Theorievragen en antwoorden actuele criminologie minor criminologie en strafrecht. Samenvatting van de hoofdstukken 1 tm 9 van het boek Actuele criminologie aan de hand van de theorievragen die de docent stelt bij elke les.
Bespreek welke emoties criminaliteit kan oproepen. Op welke wijze kan hier door de
maatschappij op gereageerd worden?
Angst en gevoelens van woede en afschuw. Men is boos en verontwaardigd dat de dader
iemand zoiets kan aandoen en kennelijk lak heeft aan de normen. Dit leidt tot een roep om
vergelding.
Leg uit waarom het voor een criminoloog van essentieel belang is dat hij in zijn
oordeelsvorming streeft naar objectiviteit.
Op deze manier is een criminoloog bezig met zo veel mogelijk zakelijke informatie
verzamelen over een zaak waarbij de emoties hoog oplopen. Bij criminologie en het kijken
naar straffen moet de emotionele kant soms opzij geschoven worden zodat er geen
vooroordeel of mening is over de dader alvorens het straffen.
Leg uit wat wordt bedoeld met de relativiteit van het criminaliteitsbegrip.
Hetgeen onder criminaliteit wordt verstaan wordt bepaald door de wetgever en zal van land
tot land en van tijd tot tijd verschillen. Er worden steeds strafbepalingen ontwikkeld en ook
verwijderd. Criminalisering & decriminalisering
Criminologie is een multidisciplinaire wetenschap. Leg dit uit aan de hand van een aantal
voorbeelden.
Criminologie is een multidisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het begrijpen en
duiden van criminaliteit, de personen en groepen die crimineel gedrag plegen, zij die er
slachtoffer van worden en de vele soorten mogelijke reacties van de samenleving op dit
gedrag. Het kijkt vanuit verschillende disciplines naar criminaliteit om zo de oorzaak te
achterhalen (biologie, antropologie, psychologie, etc.)
Geef in eigen woorden weer wat de ideeën/opvatting zijn over misdaad en straf van:
De klassieke school
Klassieke filosofische theorieën gaan er van uit dat criminaliteit (mede) voortkomt uit een
individuele (economische) keuze van personen. Een crimineel is een rationeel en
calculerend persoon. Hierdoor moet de straf gericht zijn op de ernst van de begane daad en
niet op de persoon van de dader. Het hedendaagse gelijkheidsbeginsel uit het strafrecht
komt voort uit de klassieke theorieën. Homo-economicus: iedereen heeft een vrije wil en
maakt op basis van voor- en nadelenafweging een keuze.
Beccaria – proportionaliteitsbeginsel gelijkheidsbeginsel en legaliteitsbeginsel
De positivistische school
Vrijheid van handelen van de mensen wordt sterk beperkt door mogelijkheden en
omstandigheden. Gedrag bepaald door factoren waarop de mens zelf weinig invloed heeft.
Gevangenis moet gericht zijn op behandelen en voorkomen recidive.
De Italiaanse antropologieschool
Zocht oorzaken van crimineel gedrag in de mens zelf. Sterk beïnvloed door medische
wetenschap.
Systemische observatie → medische factoren zoeken die crimineel gedrag veroorzaken.
Lombroso – criminele berust op een terugval in evolutieproces (atavisme) en biologisch
gedetermineerd is om delicten te plegen. Crimineel gedrag verklaard door uiterlijke
kenmerken.
,De Franse milieuschool
Napoleon → een centraal en uniform georganiseerd systeem van bestuurlijke overheden,
politie, OM en rechterlijke macht
Sociale omgeving die iemand tot criminaliteit brengt.
Laccasagne → sociaal determinisme.
Tegenhanger van italiaanse biologieschool.
Socialistische criminologie
Verklaring criminologie gezocht in zowel biologische als sociologische factoren.
Ferri → criminologische sociologie
Het deel van de criminologie dat vooral oog had voor maatschappelijke omstandigheden
ontwikkelde zich van criminele sociologie tot socialistische criminologie
De Utrechtse school
Aka ‘Nieuwe Richting’
De Utrechtse school probeerde het leerstuk van vrije wil te combineren met deterministische
theorieën en in de strafrechtspraktijk te passen. Enerzijds moest de dader verantwoordelijk
gehouden worden voor zijn gedrag, anderzijds moest men ook oog hebben voor de
omstandigheden. Dit betekende dat de delinquent als mens moest worden gerespecteerd.
Amerikaanse criminologie
Gericht op vraagstukken die voortkwamen uit de snelle ontwikkelingen binnen de
Amerikaanse samenleving.
