Samenvatting Seneca Maatschappijleer Havo/VWO Hoofdstuk 9: Europa en het soevereiniteitsdilemma.
In de samenvatting zijn de volgende paragrafen samengevat:
9.1 Het soevereiniteitsdilemma
9.2 Geschiedenis en uitbreiding Europese samenwerking
9.3 Ontwikkeling: Europese instellingen
9.4 Ontwikkel...
Maatschappijleer: Hoofdstuk 9;
Europa en het soevereiniteitsdilemma
Judith Vuijst
CSVVG Vincent van Gogh
, SAMENVATTING MAATSCHAPPIJLEER HS 9: EUROPA EN HET SOEVEREINITEITSDILEMMA
§9.1 HET SOEVEREINITEITSDILEMMA
Vier samenlevingsdilemma’s: behandelen dilemma’s over hoe maatschappelijke problemen aangepakt kunnen worden
Soevereiniteitsdilemma: gaat over de vraag op welk niveau wetten en instellingen bepaald moeten worden die bij de
uitwerking vh machts-, mensen-, rechten-, welzijn- en cultuurdilemma horen.
Soevereiniteit: onaantastbaar gezag in een gebied
In NL: overheid is soeverein: de overheid heeft het gezag in NL en andere actoren kunnen dat niet zomaar
veranderen.
Debatten over soevereiniteitsdilemma: gaan over ‘het overdragen van soevereiniteit’ of ‘het verlies van soevereiniteit’.
Er zijn voor- en tegenstanders voor het overdragen van soevereiniteit aan de Europese Unie:
Tegenstanders:
Willen de democratie binnen een land te houden, zodat het bestuur dichtbij de mensen blijft en het land zoveel mogelijk
zelfstandig blijft en eigen wetten/instellingen kan bepalen.
Voorstanders:
Willen dat een veel groter gebied bestuurd wordt omdat maatschappelijke problemen ‘zich ook niet aan landsgrenzen
houden’. (bv terrorisme/klimaatverandering moeten gezamenlijk aangepakt worden).
Naast het soevereiniteitsdilemma speelt ook het machtsdilemma een rol bij samenwerking in Europa.
Sommige problemen id EU zijn grensoverschrijdend en is er behoefte aan samenwerking of het afstaan van macht.
Bv bij misdaden is internationale samenwerking nodig: Landen blijven zelfstandig en dragen geen mcht over aan een
overkoepeling, maar werken samen en wisselen info uit.
Samenwerken met andere landen en macht afstaan heeft ook gevolgen voor de binnenlandse politiek van een land. Landen moeten
zich immers houden aan de afspraken die ze gezamenlijk maken.
Ratificeren: Nationale parlementen moeten samenwerking tussen landen goedkeuren dmv een verdrag.
Ook een nieuw parlement dat anders is samengesteld moet zich houden aan deze afspraken.
§9.2 GESCHIEDENIS EN UITBREIDING EUROPESE SAMENWERKING
Samenwerking in Europa is gebaseerd op 2 belangrijke motieven om het maatschappelijke geluk te vergroten:
1. Verlangen naar vrede, naar einde vd oorlogen
2. Hoop op het realiseren van meer welvaart
Sinds Napoleon: oorlogen zijn moderner/effectiever geworden (voerde dienstplicht in)
Voerde oorlogen met landen obv eigen belangen en niet obv erfafspraken en daarbij horende rechten op grondgebieden.
Natiestaat: bracht interne rust; geweld van groepen binnen het land nam af, maar oorlogen met buitenlanden nam toe.
Op een bepaald grondgebied moet er eenheid zijn van volk, taal en literatuur.
Elzas-Lotharingen: gewild door rijke mijnen, gebied waar de meest heftige oorlog zijn gevoerd, bevolkt door Duitsers en Fransen.
1952: EGKS opgericht (later EU), doel was voorkomen nieuwe oorlogen.
Paar jaar later: de 6 landen (BE,NE,LUX,FR,IR,DU) besloten de markten voor elkaar open te gooien. Wat werd voordeliger?
o Regels voor een product in alle landen hetzelfde zijn
o Geen invoerrechten
o Arbeidskrachten uit een land waar werkeloosheid hoog is, aan de slag kunnen in een land waar voldoende werk is.
Hoge Autoriteit: belangrijke Europese instelling die bestond uit 9 EGKS-landen die beslissingen namen over kolen- en staalproductie
Deel vd landen gaven soevereiniteit op aan dit samenwerkingsverband.
De positieve ontwikkelingen zagen ook voor de rest van Europa en wilden zich aansluiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JudithVWO. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
