ziekte kunnen veroorzaken: _________________________________ 14
Hoorcollege 2: Wie wordt ziek en van welke stress? _____________________________________________ 17
Vaak voorkomende oorzaken van ziekte/gezondheidsklachten ____________________________________ 17
Verschillende soorten stressoren _________________________________________________________ 18
1.Life changing events ________________________________________________________________ 19
Life changing events en gezondheid ___________________________________________________ 19
2.Daily hassles, dagelijkse problemen____________________________________________________ 20
3.Chronische stressoren ______________________________________________________________ 21
Modulatoren van de stress respons _______________________________________________________ 22
Sociale steun _______________________________________________________________________ 22
Direct effect ______________________________________________________________________ 23
Indirecte effecten _________________________________________________________________ 23
Waargenomen oncontroleerbaarheid en voorspelbaarheid __________________________________ 23
Afreageren: Outlet for frustration_______________________________________________________ 23
Persoonlijkheid _____________________________________________________________________ 24
Hoorcollege 3: Stress, hartaanvallen en ‘killer’-cellen ____________________________________________ 26
1. Stress and cardiovascular disease _________________________________________________________ 26
2. Role of immuno-suppression in the stress-disease model_______________________________________ 28
Geschiedenis _________________________________________________________________________ 28
3. Basic knowlegde of the immune system ____________________________________________________ 29
Types of immunity ___________________________________________________________________ 30
Specific cells and fluids _______________________________________________________________ 30
The immune response ________________________________________________________________ 31
, 4. Routes from psychological factors to changes in the immune system _____________________________ 32
Waarom eerst versterking immuunrespons en daarna verzwakking? _____________________________ 34
Voorbeelden experimenten acute, oncontroleerbare stress ____________________________________ 34
Voorbeeld 1: _______________________________________________________________________ 34
Voorbeeld 2 ________________________________________________________________________ 36
5. Influence on disease ___________________________________________________________________ 36
Chronische stress & imuun-gerelateerde ziekten _____________________________________________ 36
Wat vaak is onderzocht zijn de volgende verbanden ________________________________________ 36
Hoorcollege 4: Stress en levenscyclus: Stofwisseling, veroudering, seks & voortplanting, groei. __________ 38
Stress en Stofwisseling____________________________________________________________________ 38
Insuline ___________________________________________________________________________ 38
1 & 2 Stofwisseling onder stress: een omgekeerd effect _______________________________________ 39
3 Insuline resistentie ___________________________________________________________________ 39
4 Energie van inactieve naar actieve spieren ________________________________________________ 39
5 meer ‘slecht’ cholesterol (LDL) en minder ‘goed’ cholesterol (HDL) _____________________________ 39
Van stress naar ziekte ____________________________________________________________________ 39
Diabetes _____________________________________________________________________________ 40
Chrnoische stress verterkt specifiek de volgende schadeijke effecten van diabetes type 1: _________ 40
Chronische stress versterkt specifiek de volgende schadelijke effecten van diabetes type 2: ________ 40
Zwaarlijvige ________________________________________________________________________ 40
Samenvattend- Stofwisseling & Stress ___________________________________________________ 41
Maag en darmproblemen _______________________________________________________________ 41
Eetlust ______________________________________________________________________________ 42
Zweren ______________________________________________________________________________ 42
Wanneer zweren? ___________________________________________________________________ 43
Zweren door stress: verschillende theorien _______________________________________________ 43
Darmproblemen: Irritable Bowel Syndrome _________________________________________________ 44
Chronische versus frequente stres ___________________________________________________________ 45
Frequente stress/herstel cycli ____________________________________________________________ 45
Chronic stress ________________________________________________________________________ 45
Stress en veroudering ____________________________________________________________________ 45
Twee theorieën over stress en veroudering _________________________________________________ 45
Met ouder worden neemt de capaciteit om met stress om te gaan af __________________________ 45
Stress kan ouderdom versnellen ________________________________________________________ 46
Stess, Seks en voortplaning ________________________________________________________________ 47
Stress en groei ________________________________________________________________________ 47
Hoorcollege 5: Chronische Stress & onbewuste stress ____________________________________________ 48
Introductie: Stress and negative emotions & disease ____________________________________________ 48
Direct bewijs wat ziekte aan negatieve emoties linkt__________________________________________ 48
Emotion specific physiologic & health effects __________________________________________________ 48
Verschillen tussen emtoties: op het gebied van functie (actietendens): _________________________ 49
Theorie 1: gelijke initiele fysiologische responses voor verschillende emoties ______________________ 49
Theorie 2: two-dimensional models _______________________________________________________ 50
Theorie 3: Anger with challenge and anger with threat ________________________________________ 51
2
, Simplifying the theoretical model: ______________________________________________________ 52
Samenvatting emotionele specifiteit & gezondheid _________________________________________ 52
3.Perservative emotional cognition: ‘’Keeping the trouble online’’ _________________________________ 53
Gezondheidsrelevantie van worry ________________________________________________________ 54
Patient E.P: Patient “E.P.’’ _____________________________________________________________ 54
Reactiviteits model ____________________________________________________________________ 55
Prolonged activation model _____________________________________________________________ 55
4.Onbewuste stress ______________________________________________________________________ 56
Aanwijzing onbewuste stress 1 : Verlengde cardiac effecten van stress & worry tijdens slaap in de nacht 57
Aanwijzing 2: Stressors & worry hebben verlengde cardiac effecten van twee uur ( onafhankelijk van worry
en levenstijl) _________________________________________________________________________ 57
Aanwijzing 3: langzaam psychologische herstel van boosheid is niet veroorzaakt door bewuste anger-
related gedachten (anger rumination) _____________________________________________________ 57
Aanwijzing 4: Subliminal (=zonder bewustzijn) bedreigende foto’s vergroten fysiologische activiteit ____ 57
Aanwijzing 5: Subliminal primes of negative stereotypes of aging increase bloodpressure ____________ 58
The EXTENDED perservative cognition hypothesis ____________________________________________ 58
Hoorcollege 6: stress, pijn en subjectieve gezondheidsklachten ____________________________________ 61
Inhoud college __________________________________________________________________________ 61
Introductie pijn _________________________________________________________________________ 61
Reumatoïde artritis ____________________________________________________________________ 62
Fibromyalgie _________________________________________________________________________ 62
Pijn is heel erg complex fenomeen ________________________________________________________ 62
Subjectieve gezondheidsklachten ___________________________________________________________ 63
Syndromen waarin subjectieve gezondheidsklachten een grote rol spelen ________________________ 63
Wat is pijn? ____________________________________________________________________________ 63
Biomedisch pijnmodel __________________________________________________________________ 63
Het multidimensionale pijnmodel _______________________________________________________ 64
Gate control Theory & neuromatrix model of pain _________________________________________ 64
Wat is de definitie van pijn? _____________________________________________________________ 64
Verschillende soorten pijn_______________________________________________________________ 65
Actute, scherpe, plotselinge pijn ________________________________________________________ 65
Langzame, diffuse, contstante pijn ______________________________________________________ 65
Pijnveranderingen _____________________________________________________________________ 65
Samenvatting wat is pijn ________________________________________________________________ 66
Stress, pijn en subjectieve gezondheidsklachten ________________________________________________ 66
Stress als risicofactor voor ontwikkeling van pijn en subjectieve gezondheidsklachten _____________ 66
Stress als risico voor verergering van pijn en subjectieve gezondheidsklachten ___________________ 67
Samenvatting subjectieve gezondheidsklachten. _____________________________________________ 67
Stress-management interventies voor pijn en subjectieve gezondheidsklachten ______________________ 75
Emotionele interventies ________________________________________________________________ 76
Cognitieve interventies _________________________________________________________________ 76
Verwachtings interventies _______________________________________________________________ 76
Conclusies ___________________________________________________________________________ 77
Artikel college 6- Eriksen en Ursin (2004) _____________________________________________________ 78
Subjective Health complaints, sentization, and sustained cognitive activation (stress) _______________ 78
Introductie _________________________________________________________________________ 78
