Ontwerpen van interactieve systemen
Introductie IOS
Er zijn 2 typen cognitieve processen:
• Systeem 1: snel, onwillekeurig, intuïtief, routine, efficiënt
• Systeem 2: langzaam, bewust, logisch, vraagt aandacht, vreet energie
Je ziet niet alles op een user interface. Je ogen scannen het beeld in systeem 1
(routine/haast/stress). Hoe kun je dingen zo ontwerpen dat mensen het goed kunnen
gebruiken?
UX design / User eXperience design = interactieve systemen, producten en
services van hoge kwaliteit ontwerpen die passen bij de mensen en hun manier van
leven. Belangrijke kwaliteiten van UX:
• Vermakelijk
• Bruikbaar
• Verbeterd ‘levens’
UX gaat vaak samen met een device ecology, waarbij meerdere apparaten
samenwerken en met elkaar kunnen communiceren. VB: zoals 2 telefoons en een
WIFI-verbinding. Als communicatie niet of lastig gaat, heb je een ‘poor UX’.
Zaken/concerns voor UX designers:
- Design: wat is ontwerp(en) en hoe doe je dat?
- Technologieën: interactieve systemen/producten/apparaten. De ontwerper moet
de technologieën kennen
- People: wie zal het systeem / de service gebruiken en wiens leven moet het
gaan verbeteren?
- Contexten en activiteiten: in welke contexten vinden activiteiten
(doelen/gevoelens/prestaties) plaats?
De techniek om UX te realiseren is human-centred design: ontwerpen van
producten, apparaten, diensten en systemen vanuit het perspectief van de mens die
hiermee werkt.
Goede interactieve systemen verbeteren de kwaliteit van ons leven, daarom
bestuderen we in OIS:
- Principes, technieken en toepassingen van mensgericht ontwerp
- Kennis van de mens en menselijke diversiteit (psychologisch, fysiek, sociaal)
,‘Design’ heeft twee betekenissen:
1. Het ontwerpen (het proces waarin iets nieuws wordt bedacht)
2. Het ontwerp (het resultaat van het ontwerpproces)
Er zijn twee ontwerp-typen: technisch ontwerp (auto/gebouw/brug) en creatief
ontwerp (innovatie en inbeelding). Stijl is één van de vele aspecten van ontwerp.
Waarom ‘Human-centred design’ en niet ‘User-centred design’? → er zijn ook
anderen belanghebbers dan alleen de gebruikers, zoals managers en
opdrachtgevers // een mens is meer dan alleen een gebruiker.
Waarden in human-centred design:
➢ Nadenken over wat mensen willen (niet zozeer over wat technologie kan doen)
➢ Ontwerpen van nieuwe manieren om mensen met elkaar te verbinden
➢ Mensen betrekken bij het ontwerpproces
➢ Ontwerpen voor diversiteit
Kortgezegd: UX design = ‘wat we doen’, human-centred design = ‘hoe we het doen’
Interactief systeem is een systeem dat samen met mensen bepaalde taken uitvoert
om de menselijke doelen te bereiken. Dit betreft:
- Het verwerken van informatie
- Dynamisch reageren op menselijke acties
Je kunt het zien als een verlengstuk van de mens, en het is dus een vorm van ‘direct
manipulation’. Het creëert een people-technology systeem.
Als een interactief systeem (tijdelijk) niet meer werkt, heet dat een technology
breakdown.
OIS disclaimers :
❖ OIS gaat over human-centred design
o De mens staat centraal in het ontwerpproces, niet de technologie. De
focus ligt dus niet met de technologieën voor het bouwen van de
systemen of de implementatie van het systeem
❖ People are messy, design is messy
o Verwacht geen formele methode om tot een goed ontwerp te komen.
Ontwerpen is ‘messy’, maar niet vaag. De behandelde kennis en
technieken helpt om met de subjectiviteit van OIS om te gaan
❖ Jij bent niet de gebruiker
o bent voor een ander aan het werk en die ander is de gebruiker. Bij OIS
doe je reality checks / evaluatie die je op je creatieve ideeën loslaat
, Mens- en machinegerichte visies:
In de userinterface komen mens en machine bij elkaar:
• Mensen hebben bepaalde doelen en waarden
• Het apparaat voert taken uit
• Beide komen samen in de user interface
Aspecten die hierbij een rol spelen:
▪ Fysieke aspect; het apparaat wordt bedient door menselijk handelen
▪ Perceptueel aspect: de mens ontvangt signalen van het apparaat
▪ Conceptueel aspect: de mens stelt zich voor hoe het apparaat handelt (dat
bepaalt hoe de mens dat apparaat gaat bedienen)
Human Computer Interaction (HCI) gaat speciaal over user interface ontwerp. UX
design kijkt ver voorbij alleen de user interface
Waarom UX design belangrijk is (het observeren/praten/onderzoek doen met
mensen kost veel tijd, maar is toch belangrijk, want):
o ‘return on investment’: In UX design moet veel geld en tijd geïnvesteerd
worden, maar dit haal je er weer uit doordat deze designvorm ervoor zorgt dat
de sales veel hoger zijn en het systeem meer geaccepteerd wordt
o Veiligheid: Met UX design kunnen veel gevaarlijke fouten zoals een verkeerd
machinist-dashboard voorkomen worden
o Ethiek: UX design stimuleert ontwerpers om ethisch te ontwerpen, wat
betekent dat ze open en eerlijk zijn en verzamelde data niet zomaar voor
dingen waar het niet voor bedoeld is gebruiken
o Duurzaamheid: door UX design kan beter rekening worden gehouden met
sociale en ecologische duurzaamheid