Nieuwe tijd II samenvatting
Hoofdstuk 16:
De wetenschappelijke revolutie
Welke revolutionaire ontdekkingen maakten de zestiende- en de zeventiende eeuw
‘revolutuionair’ en waarom vond deze revolutie plaats in Europa?
Tot het midden van de 16e eeuw: Europeanen leunden nog steeds sterk op de visie van
Aristoteles en de christelijke theologie.
Opkomst universiteiten, vitaliteit van de Renaissance en technologische vooruitgangen
geïnspireerd op Europese wetenschappers voor de zoektocht naar betere verklaringen.
Nieuwe inzichten van de ruimte door Newton en Copernicus
Wetenschappelijk revolutie.
Belangrijke figuren van de wetenschappelijke revolutie probeerden de wereldwonderen die
door god waren geschapen, logisch te verklaren (experimenteren)
Ontdekkingen in een bredere context van toenemende wereldhandel, imperiale expansie en
culturele uitwisseling.
Ontwikkeling in wetenschap, natuurfilosofie en natuurhistorie=wetenschappelijke revolutie.
Waarom Europa?
Wetenschappelijke activiteiten vierden hoogtijdagen in veel gebieden in de wereld.
Moslims konden gebruik maken van de Griekse wetenschappelijke ontwikkelingen en van
andere oude beschavingen.
Interactie bevolking en culturen in het islamitische cultuurgebied, religieuze tolerantie en
Arabische taal als een wetenschapstaal waren allerlei voordelen.
ontstaan eerste universiteiten op de werelduitvinden algebra, algoritmes en decimalen,
verder ontwikkeling in de astrologie.
China: belangrijke rol in de wetenschap: papier, buskruit, kompas (zeer invloedrijk in het
westen).
Azteken en Maya’s: ontwikkeling ingewikkelde kalenders
Om die reden was het niet voor de hand liggend dat de wetenschappelijke revolutie sowieso
in Europa plaats zou vindenculturele interactie worden meestal gevolgd door perioden
van stagnatie door conflicten en verlies autoriteit.
Voorbeeld val West-Romeinse rijk.
Herstel van sterkere monarchieën en de toename van handel in de hoge
middeleeuwenheropleving van geleerdheid in West-Europa.
-reconquista: Europeanen kwamen in contact met het erfgoed van de klassieke oudheid die
door de moslims waren behouden.
,Griekse werken werden vertaald in het Latijn, samen met commentaren van Arabische
geleerden.
Stichting Europese universiteiten.
Na de Zwarte dood Renaissancebasis voor wetenschappelijke revolutie.
Humanisten vonden het verkrijgen van kennis zeer belangrijk samen met de doelstelling om
op het intellectuele niveau van de klassieke oudheid te komen.
1453: val Constantinopel door de Ottomanen. Dit resulteerde in een grote influx van Griekse
werken, toen deze Griekse geleerden uit Constantinopel naar Italië vluchtten.
Tegelijkertijd kwamen er in West-Europese universiteiten nieuwe hoogleraarschappen in
wiskunde astronomie etc.
Zorgden voor een vereniging van wiskunde en natuurfilosofie, waar de wetenschappelijke
revolutie uit voort zou komen.
- Europese overzeese expansie 15e- en 16e eeuw motor voor nieuwe denkbeelden
vooral over navigatieproblemenuitvinding instrumenten als de telescoop,
barometer, thermometer en een luchtpomp
Rest van de wereld na de neergang van het Mongoolse rijk:
Wens voor (islamitisch) orthodoxie en vasthouden aan tradities.
Europa:
Politiek gefragmenteerd (zeer competitief) door onder andere religie.
Deze omstandigheden zorgden ervoor dat het onmogelijk was voor autoriteiten om
vast te houden aan bestaande ideeën en dus werd het toegestaan voor individuen
om dingen in twijfel te trekken en nieuwe denkbeelden te creëren.
Wetenschappelijk denken tot 1500
De term wetenschap als we het vandaag gebruiken is een 19e eeuwse term.
Werkelijkheid over de wereld: voor medici en middeleeuwse geleerden gebaseerd op
de autoriteit van geleerden uit de oudheid en hun logische beargumentatie.
De werking van de natuur en het universum was alleen voorbestemd voor de
Natuurfilosofie vooral gebaseerd op Aristoteles.
Thomas Aquinas--) samenbrengen christelijke doctrines en Aristoteles’ filosofie
-Aristoteles domineerde ook de visie op de beweging op de aarde en de natuurkunde
- Aristoteles’ kosmologie was rationeel gezien logisch.
- Ptolemaeus was belangrijk voor de basiskennis over de aarde (cartografie)
Kanttekeningen Ptolemaeus’ cartografie: geen weergave van de Pacifische oceaan en
de Amerika’s en de afstand tussen West-Europa en Azië werd onderschat.
, - Autoriteit van Griekse geleerden moest mee gebroken worden om nieuwe
baanbrekende ontwikkelingen te maken binnen de exacte wetenschap met behulp
van experimenteren en observatie
- Europeanen waren de eerste die wetenschappelijke kennis scheidden van hun
religieuze en filosofische overtuiging.
Copernicaanse hypothese
Copernicus eerste keer grote distantiering van het middeleeuwse systeem.
Copernicus(1473-1543)studeerde astronomie geneeskunde en de kerkelijke wet.
Omslachtige regels van Ptolemaeus kwamen van een ‘majesteit van een perfecte
schepper’.
Hij gaf de voorkeur aan de opvattingen die door Griekse en Arabische geleerden
werden omarmd: zon was het centrum van de aarde, niet andersom.
Zijn hypothese publiceerde hij niet uit angst voor ridiculisering 1543 durfde hij het
aan om het te publiceren, dit was net voor zijn dood.
De theorie van Copernicus: het idee dat de zon, niet de aarde het centrum was van
het universum. Had grote gevolgen voor de wetenschap en had religieuze implicaties.
4 grote gevolgen:
1. Weerlegging van ‘kristallen bollen’ die de sterren zouden voortbewegen.
2. Suggestie voor een steeds uitdijend universum
3. Doorbreken van wetenschappelijke hiërarchie: nu Wiskunde> Filosofie
4. Weerlegging Aristoteles’ natuurkunde dat de aarde anders was dan de hemel.
Waar was de hemel en de troon van God?
Variërende antwoorden op Copernicus’ theorie:
Protestantse geleerden waren fanatiek Copernicaans. Anderen accepteerden
slechts enkele elementen uit Copernicaanse kritiek op Ptolemaeus maar het idee
dat de aarde draaide werd niet geaccepteerd.
Katholieke kerk: geen letterlijke interpretatie van de bijbel dus ook niet officiële
verklaring van foutheid van de theorie van Copernicus tot 1616
- Andere gebeurtenissen waren bijna net zo invloedrijk als het gaat om het in twijfel
trekken van de traditionele astronomie.
1572: weerlegging dat de hemel niet kon veranderen.
1577: komeet ging door de ondoordringbare ‘crystal spheres’--) ‘tijd voor een
grondige renovatie van de astronomie.’
Brahe, Kepler en Galilei: bewijzen voor Copernicus theorie
, Tycho Brahe (1546-1601): was het eens met Copernicus’ theoriefinancieel ondersteund
door de koning van Denemarken.
Nieuwe ‘patron’ Rudolf II van HRR
Beperkte kennis van wiskunde en zijn plotselinge dood weerhielden hem om van verzamelde
data degelijke conclusies te kunnen trekken.
Johannes Kepler (1571-1630), was assistent van Brahevolgens hem kon je het universum
niet verklaren door Ptolemaeus’ astrologie.
Ontwikkeling van 3 belangrijke planetaire wetten
- Door Kepler voor het eerst wiskunde gecombineerd met theorie kosmologie van de
natuurfilosofie.
- Verder kwam Kepler dicht in de buurt van wat we nu de zwaartekracht theorie
noemen.
Galilei (1564-1642): ook een criticus op Ptolemaeus’ astrologie over de beweging van
de aarde.
Door experimenteren kon hij een wet formulerende wet van inertie: de wet van
Galilei die betoogt dat de beweging, niet stilstand de norm was en dat een voorwerp
doorgaat met bewegen tot in de eeuwigheid, tenzij er een externe kracht het
voorwerp tegenhoudt.
Vanaf nu aan zullen wetenschappers niet meer volledig steunen op de ‘autoriteiten’
uit de oudheid. Een nieuwe methode van bestuderen en uitvinden was ontwikkeld
die in elke wetenschappelijke discipline toegepast zou kunnen worden.
Newtons synthese
- Er was nog geen verklaring over welke krachten de beweging van planeten en
voorwerpen controleerden.
- Isaac Newton (1642-1727) probeerde dit te verklaren. En formuleerde de wet van
universele zwaartekracht.
Natuurhistorie en imperium
Europeanen begonnen met het vergaren van kennis over onbekende geografische
regio’s en over de bruikbare grondstoffen die er in deze regio’s te vinden waren.
Spanjaarden waren de eerste die hier moeite in staken gaat samen met hun grote
overzeese territorium waar zij meer van wilden weten of er winstgevende natuurlijke
hulpbronnen te vinden waren in het gebied ontwikkelingen in allerlei
wetenschappelijke disciplines zoals de zoölogie (dierkunde).
- Weinig aandacht aan besteed door historici omdat deze zaken door de Spaanse
monarchie geheim werden gehouden.
- Spaanse monarchie was geïnteresseerd in plantenkundemonopolie lucratieve
specerijen en monopolie op planten die in de medische wereld van pas kwamen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bramvangendt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
