Afstuderen: literatuurstudie.
Hierbij mijn literatuurstudie voor afstuderen jaar 4 van de opleiding HBO-verpleegkunde. Ik heb deze behaald met een 7,7. Gebruik dit als een voorbeeld en neem nooit letterlijk dingen over. Dit is plagiaat wat resulteert in een onvoldoende.
Succes!
Een operatie in het ziekenhuis is een stressvolle ervaring voor kinderen (1). Kinderen ervaren een
gevoel van onwetendheid, onzekerheid en geen controle te hebben over de situatie. Bij zo’n 50 tot
70% van de kinderen leidt dit tot een grote angst voor de operatie (2).
Angst is een gevoel van beklemming, vrees, onveiligheid of onzekerheid (3). De ontwikkeling van
kinderen beïnvloedt waar kinderen bang voor zijn, in welke mate en hoe angst wordt geuit (1). Angst
kent drie bestandsdelen, namelijk: gedragskenmerken, lichaamskenmerken en cognitieve
kenmerken. Voorbeelden van gedragskenmerken zijn weglopen, huilen of slaan. Kinderen kunnen
ook lichaamskenmerken vertonen, zoals een verhoogde hartslag, transpiratie, stokkende ademhaling
en duizeligheid. Tenslotte zijn er cognitieve kenmerken, zoals piekeren en angstaanjagende
gedachten.
Angst tijdens het preoperatieve proces, het proces van de arts tot de operatiekamer, wordt
preoperatieve angst genoemd (4). Angstige kinderen zijn vaker onrustig, verdrietig, geagiteerd en
minder coöperatief tijden het inleiden van de narcose (2,5). Bij een derde vermindert de angst na een
operatie niet. Dit heeft ook gevolgen op het herstel na de operatie. Kinderen hebben een verhoogde
kans op een delier, meer intense en langdurige pijn en meer gedrags-, slaap- en eetproblemen. Tot
slot kan angst op langdurige termijn zorgen voor gedragsproblemen en posttraumatische
stressstoornis. Interventies die de preoperatieve angst verminderen zijn van belang voor het herstel
van het kind.
Momenteel worden kinderen op de dag van de operatie voorbereid door de verpleegkundige of de
pedagogisch medewerker (PM’er). Er mag één ouder mee naar de operatiekamer. Ondanks de
huidige interventies blijven kinderen angstig. Soms wordt gebruikgemaakt van premedicatie, om de
angst bij kinderen weg te nemen. Uit de richtlijn ‘Anesthesie bij kinderen’ blijkt echter dat
premedicatie bij korte en kleine ingrepen weinig meerwaarde heeft, boven de aanwezigheid van
ouders (6). Daarnaast kent premedicatie veel negatieve bijwerkingen. Deze argumenten
onderstrepen de dringende behoefte aan nieuwe effectieve interventies die de preoperatieve angst
verminderen.
Om rekening te houden met de verschillende effecten per leeftijdsgroep is gekozen om de doelgroep
kleiner te maken naar kleuters.
Deze literatuurstudie richt zich gezien bovenstaande onderbouwing op het vinden van passende
interventies. De volgende onderzoeksvraag is geformuleerd: “Welke interventie is effectief om
preoperatieve angst bij kleuters te verminderen?”
3
, HOOFDSTUK 2: METHODE
Er is gebruikgemaakt van verschillende website en boeken voor de achtergrondinformatie. Om de
onderzoeksvraag te beantwoorden is gezocht naar wetenschappelijke artikelen in de databases
PubMed en Cochrane Library. Ook is gezocht naar Nederlandse richtlijnen in de richtlijnendatabase
en buitenlandse richtlijnen via Google. In onderstaande alinea’s wordt de onderzoeksmethode
toegelicht.
2.1 PubMed en Cochrane Library
De onderzoeksvraag is omgezet tot een PICO. Er werd breed gezocht naar interventies waardoor er
geen specifieke interventies in de PICO zijn opgenomen. De patiëntenpopulatie is in het onderzoek
verbreed naar kinderen, omdat anders relevante artikelen werden gemist. Per PICO-element zijn
relevante trefwoorden geformuleerd, ook in het Engels. De zoektermen zijn vertaald naar het Engels,
omdat de databases Engelstalige artikelen bevatten (tabel 1).
PICO- Nederlandse zoektermen Engelse vertaling zoektermen en
elementen synoniemen
P Kleuters, kinderen Preschoolers, child, children
I Interventies Intervention, interventions
C - -
O Preoperatieve angst Preoperative anxiety, preoperative fear
Tabel 1: PICO-systeem
Na het formuleren van een PICO is gezocht per PICO-element. In PubMed is gezocht naar MeSH-
termen via de MeSH databases. Na het verzamelen van MeSH-termen is ook gezocht naar relevante
tekstwoorden in titel en samenvatting met behulp van [Tiab]. Dit is gedaan omdat niet alle artikelen
aan MeSH-termen zijn toegekend en bij alleen gebruik van MeSH-termen relevante artikelen gemist
konden worden.
Vervolgens zijn de zoektermen samengevoegd aan de hand van booleaanse operatoren: ‘AND’ en
‘OR’. Bij ‘AND’ zijn de zoektermen met elkaar gecombineerd. Bij ‘OR’ zijn de zoektermen ook met
elkaar gecombineerd maar blijven er resultaten over waarbij één van de zoektermen in de zoekactie
voorkomt. Hieruit is een searchstring gekomen.
Databases Searchstring
PubMed (((("Child"[Mesh]) OR ("Children"[Tiab])) AND
(("Interventions"[Tiab]) OR
("Intervention"[Tiab]))) AND
(((("Anxiety"[Mesh]) OR ("Anxiety"[Tiab])) OR
("Fear"[Mesh])) OR ("Fear"[Tiab]))) AND
(("Preoperative Period"[Mesh]) OR
("Preoperative"[Tiab]))
Cochrane Library “Child” AND “Anxiety” AND “Preoperative”
(Tabel 2: searchstrings)
Daarna is het gevonden aantal artikelen verfijnd. Er is gefilterd op randomised controlled trial (RCT’s)
en systematic reviews (SR’s) omdat deze bronnen de hoogste bewijskracht hebben (7). Om geen
risico te lopen andere relevante artikelen te missen, zijn er verder geen filters gebruikt. Er is gekeken
naar dubbele artikelen in de zoekstrategie, die zijn geëxcludeerd. Daarna werden artikelen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper reneehbov. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.