Symptoms or complaints? _____________________________________________________________ 78
Sensitization and its psychobiological basis _______________________________________________ 79
Cognitive bias, comorbidity, and sentisization to complaints _________________________________ 79
Cognitive activation theory of stress_____________________________________________________ 80
Conclusie __________________________________________________________________________ 81
hoorcollege 7: WErk stress __________________________________________________________________ 81
How your job is kiling you _________________________________________________________________ 81
De positieve kanten van werk ______________________________________________________________ 81
Early symptoms of occupational stress _______________________________________________________ 82
Fysiek _____________________________________________________________________________ 82
Psychologisch_______________________________________________________________________ 82
Behavioral _________________________________________________________________________ 82
Lange termijn condequenties van occupational stress ___________________________________________ 82
Fysiek _____________________________________________________________________________ 82
Psychologisch_______________________________________________________________________ 82
Behavioural ________________________________________________________________________ 82
Ontwikkeleing van Burnout (Maslach, 1993) __________________________________________________ 82
Prevalence burnout klachten ____________________________________________________________ 83
Coronary heart disease (CHD) ______________________________________________________________ 83
Absenteeism in Europa ___________________________________________________________________ 83
4
, Negatieve consequenties van occupational stress ______________________________________________ 83
Individuele werknemer _________________________________________________________________ 83
Werkgever/organisatie _________________________________________________________________ 83
Society ______________________________________________________________________________ 83
Factoren die een rol spelen bij de ‘Stress’ Response ____________________________________________ 84
De soorten werkstressoren à taxonomie (sonnentag & frese) ____________________________________ 84
Acute stress ________________________________________________________________________ 84
Chronische stress ____________________________________________________________________ 84
Acute severe stressors (traumatic events) = ‘Critical incident’ __________________________________ 85
Important aspects of critical incidents: ___________________________________________________ 85
Consequences of Critical Incidents ______________________________________________________ 85
Challenge vs Hindrance stressors _________________________________________________________ 85
Hoe hebben werk stressoren invloed op fysieke en mentale gezondheid? ____________________________ 85
Risico op een neerwaardse spiraal ________________________________________________________ 86
Job insecurity- infecties en gezondheidsklachten onderzoek ___________________________________ 86
Occupational stress theories _______________________________________________________________ 87
Theoretische modellen over de relatie tussen stressvolle situaties en strains (stressresponsen) __________ 88
‘simple’ cause-consequence view (oorzaak gevolg) ___________________________________________ 88
Vitamin model ______________________________________________________________________ 88
Onderzoek naar vitamine model ________________________________________________________ 89
Interactional views ____________________________________________________________________ 89
Job Demand-Control Model ___________________________________________________________ 89
Job Demands-Resources JDR model (bakker & demerouti, 2007) ______________________________ 90
Demand-induced Strain Compensation (DISC) model (Jonge & Dormann, 2005) __________________ 91
Effort-Reward Imbalance (ERI) model____________________________________________________ 92
Person-enviroment Fit model __________________________________________________________ 93
Modellen van het stress proces _____________________________________________________________ 95
Transactional view _____________________________________________________________________ 95
Transactionele model van Lazarus ______________________________________________________ 95
Cybernetic model ___________________________________________________________________ 95
,HOORCOLLEGE 1: INLEIDING STRESS RESPONS EN
EVOLUTIE
Onmiddellijke subjectieve stress-responsen :
De omvang van het probleem, stress en ziekte:
Empirisch bewijs stress en ziekte:
Direct VS indirect
6
,Biologische theorieën over stress
7
,Evolutie theoretisch kader voor de psychobiologische stress respons
Drie consequenties van haar fylogenetische ouderdom
8
, Basale psychologische factoren die het effect van stress op het lichaam
bepalen
Stressor-demensies
Aversiviteit (soort dreiging)
Oncontroleerbaarheid & onvoorspelbaarheid
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EmmaUL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
