Een samenvatting van delen van de eerste 3 hoofdstukken van maatschappijleer.
Wat is maatschappijleer: 1-2
Rechtstaat: 1-7
Parlementaire democratie: 1-4
Individu --> één persoon
Collectief --> een hele groep
Maatschappelijke vraagstukken --> niet iedereen denkt hetzelfde en zo botsen we soms, het
oplossingen zoeken naar deze botsen zijn maatschappelijke vraagstukken
Compromis --> overeenkomst waarbij alle partijen iets toegeven
Waarden --> uitgangspunten of principes die mensen belangrijk vinden in hun leven die ze
daarom willen nastreven
Idealen --> zaken die je graag zou willen bereiken in je leven
Normen --> opvattingen over hoe je je op grond van een bepaalde waarde behoort te
gedragen
Belang --> het voor- of nadeel dat iemand ergens bij heeft
Sociaaleconomische positie --> waar je staat in de samenleving
Dilemma --> een lastige keuze uit twee of meer alternatieven die allemaal duidelijke nadelen
hebben
Dynamische samenleving --> het constant veranderen van normen, waarden en belangen, is
afhankelijk van:
o De plaats
o De tijd
o De groep
Macht --> het vermogen om het gedrag van anderen dwingend te beïnvloeden
Gezag --> Geaccepteerde macht
Formele macht --> machtuitoefening met vastgelegde wetten en regels
Informele macht --> elkaar beïnvloeden zonder regels (bijv. In vriendschapsgroepen)
Machtsbronnen --> dingen als geld, functie, beroep, kennis, overtuigingskracht, aanzien,
aantal en geweld
Sociale ongelijkheid --> een ongelijke verdeling van maatschappelijke kansen, inkomen en
politieke macht
o Maatschappelijke kansen --> op arbeidsmarkt, scholen
o Inkomen --> het ene werk betaald meer dan het andere
o Politieke macht --> deze mensjes hebben meer invloed
Sociale cohesie --> de mate waarin mensen door onderlinge bindingen het gevoel hebben bij
elkaar te horen
Interdependentie --> mensen azijn afhankelijk van elkaar
Hoofdstuk 2 Kennis van zaken
Zender --> degene die informatie verschaft
Ontvanger --> degene die informatie ontvangt
Informatiesamenleving --> een samenleving waar informatie van groot belang is
Betrouwbaarheid zender testen op:
o Van wie is de zender
o Welk doel heeft het bericht
o Is het actueel
o Van welke bronnen komt het
o Hoor en wederhoor (worden er verschillende kanten bekeken)
, o Komt het overeen met andere zenders
Referentiekader --> alles wat je bezit aan kennis, ervaringen, normen, waarden en
gewoonten
Selectieve perceptie --> nieuwe informatie pas je (on)bewust aan je referentiekader aan]
Persvrijheid --> de vrijheid hebben om te publiceren, zonder gehinderd te worden door de
overheid of ander belanghebbenden
Vrijheid van nieuwsgaring --> journalisten moeten toegang krijgen tot relevante documenten
en deze zonder bemoeienis van de overheid kunnen publiceren
Censuur --> als de berichtgeving in een land wordt gecontroleerd door de overheid of
andere controlerende macht
Manipulatie --> het opzettelijk weglaten of verdraaien van feiten zonder dat de ontvanger
dit merkt
Propaganda --> bewust (en bij herhaling) eenzijdige informatie geven met als doel de
mening van mensen te beïnvloeden
Indoctrinatie --> langdurig, systematische en dwingend eenzijdige opvattingen worden
opgedrongen met de bedoeling dat het publiek deze kritiekloos accepteert
Stereotypering --> een vaststaand beeld van een groep mensen aan wie je allemaal dezelfde
kenmerken toeschrijft
Vooroordeel --> een vooropgezette en voorbarige mening over iets of iemand zonder kennis
van zaken
Discriminatie --> het anders behandelen van individuen of groepen op grond van kenmerken
die in de gegeven situatie niet van belang zijn
Mediaframe --> de manier waarop de media onderwerpen belichten
Privacy --> het recht op een privéleven
Mediawijs --> als je zowel een zorgvuldige zender als een kritische ontvanger van informatie
bent
Hoofdstuk 1 Idee en oorsprong van de rechtstaat (blz 28 t/m 33)
Totalitaire staat --> hier dringt de staat zich door tot het persoonlijke leven van mensen (de
staat bepaald bijna hoe mensen hun leven moeten leiden)
Politiestaat --> een staat waar burgers in permanente angst leven omdat je bang zijn dat ze
worden afgeluisterd, verklikt door landgenoten, etc.)
Rechtstaat --> een staat waarin burgers met grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid
Sociale rechtstaat --> een staat met wetten om het welzijn van de burgers te bevorderen
Vertrouwen en wederkerigheid --> gaan hand in hand in een rechtstaat --> je neemt geen
wraak op iemand, maar legt het een rechter voor die het afhandelt. Je hebt vertrouwen in
de rechter en de dief krijgt z'n verdiende loon.
Rechtszekerheid --> burgers die trouw de wet volgen, zo dat de overheid het ook doet
Verlichting --> zorgde voor gelukkige perioden (door streven van arme naar geluk)
Nieuwe kennis --> door de nieuwe kennis over drukpers werd veel verspreid met als gevolg
het wankelen van het wereldbeeld
Rede --> een toespraak
Vrijheid --> wordt ook wel het wezen van geluk genoemd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evaormel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.