Geschiedenis (3 vwo - Feniks) samenvatting H.7 (De wereld onder hoogspanning) + H.8.1 t/m 8.3 (De lange weg naar gelijkheid).
Een handige samenvatting met veel (pijlen)schema's, oorzaak-gevolgen, tekeningen en plaatjes.
Tijd van wereldoorlogen (1900 - 1950)
Tijd van televisie en computer (1950 - nu)
Kenmerkende aspecten:
8. Tijd van wereldoorlogen
Het totalitair karakter van het communistisch politiek systeem.
9. Tijd van televisie en computer
De blokvorming tussen Oost en West en de Koude Oorlog.
Hoofdvraag:
Hoe leidde de tegenstelling tussen het kapitalistische Westen en het
communistische Oostblok tot steeds meer spanning in de wereld?
Par 7.1 Van wereldoorlog naar Koude Oorlog
- Deelvraag: Waardoor kwamen na het einde van de Tweede Wereldoorlog de
Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tegenover elkaar te staan en welke
gevolgen had dat voor Duitsland?
De Grote Drie
Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontmoette de leiders van de geallieerden elkaar in
Teheran, Moskou en Jalta. De Grote Drie waren het met elkaar eens over hoe het verder
moest na de oorlog, en maakte vage afspraken.
Capitulatie Duitsland → chaos → gemaakte afspraken waren lastig uit te voeren. Veel
Duitsers in Oost-Europa werden verjaagd (in totaal 12 miljoen).
De Conferentie van Potsdam
Bij vergadering van de Grote Drie (in Potsdam) ontstonden tegenstellingen. Er werd wel
overeenstemming bereikt over de volgende punten:
1. Oorlogsmisdadigers zouden gestraft worden
2. Grens tussen Duitsland en Polen zou verder naar westen worden opgeschoven
3. Duitstalige minderheden zouden landen moeten verlaten
4. Duitsland zou economische eenheid blijven
5. Er zou een vredesverdrag voor geheel Duitsland worden voorbereid
Eerste drie afspraken werden uitgevoerd. Van het 4e en 5e kwam niets terecht. Na oorlog
was Duitsland verdeeld in 4 bezettingszones: net als Berlijn. Opperbevelhebbers van 4
zones zouden bij elkaar komen om beslissingen te nemen.
, Stop het Rode Gevaar!
- Westelijke geallieerden (van VS) opereerden gezamenlijk op als Westblok
- landen in Oost-Europa vormden gezamenlijk het Oostblok
IJzeren Gordijn: naam tijdens Koude Oorlog voor afgesloten grens tussen westen en
oosten van Europa
Er ontstond een communistische machtovergang in Oost-Europa. Andere landen waren als
invloedsfeer aan Sovjet-Unie toegewezen: staat die veel invloed uit, met stilzwijgende
goedkeuring.
1947: Andere landen begonnen communistisch te worden → Amerikaanse president harry
S. Truman kondigde in zijn (beroemde) toespraak een koerswijziging aan: de
Trumandoctrine.
Van Bizonia naar Trizonia
Grote Drie hadden afgesproken dat Duitsland een eenheid zou blijven. Economische
samenwerking tussen 4 machten verliep stroef (inbeslagnemingen, voedseltekort enz).
12 miljoen vluchtelingen → meer voedsel tekort → chaos nam toe → VS en Engeland
voegden hun bezettingszones samen: Bizonia. Hierdoor wilden Amerikanen economie
herstellen.
Vanaf 1948 werkten Fransen voortaan samen met Engelsen en Amerikanen → Bizonia werd
Trizonia. Om economie te herstellen werd gewerkt aan een geldhervorming → in alleen de
samengevoegde zones (west) werd Deutsche Mark ingevoerd → Duitsland was geen
economische eenheid meer.
Berlijn aan het infuus
Sovjet-Unie vond invoering van D-Mark een schending van afspraken → Sovjet-Unie
blokkeerde zijn toegangswegen naar bezettingszone Berlijn + Stalin wilde Duitsland
uithongeren → Amerikanen en Engelsen bevoorraden West-Berlijn per vliegtuig (Luchtbrug
naar Berlijn)
Bij de Berlijnse luchthavens ging alles extreem efficiënt. Op 16 April (recorddag) vervoerden
ze 13.000 ton consumptiegoederen. West-Duitsers zagen geallieerden niet meer als
bezetters, maar als bondgenoot tegen het communisme.
Nieuwe grondwet werd in 1949 goedgekeurd → Bondsrepubliek Duitsland (BRD) was een
feit. Stalin vormde Oostzone om tot eigen staat: Duitse Democratische Republiek (DDR)
→ Duitsland was een politieke tweedeling.
Militaire blokvorming
Blokkade van Berlijn (aan begin van Koude Oorlog) → koerswijziging van westerse militaire
beleid. Westen moet over militaire middelen beschikken om Duitsland te kunnen
beschermen → Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) werd opgericht:Verenigde
Staten, Canada en 10 Europese landen beloofden elkaar militaire bijstand te verlenen.
BRD was lastig punt → compromis: BRD mocht max. een leger van 500.000 man hebben +
Duitsland mocht lid worden van NAVO → Sovjet-Unie vormde Warschaupact:
Oost-Europese landen gingen alliantie aan.
Sovjet-Unie was op militair vlak veel sterker, maar de bondgenootschappen waren een
samenwerking op het gebied van defensie en veiligheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper morrisbennis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.