1.4 Rechtsregels die worden gehandhaafd door het maatschappelijk
gezag
2 BRONNEN VAN HET BELGISCH RECHT
2.1 Internationale verdragen
Voorbeeld:
- EVRM = Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden
- Dubbelbelsatingenverdrag tussen Frankrijk en België
2.3 Puur Belgisch recht
1. De grondwet
- Hoogste norm
- 198 artikelen
- Werking en de organisatie staat
- Grondwettelijke rechten en plichten
1
, - Grote territoriale toepassingen
- Speciale procedure kan gewijzigd worden
- Grondwet terug te vinden: wetboeken en wijzigingen in Belgisch Staatsblad
- 6 grondwetshervorming geweest
2. De wetten, decreten, ordonnanties
- Wetten = Federaal parlement (kamer & senaat)
- Decreten en ordonnanties = gemeenschappen en van gewesten
- Eenzelfde waarde + niet in elkaars vaarwater: parlementen eigen bevoegdheden
- Grondwettelijk hof: bij twijfel over bevoegdheden
- Wetten en decreten verschijnen eerst in BS
- Van toepassing na 10de dag publicatie
3. Uitvoeringsbesluiten
- Koninklijke besluiten, ministeriële besluiten, besluiten gemeenschaps- en
gewestregeringen
- Voeren wetten, decreten en ordonnanties uit
- Grote territoriale toepassing
- Raad van State: besluiten vernietigen
- Nieuwe verschijnen BS
4. Rechtspraak
- = rechterlijke uitspraken
- Enkel van toepassing tussen partijen en geding
- Bijzondere, nieuwe interpretatie: precedent kan leiden tot bron van recht
- Tijdschriften en databanken
5. Rechtsleer
- = commentaren bij wetgeving en rechtspraak
- Zorgen voor argumenten die de rechter op een bepaald beslissing brengen
- Tijdschriften en gespecialiseerde boeken
6. Gewoonten en gebruiken
- = algemeen geldend gebruik
- Uitzonderlijke bron van recht
3 Draagwijdte van de rechtsbronnen
3.1 Gebiedende rechtsregels
= rechtsreels waarbij men nooit mag afwijken (meestal publiek recht)
1. Openbare orde
- Fundamenten van onze samenleving
- Beschermen hele samenleving: het algemeen belang
- Voorbeeld: strafrecht, schijnhuwelijk, ruimtelijke ordening, milieurecht
- Sanctie = nietigheid contract
- Vooral publiek recht, staat en bekwaamheid person
3. Dwingend recht
- Ter bescherming zwakke partijen in een contract
- Strijdige contracten: aangevochten rechtbank
- Sanctie = nietigheid
- Voorbeeld: opzegtermijn werknemers, opzegtermijn gehuurde woningen is
vastgesteld, ouders kunnen hun kinderen niet onterven
3.2 Aanvullende rechtsregels
= suppletief recht
- Burgers helpen
- Richtlijn
- Wanner het contract geen oplossing geeft
- Voorbeeld: kosten levering voor de koper of verkoper?
Hoofdstuk 2
HISTORISCHE SCHETS
1 Rechtstaat
- België
- Overheid kan pas handelen als er een wettelijke basis is
- Burger mag alles zolang het niet wettelijk verboden is
- Overheid moet onvervreemdbare en onaantastbare rechten van de burgers
respecteren
2 Democratie
- Het beleid wordt (al da niet rechtstreeks) door de burgers bepaald
- Verkozenen zetelen in parlement of raden
3 Monarchie
- Koning staatshoofd
- Nieuwe koning door erfopvolging
- Koning is:
o Onschendbaar en onverantwoordelijk
o Onbekwaam om alleen te handelen
o Geen persoonlijke macht
3
, 4 Federale staat
- Van eenheidsstaat naar federale staat
- Macht verdeeld over federaal niveau en deelstaten (gemeenschappen en gewesten)
Hoofdstuk 3
BELEIDSNIVEAY EN BEVOEGDHEISVERDELING
1 Inleiding
3 verschillende bestuursniveaus:
- Supernationaal
- Nevengeschikt: federaal, gemeenschap, gewest
- Ondergeschikt: provinciaal en gemeentelijk
2 Supernationaal beleidsniveau
- Vooral op Europees niveau
- Rekening houden verordeningen en richtlijnen
- Doel: 1 gemeenschappelijk beleid binnen Europese Unie
3 Nevengeschikt beleidsniveau
De federale staat België bestaat ui 4 taalgebieden:
- Nederlands taalgebied
- Frans taalgebied
- Tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
- Duitse taalgebied
Daarvan zijn afgeleid:
3 gemeenschappen:
- Vlaamse gemeenschap
- Franse gemeenschap
- Duitstalige gemeenschap
4 Scheiding der machten
WM = Wetgevende macht = Parlementen en raden
UM = Uitvoerende macht = regeringen
RM = Rechterlijke macht = rechtbanken
5 Wetgevende en uitvoerende machten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentvastgoed2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.