Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis Tijd van pruiken en revoluties Feniks H7
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
Samenvatting van 6 pagina's voor het vak Geschiedenis aan de HAVO (Uit het boek Feniks)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Tijd van pruiken en revoluties (1700-1800)7.1 Nieuwe ideeën over samenleven
17e eeuw wetenschappelijke revolutie > zorgde voor gebruik van de ratio (verstand),
dat leidde tot het rationeel optimisme
*rationeel optimisme: het vertrouwen dat de samenleving beter en eerlijker
kan worden door het gebruik van de ratio.
Verlichte filosofen gingen vaak uit van vragen, deze werden jarenlang beantwoord
door traditie en religie. Maar verlichte filosofen bedachten argumenten, oplossingen
en discussieerde. Ze gingen uit van rechten, die voor elke mens gelde. Mensen
moesten over natuurlijke rechten beschikken, zoals vrijheid van meningsuiting. >
zorgt voor meer gelijkheid en een rechtvaardigere samenleving
Verlichte filosofen waren het niet eens over hoe de macht verdeeld moest zijn:
- Montesquieu > Macht niet in handen van 1 persoon of groep. Minste
machtsmisbuik, door macht te verdelen over drie groepen of personen die elkaar
controleren. > Trias-politica
- Voltaire > Alleen mensen met een goede opleiding konden deel uitmaken van het
bestuur.
- John Locke > de mensen moesten onderling een sociaal contract sluiten,
hiermee besloten ze dat ze een politieke eenheid waren. Mensen uit het midden
konden bestuurders kiezen, het volk kun het weer afzetten.
- Rousseau > steunde het idee van het sociaal contract, maar het volk behield
altijd de hoogste macht. Minderheid voegt naar de wil van de meerderheid.
De meeste verlichte denkers vonden dat onderwijs mensen zou helpen om zelf na te
denken. > Franse wetenschappers: Denis Diderot en Jean d’Alembert stelden
een Encyclopedie samen, waar de toen beschikbare kennis en ideeën in werden
beschreven.
- De boeken werden ruim verspreid en hadden veel invloed op het denken van de
burgerij in Europa.
De Encyclopédie bevatte veel kritiek op de adel, de kerk en geestelijkheid. Daar waren
de edelen en geestelijken niet blij mee. Een verbod op de boeken, zorgde ervoor dat
ze juist nog beter verkocht werden.
Verlichte ideeën zorgden ook voor invloed bij de vorsten.
- Veel vorsten waren van het absolutisme > de regeringsvorm van het ancien
régime (tijd voor de Franse revolutie)
Maar Frederik de Grote van Pruisen was een vorst die Verlichte ideeën had:
- Hij wees het droit divin af.
, - Vond dat hij verantwoording was verschuldigd aan het volk met wie hij een sociaal
contract had. Wel was het contract bindend, en kon het volk hem dus niet afzetten.
- Hij gaf zijn volk geen inspraak in het bestuur, maar zorgde wel voor geloofsvrijheid
en verbetering van het onderwijs.
Deze manier van regeren werd verlicht absolutisme genoemd.
*Verlicht absolutisme: Regeerwijze waarbij de vorst de absolute macht
heeft, maar zonder inspraak van het volk hervormingen probeert te doen.
Catherina de Grote van Rusland vond verlichte ideeën over gelijkheid en vrijheid
interessant, liet een grondwet schrijven, edelen waren het hier niet mee eens, want
kregen zelfde rechten als het volk. Catherina was afhankelijk van de adel, dus
grondwet verdween weer.
7.2 Slavernij in de koloniën
De Engelsen wilden halverwege de 17e eeuw plantages opzetten. Dat deden ze onder
andere in Suriname, wat werd opgebouwd tot een plantagekolonie. De
natuuromstandigheden waren ideaal voor het verbouwen van suiker. Op de plantages
werkten slaven uit Afrika, via de trans-Atlantische slavenhandel.
In 1667 werd Suriname veroverd, waarna de plantages in handen kwamen van een
kleine groep Zeeuwse en Hollandse kolonisten.
- De Staten-Generaal zorgde voor soldaten
Er ontstond een complexe samenleving:
- Europese kolonisten
- Slaven
- Vrije zwarten (vrijgelaten slaven of hun nakomelingen)
- Mensen van gemengde afkomst (mulatten)
Ook vrije zwarten en mulatten kochten slaven (als ze dat konden betalen), waardoor
slavernij in alle lagen van de koloniale samenleving bestond.
Boni was een beroemde vrijheidsstrijder in Suriname. Zijn vader was een Nederlandse
plantagehouder en zijn moeder een slaaf. Boni’s moeder sloot zich aan bij een groep
marrons, gevluchte slaven die vanuit het oerwoud de plantages aanvielen om andere
slaven te bevrijden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunaeveleens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen