Een samenvatting van het SE onderwerp 'Verenigde Staten en de ontwikkeling van de burgerrechten' bij het vak geschiedenis in VWO 5. Het gehele onderwerp wordt samengevat door middel van leerdoelen, een begrippenlijstje en een tijdlijn. De samenvatting is gemaakt in het schooljaar voor het SE gesch...
Leerdoelen Verenigde Staten en de ontwikkeling van burgerrechten
(1865-1965)
Amerikaanse burgeroorlog (1861-1865)
Introductie
Je kunt uitleggen dat een nationale eenheid van een land geen natuurlijk verschijnsel is.
Een nationale eenheid is geen natuurlijk verschijnsel, die wordt actief geconstrueerd. Dit doet men
om de saamhorigheid te bevorderen. Door bepaalde middelen wordt de illusie van eenheid en
broederschap geschept. Tegenwoordig kiezen we ook wie ons rolmodel wordt en dat wordt niet
gekozen door de natuur.
Je kunt enkele middelen noemen die een nationale eenheid van een land kunnen bevorderen.
Mythen (vb. Michiel de Ruyter)
Symbolen (nationale vlag)
Motto’s (liberté, egalité, fraternité)
Je kunt uitleggen hoe E pluribus unum, All men are created equal en City upon a hill bijdragen aan
het gevoel van nationale eenheid binnen de Verenigde Staten.
E pluribus unum draagde bij aan het gevoel van nationale eenheid binnen de Verenigde
Staten. Het is een belangrijk basisprincipe in de VS: uit vele staten, één federatie. Tot de
Amerikaanse burgeroorlog lag de nadruk op de verscheidenheid (pluribus), later werd de
eenheid (unum) belangrijker. Na de Amerikaanse burgeroorlog kreeg de federale overheid
meer macht en nam de autonomie van de deelstaten af.
All men are created equal draagde bij aan het gevoel van nationale eenheid binnen de
Verenigde Staten. ‘Alle mensen zijn gelijk geschapen’ is het beroemdste basisprincipe van de
VS, uitgesproken door Thomas Jefferson in de Onafhankelijkheidsverklaring van 1776.
Hiermee bedoelde hij dat er niet één iemand alle macht moet hebben, de Amerikaanse
revolutionairen geloofden dan ook niet in een monarchie of klassenmaatschappij. Dit
betekende geen gelijkheid voor alle mensen. De zwarte bevolking stond ver onder de blanke,
ze hadden geen rechten. Dit veranderde na de burgeroorlog van 1861 waarin Abraham
Lincoln de woorden ‘all men are created equal, except negroes’ met veel frustratie schreef.
Daarna veranderde de status van de zwarte bevolking langzaam maar enorm. De slavernij
werd afgeschaft en ze kregen steeds meer rechten.
City upon a hill draagde bij aan het gevoel van en het streven naar een voorbeeldige
samenleving. Ze wilden dat de VS een symbool werd voor de hele wereld om als voorbeeld te
nemen. Ook konden andere landen een voorbeeld nemen aan hun Amerikaanse experiment
met vrijheid en democratie, een modelsamenleving. Het idee was dat de VS een voorbeeld
was met vrijheid en dat ze via andere manieren dan oorlog en corruptie de revolutionaire
idealen van vrijheid en democratie zou verspreiden. Toch raakten ze verstrikt in allerlei
Europese oorlogen en de koude oorlog van de Sovjet-Unie.
Dit zijn elementen die de vorming van de VS als natie hebben versterkt. In honderd jaar (1865-
1965) veranderden de Verenigde Staten van een enigszins losse federatie in een gecentraliseerde
federatie met een actieve federale overheid.
Je weet wat een federatie is en kent de spanning die daar rondom hangt en hing binnen de VS.
Een federatie is een politieke entiteit die wordt gekenmerkt door een unie van gedeeltelijk autonome
provincies, staten of andere regio's onder een centrale federale overheid. (Bondsstaat)
, 1 De staatsinrichting van de Verenigde Staten
Je kunt aangeven waarom de Founding Fathers zoveel belang hechtten aan een grondwet voor de
VS.
Omdat als de overheid haar macht overschrijft en de ‘onvervreemdbare rechten’ van haar bevolking
schendt, ‘dan heeft de bevolking het recht om de overheid te veranderen of af te zetten en een
nieuwe overheid in te stellen, die hen veiligheid en geluk garandeert’.
De meeste mensen zagen de staten als soevereine landen, dit leverde problemen op. De
samenwerking van de staten in een confederatie was noodzakelijk om bijvoorbeeld defensie en het
economisch verkeer te coördineren. Alsnog moest de grootste macht bij de staten liggen en niet bij
de centrale overheid. Samen met de grondwet ’The articles of confederation’, werd het congres
opgericht, helaas werkte dit niet goed omdat de staten niet naar het congres luisterde. In 1787 vond
de conferentie plaats over de herziening van de The Articles.
De founding fathers besloten zonder toestemming van de deelstaten, om de hopeloos
ontoereikende The Articles helemaal te schrappen en een nieuwe grondwet te schrijven. Het
uiteindelijke document was flexibel en duurzaam genoeg om de basis te vormen van de Amerikaanse
politiek en geldt nog steeds.
Je kunt uitleggen hoe de trias politica van Montesquieu is toegepast in de Verenigde Staten en je
kent de functies van de drie machten binnen de federale overheid.
De trias politica: een verdeling van de macht over drie terreinen, de uitvoerende macht, de
wetgevende macht en de rechtsprekende macht. Door die verschillende machten elk aan aparte
instanties toe te delen, ontstaat er een evenwicht en wordt voorkomen dat één instantie te machtig
wordt.
In de Verenigde Staten heeft de president de uitvoerende macht, het Congres de wetgevende
macht en het Hooggerechtshof de rechterlijke macht.
Je kunt verklaren waarom de Amerikanen hebben gekozen voor een federale staat.
De afzonderlijke staten behouden een grote mate van autonomie.
De federale overheid is vooral verantwoordelijk voor de buitenlandse politiek, defensie,
financiën en het economische verkeer tussen deelstaten.
De deelstaten hebben een directe vertegenwoordiging in het federale bestuur en tevens een
grote mate van vrijheid in de organisatie van het onderwijs, de politie, de rechtspraak en
zelfs in het organiseren en uitvoeren van verkiezingen in hun eigen staat.
De grondwet van 1787/1789 was een compromis tussen enerzijds de behoefte aan een centrale
overheid en anderzijds de wens van zo veel mogelijk autonomie van de staten.
Je kunt duidelijk maken hoe het systeem van checks and balances de macht van de president van
de VS inperkt.
Door checks and balances wordt voorkomen dat de macht
van een van de drie instanties te groot wordt. De president
van de Verenigde Staten wordt voor een ambtstermijn van
vier jaar gekozen. De uitvoerende macht (president) staat
geheel los van de wetgevende macht (het congres). Er is
vaak sprake van een verdeelde federale overheid. De
president wordt gekozen door het volk.
De Amerikaanse president heeft veel bevoegdheden. Hij
is staatshoofd, regeringsleider en opperbevelhebber van de
strijdkrachten. Hij benoemt ministers, belangrijke
ambtenaren, federale rechters en rechters van het
Hooggerechtshof. Hij moet wetten goedkeuren en ze
uitvoeren. Hij heeft het vetorecht waarmee wetten en
begrotingen die door beide kamers van het Congres
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yaralast. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