Chicago-school: studie naar criminaliteit in bepaalde buurten in grote industriële steden.
Merton: anomie- of straintheorie: frustratie dat een carrière in het legale werkleven niet werkt,
gaan mensen een uit die frustratie carrière maken in het illegale circuit
Les 2: Beschrijvende criminologie
Welke gegevens zijn er terug te vinden in de CBS-statistieken?
De door politie en justitie geregistreerde gegevens over alle ter kennis van de politie
gekomen misdrijven en overtredingen en de afhandeling daarvan door het strafrechtelijke
systeem.
Wat wordt verstaan onder haalwerk? Wat is de invloed van deze cijfers op de CBS-
statistieken?
Haalwerk: misdrijven die de politie zelf constateert door controles uit te voeren
CBS statistieken gaan omhoog → politite constateert zelf misdrijven en overtredingen
Wat wordt verstaan onder brengwerk? Wat is de invloed van deze cijfers op de CBS-
statistieken?
Brengwerk: particulieren of bedrijven doen aangifte bij de politie van een misdrijf waarvan zij
slachtoffer zijn geworden.
Lang niet alle delicten worden gemeld → angst, schaamte, toch niet opgelost, etc.
Wat wordt verstaan onder het registratie-effect t.a.v. de politiestatistiek?
Het registratie-effect en/of de registratieproblemen kunnen het criminaliteitsbeeld behoorlijk
vertroebelen. Zo zal het aantal geregistreerde delicten toenemen wanneer de politie meer
controles uitvoert (registratie-effect). Sommige slachtoffers zien af van het doen van aangifte
(aangiftebereidheid): uit angst voor represailles, door schaamte, uit angst voor negatieve
, publiciteit, omdat de kans dat de dader wordt gepakt laag ingeschat wordt of omdat ze het
nut ervan niet inzien. De politie is volgens de wet verplicht een proces verbaal van aangifte
op te maken van elk kennelijk delict, maar in de praktijk past de politie wegens tijdgebrek een
zekere selectie toe. Het classificeren van delicten kan per delict, agent of korps verschillen
en soms valt het voor de politie moeilijk te bepalen of er inderdaad sprake is van een misdrijf.
Waarom worden de criminaliteitscijfers geïndexeerd?
Noodzakelijk voor bestuderen van ontwikkelingen van de criminaliteit in de tijd en voor
vergelijkingen tussen het niveau van verschillende steden of landen. Pas wanneer de
omrekening naar indexcijfers (per 1000/10000) is gemaakt kunnen aan de vergelijking
conclusies worden verbonden. Sommige steden zijn groter of kleiner namelijk.
Leg uit waarom bij vergelijking van internationale politiestatistieken voorzichtigheid geboden
is.
Wettelijke definities misdrijven niet uniform. Aangifte en registratiebereidheid verschillen van
land tot land.
Wat zijn de voorwaarden voor een betrouwbare vragenlijst/questionnaire?
- Volstrekte anonimiteit
- Extra vragen opgenomen om eerlijkheid te meten
- Indringende vragen in te bedden in reeksen niet bedreigende vragen
- Twee soorten respondenten (plegers en slachtoffers)
Welke methodologische kritiek kan gegeven worden op self-report studies en
slachtofferenquêtes?
Self report: niet altijd betrouwbare antwoorden, periode van twaalf manden terwijl incidenten
die lang geleden hebben plaatsgevonden door geheugenproblemen niet meer zuiver kunnen
worden gerapporteerd en herhaaldelijk ingrijpende wijziging wat analyses bemoeilijkt
Slachtofferenquetes: zelfde als self report. (on)bewuste verzwijging over slachtofferschap,
het vergeten of verdringen van slachtofferschap, verkleerde situering van het
slachtofferschap in de tijd, onterechte kwalificatie van gedrag waarvan men zich slachtoffer
voelt als delict
Les 3: Het strafrechtelijk systeem in actie
In de inleiding van § 3.1. wordt besproken dat de strafrechtspleging in beginsel casuïstisch is
georiënteerd. Hoe verhoudt zich deze stellingname volgens u met de beschrijving vanuit
beleidsmatig-juridische invalshoek?
Op welke wijze dragen particuliere beveiligers bij aan de voorkoming van criminaliteit?
Politie valt meer op dan de particuliere beveiligers. Met particuliere beveiligers worden
plekken beter bewaakt aangezien een bewaker vaak in een bepaalde plek werkzaam is en
niet een hele wijk of stad.
Welke invloed heeft dat volgens u op de
Hoeveelheid misdrijven
Gedaald
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sjonneijenhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
