Samenvatting
gezondheidsrecht
begrepen
H1 & H2, week 45
H1
Vindplaatsen van het recht
4 vindplaatsen (rechtsbronnen): wet, jurisprudentie, internationaal verdrag en gewoonte.
Wet
- Belangrijkste vindplaats.
- Wetten algemeen geldende regels afkomstig van overheidsorgaan zoals: Wetboek van
strafrecht, Wegenverkeerswet, Burgerlijk Wetboek en de Wet Milieubeheer.
- In de zorg: Wet van geneeskundige behandelovereenkomst, Wet op beroepen in individuele
gezondheidszorg en Zorgverzekeringswet
Jurisprudentie
- In lang niet alle gevallen is duidelijk hoe wet moet worden toegepast
- Dan is het aan de rechter om uitspraak de wet toe te passen en uit te leggen
- Jurisprudentie = verzamelde rechtelijke uitspraken
- Uitspraken uniek Europees nummer
- ECLI, dan afkorting land en dan het nummer van de uitspraak
- Uitspraken van medische tuchtcolleges speciale instantie binnen de beroepsgroep van
geregistreerde zorgverleners bindende uitspraken doet over de zorg die een zorgverlener
heeft geboden
Internationaal verdrag
- Steeds meer invloed op nationale recht
- Belangrijke vindplaats van recht
Gewoonte
- Is niet in de wet vastgelegd, maar is wel recht in te vinden Vaststaand en door iedereen
bepaalde sector erkend gebruik dat in die kring ook als ‘recht’ wordt ervaren.
- Voorbeeld: handjeklap op de markt
Rechtsgebieden
Om enige ordening aan te brengen in massa juridische regels 5 verschillende onderdelen
rechtsgebieden burgerlijk recht, bestuursrecht, staatsrecht, strafrecht en internationaal recht
Burgerlijk recht
, - Geeft regels voor rechtsverhoudingen russen burgers (en bedrijven) onderling
- Koopovereenkomst, huurovereenkomst, arbeidsovereenkomst
- Burgerlijk wetboek ook medische behandelovereenkomst tussen zorgverlener en patiënt
- Typerend geen opsporingsdienst die controleert of iedereen zich aan de regels houdt
- Rechtszaken gaan over aankoop die niet aan verwachting voldoet, huursom die niet tijdig
is betaald etc.
- Rechten en plichten Burgerlijk Wetboek (BW) bevat ook Wet op geneeskundige
behandelingsovereenkomst
- WB beschrijft de procesregels van het burgerlijk recht
Bestuursrecht
- Stelt overheid in staat om te zorgen voor goede gang van zaken in samenleving
- Belastingwetgeving, milieuwetgeving en regelgeving over sociale zekerheid tot bestuursrecht
- Wet op de beroepen in individuele gezondheidzorg en Wet van kwaliteit, klachten en
geschillen
- De algemene wet bestuursrecht schept algemeen kader voor verschillende onderdelen van
bestuursrecht
Staatsrecht
- Regels voor democratische organisatie van overheid
- Beschrijft grondrechten van burger
- Grondwet fundamenten van rechtsstaat vormt grondslag van staatsrecht
Strafecht
- Meeste aandacht in de media
- Wetgever geboden en verboden op in strafrecht die bij overtreding een schendig van onze
rechtsore opleveren
- Opgenomen in strafrecht handeling uitgetild boven de relatie tussen dader en slachtoffer
- Overheid politie, justitie en rechter mee bemoeien omdat de handeling de rechtsorde
heeft geschonden en dat is zaak van openbaar belang
- Meeste te vinden in Wetboek van strafrecht diefstal, vernieling, mishandeling, doodslag
etc.
