Samenvatting Biologie Thema 1: Inleiding in de biologie. Basisstof 1 t/m 6 zijn er in beschreven inclusief alle begrippen. Deze woorden zijn vetgedrukt, de betekenis wordt in de tekst uitgelegd. Gebaseerd op het 'Biologie voor jou' boek 4A. Geschikt voor leerjaar 4, VWO.
Organismen zijn levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën.
Organismen vertonen levensverschijnselen, zoals voortplanten, stofwisseling (chemische
reacties in een organisme) en groeien. Bij stofwisseling spelen enzymen een rol, die
versnellen het proces. De versnelling heet katalyseren. Organismen zonder
levensverschijnselen noem je dood en dingen die nooit hebben geleefd heten levenloos.
Elk individu heeft een unieke levensloop, deze start bij het ontstaan van het organisme.
Hierna gaat hij groeien en ontwikkelen. Het eindigt bij de dood. Een levenscyclus is als de
cyclus doorgaat na de dood, door voortplanting. Je ziet steeds dezelfde fasen. De individuen
gaan dood, maar de soort blijft voortbestaan.
Als er op een hoger organisatieniveau een nieuwe eigenschap ontstaat is dit een
emergente eigenschap. Een orgaan kan bijvoorbeeld niet vliegen, maar een organisme
wel. Een organisme kan zich niet voortplanten, maar in een populatie wel.
2 Organen, weefsels en cellen
Een orgaanstelsel bestaat uit organen die samen een bepaalde functie uitoefenen,
bijvoorbeeld een verteringsstelsel.
Een groep cellen met dezelfde vorm en functie noem je een weefsel.
● Dekweefsel (epitheel) beschermt en bekleedt inwendige en uitwendige
lichaamsoppervlakten. In holle organen zoals longen zit dekweefsel dat slijmvlies
wordt genoemd. De cellen zijn vaak rechthoekig en liggen dicht tegen elkaar aan.
● Zenuwweefsel zitten bij organen van het zenuwstelsel zoals je ruggenmerg. De
zenuwcellen uit dit weefsel geven informatie door. Het zijn een soort vertakkingen die
een netwerk vormen.
● Spierweefsel bestaat uit langgerekte cellen die kunnen samentrekken.
● Bindweefsel geeft steun en vorm aan het organisme. Het verbindt lichaamsdelen en
vult ruimten tussen organen op. Tussen de cellen liggen vezels en tussencelstof. In
pezen zitten stevige vezels. In de wand van slagaders juist elastische. En vezels die
een netwerk vormen geven ondersteuning aan organen zoals de lever en milt.
Kraakbeen en been bestaan uit een type bindweefsel genaamd steunweefsel.
, Tussencelstof kan dienen ter versteviging, bij bijvoorbeeld planten. In beenweefsel zitten er
tussen de cellen kalkzouten en collageenvezels. De zouten geven stevigheid.
Collageenvezels zorgen voor de samenhang van het weefsel.
3 Plantaardige en dierlijke cellen
Organel = een deel van een cel met een eigen functie
Dieren Planten
Organel Ja Ja
Celmembraan Ja Ja
Celwand Nee Ja
Cytoplasma Ja Ja
Grote vacuole Nee Kan
Kern Ja Ja
Kernmembraan Ja Ja
Chloroplasten Nee Kan
Chromoplasten Nee Kan
Leukoplasten Nee Kan
Intercellulaire ruimte = ruimte tussen plantaardige cellen in, gevuld met lucht of vocht.
Oculair x vergroting objectief = totale vergroting
Een transmissie-elektronenmicroscoop (TEM) is het tweedimensionaal (bevat geen
diepte).
Een scanning elektronenmicroscoop (SEM) is driedimensionaal (bevat wel diepte).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninatuenter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