- In strafzaak verdachte en zijn raadsman (advocaat)
- Openbaar ministerie beoordeelt op basis van resultaten van het onderzoek van de politie
of de verdachte zal vervolgen naar de rechter brengt
Internationaal recht
- Ligt vooral vast in internationale verdragen
- Invloed op nationale recht
- Voor het gezondheidsrecht van belang zoals een aantal verdragen in kader van verenigde
naties
- Nederlandse rechter verplicht verdragsbepalingen die zich daarvoor lenen rechtstreeks
toe te passen op zaken die aan hem worden voorgelegd
- EVRM rechten van de mensen en fundamentele vrijheden
,Gezondheidsrecht
Rechtsregels kunnen niet alleen worden ondergebracht in rechtsgebieden maar ook naar onderwerp
worden gerangschikt. In dat geval rechtsregels uit de verschillende rechtsgebieden over het zelfde
onderwerp samen. Bijvoorbeeld milieurecht, jeugdrecht en gezondheidsrecht.
Gezondheidsrecht centraal specifiek die voor professionals in de gezondheidszorg van belang zijn
Wet op beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG)
- Wet BIG regels voor de handelingen op het gebied van individuele gezondheidszorg.
- Individuele gezondheidszorg activiteiten in de zorg die worden verricht in verband met
gezondheid van 1 individuele persoon inclusief het doen van onderzoek en geven van advies
- Richt zich vooral op kwaliteit van individuele beroepsoefenaar in de gezondheidszorg.
- Kent stelsel van registratie, titelbescherming en tuchtrecht voor 9 zorgberoepen
- Voorbehouden (medische) handelingen die uitsluitend door bevoegde zorgverleners mogen
worden verricht
Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (WKKGZ)
- WKKGZ stelt eisen aan de zorg die zorgaanbieders bieden en geeft regeling voor
afhandeling van klachten
Wet op geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO)
- WGBO regels voor de hulpverleningsrelatie tussen individuele patiënt en zorgverlener
- Hulpverlener arts, apotheker, verpleegkundige, verloskundige, fysio etc.
- Geeft regels over het beroepsgeheim, behandelingsovereenkomst, dossier en inzagerecht, de
informatieplicht en toestemming voor behandeling
Wet zorg en dwang en de wet verplichte ggz
- Patiënt zelf over zijn behandeling beslist
- In sommige gevallen als de patiënt een gevaar vormt kan gedwongen opname en of zorg
noodzakelijk zijn
- Deze wet regels voor gedwongen zorg en opname en voor positie van een patiënt als hij
gedwongen is opgenomen of zorg ondergaat
- Vallen onder bestuursrecht
, Rechtsbeginselen en mensenrechten als basis voor het
gezondheidsrecht
- Rechtsbeginselen spelen in recht belangrijke rol
- Rechtsbeginselen algemene normen die het fundament vormen voor het recht
- Drie belangrijkste zelfbeschikking, bescherming en gelijkheid
- Zelfbeschikking vrijheid die iedere mens heeft om zoveel mogelijk zelf te beschikken
- Bescherming verantwoordelijkheid moet worden genomen voor mensen die dringend
hulp en zorg behoeven
- Gelijkheid en het verbod op discriminatie iedereen in gelijke omstandigheden aanspraak
behoort te kunnen maken op goede zorg
Moraal, ethiek en recht
- Moraal geheel van waarden en normen dat wordt gehanteerd door een persoon of groep
- Ethiek nadenken over het analyseren van deze moraal
- Recht gestolde ethiek
H2
Titelbescherming door registratie
Voor 9 beroepen in gezondheidszorg het recht op het voeren van de titel door registratie. Pas als
beroepsoefenaar zich heeft ingeschreven bij betreffende register recht op titel.
Registratie is pas mogelijk als aan de opleidingsvereisten voldoet.
Worden bijgehouden in centraal informatiepunt beroepen gezondheidszorg (CIBG),
uitvoeringsorganisatie van ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
CIBG dekt niet meer de lading alleen afkorting
Het systeem van titelbescherming door registratie geldt voor:
- Artsen
- Tandartsen
- Apothekers
- Gezondheidszorgpsychologen
- Psychotherapeuten
- Fysiotherapeuten
- Verloskundigen
- Verpleegkundigen
- Psychician assistants
De beroepen artikel 3-beroepen genoemd wet BIG beschrijft
Specialismen
Beroepsorganisaties van 9 artikelen 3-beroepen onder bepaalde voorwaarden zelf specialismen
regelen binnen beroepsgroep. artikel 14-specialismen
5 verpleegkundig specialismen:
