Belangrijke onderwerpen:
Bouw van het oor
Functioneren oor
Oorzaken doofheid/slechthorendheid
Gehooronderzoek
Interpretatie audiogram
Revalidatie
Indeling oor:
Uitwendige oor
De oorschelp en de gehoorgang
Middenoor
Trommelvlies, trommelholte, gehoorbeentjes en buis van Eustachius
Binnenoor
Slakkenhuis en de zenuwbanen
De oorschelp is belangrijk bij de bepaling of geluid van voor of achter komt.
De gehoorgang bestaat uit kraakbenig en benig deel dat met huid is bekleed. In het kraakbenige
gedeelte bevinden zich kliertjes die oorsmeer produceren.
Je hebt een gehoorgang met haartjes en oorsmeer. Daarna komt je trommelvlies, de gehoorbeentjes
(hamer, stijgbeugel, aambeeld) en daarna het ovale venster en het gangenstelsel met slakkenhuis en
het evenwichtsorgaan. Het slakkenhuis en het evenwichtsorgaan is samen het middenoor met
daaraan de gehoorzenuw.
Trillingen worden opgevangen door het trommelvlies. Deze versterkt het en gaan naar de hamer (van
luchttrilling naar bottrilling). Hierna komt het bij de trommelholte (vloeistoftrilling) in het binnenoor.
De stijgbeugel heeft een voetplaat die precies past in het ovale venster. Trilling van de haartjes
betekent elektriciteit. Hier wordt aan het signaal een betekenis gegeven.
Het middenoor is een soort transformator omdat hier de trillingen worden overgeschakeld van lucht
naar vloeistof.
Aan de stijgbeugel zit een spiertje, stijgbeugelspiertje, musculus stapedius, die zich aanpast bij het
aanbieden van harde geluiden, waardoor het geluid niet zo hard op het binnenoor wordt
overgedragen.
In de benige wand van het binnenoor loopt de aangezichtszenuw, de nervus facialis. Deze zorgt voor
beweging van het gezicht.
De buis van Eustachius verbindt het binnenoor met de neuskeelholte en moet ervoor zorgen dat de
druk in de trommelholte gelijk is aan de druk in de buitenlucht. Als dit niet het geval is kan het
1
,trommelvlies niet gemakkelijk bewegen en is dan niet goed in staat om geluidstrillingen op te
vangen. De buis van Eustachius hoort gesloten te zijn en alleen open bij kauwen, slikken en gapen.
In het binnenoor wordt de geluidstrilling omgezet in een zenuwprikkel. Het binnenoor ligt veilig
beschut in het rotsbeen/mastroid en heeft de vorm van het slakkenhuis. Dit wordt aan de bovenzijde
begrensd door het membraan van Reissner en aan de onderzijde door het basilair membraan. Op dit
basilair membraan bevindt zich het echte zintuigorgaan: het orgaan van Corti. Het orgaan van Corti
bestaat uit zintuigcellen, namelijk 1 rij binnenste en 3 rijen buitenste haarcellen. Van de haarcellen
lopen de zenuwvezels naar de hersenen.
Door geluidstrillingen beweegt de stijgbeugel zich als een soort zuiger op en neer in het ovale
venster. Zo worden de geluidstrillingen via de stijgbeugel in het middenoor overgebracht op de
vloeistof in het middenoor. Omdat vloeistof niet samengedrukt kan worden, moet de
binnenoorvloeistof ergens kunnen uitwijken. De plaats waar dat gebeurt, is het ronde venster. Het
ronde venster is afgedekt door een elastisch membraan. Als de voetplaat van de stijgbeugel naar
binnen beweegt, wijkt het ronde venstermembraan naar buiten toe en omgekeerd.
De trillingen in de vloeistofkolom in het binnenoor veroorzaken trillingen van het basilair membraan,
waarop het orgaan van Corti ligt. Als het basilair membraan op en neer bewogen wordt door de
geluidstrillingen, ontstaan elektrische spanningen in de haarcellen in het orgaan van Corti en in de
zenuwbanen die op de haarcellen eindigen. De elektrische spanningen worden via de zenuwvezels
naar de hersenen geleid. Deze zenuwimpulsen zijn eigenlijk gecodeerde geluidssignalen.
Het evenwichtsorgaan (labyrint) bestaat uit drie halfcirkelvormige kanalen en twee banen (urticulus
en sacculus). Het evenwichtsorgaan is met dezelfde vloeistof gevuld als het binnenoor. Daarom gaan
gehoorafwijkingen soms gepaard met evenwichtsstoornissen.
Trilling komt op de oorschelp je gehoorgang binnen. Aan het einde van de gehoorgang komt het
geluid op je trommelvlies. Deze gaat trillen. Deze trillingen worden overgebracht op hamer en
aambeeld. De bewegingen worden krachtiger zodat het vloeistof in dieper in het hoofd gelegen
binnenoor in beweging wordt gebracht. Daarna worden de trillingen via de stijgbeugel overgegeven
aan het slakkenhuis. In het slakkenhuis zit een grijze vloeistof. Hierin zitten zintuigcellen. Deze
zintuigcellen hebben trilhaartjes. De trilhaartjes trillen met het vloeistof mee. Door deze trillingen
komt het geluid bij de gehoorzenuw. De gehoorzenuw geeft het geluid door aan de hersenen. Dan
pas hoor je het geluid.
Buis van Eustachius heeft verbinding met de keelholte. Al het vocht wat hierin ontstaat, kun je
doorslikken. Je hebt een middenoorontsteking als deze verbinding vastloopt.
De oorschelp en de gehoorgang (en het trommelvlies) zijn het buitenoor. De gehoorbeentjes (en het
trommelvlies) zijn het middenoor.
Het ovale venster (hoort bij beide) en het vloeistof met slakkenhuis hoort bij het binnenoor.
Het trommelvlies wordt gezien als de scheiding tussen het buitenoor en het middenoor. Het is dus als
het ware een dun gordijn dat gemakkelijk met de trillende luchtdeeltjes kan meebewegen.
2
,In het trommelvlies is de steel van de hamer ingegroeid. De hamer, aambeeld en stijgbeugel geven
aan elkaar de trillingen door. Hierdoor wordt de trillingen krachtiger aan het binnenoor aangeboden.
Het oppervlak van het trommelvlies is 17 maal groter dan de voetplaat van de stijgbeugel.
De drie gehoorbeentjes moeten gemakkelijk kunnen bewegen in de luchthoudende holte van het
middenoor. Deze middenoorholte wordt ook wel trommelholte genoemd en is uitgespaard in het
harde bot van het schedel: het mastroid. De kleine kracht van het trommelvlies wordt extra versterkt
overgedragen aan het binnenoor.
De gehoorbeentjes kunnen heel gemakkelijk bewegen in de trommelholte. Zij zijn opgehangen aan
dunne bandjes en ondervinden bij het bewegen weinig weerstand. Wel kan de beweging van de
gehoorbeentjes worden beïnvloed door twee kleine middenoorspiertjes in de trommelholte.
o Musculus tensor Tympani, die invloed heeft op de beweging van de incus/aambeeld
o Musculus stapedius, die de beweging van de stapes/stijgbeugel kan remmen.
Deze spant zich bij sterk geluid aan. Dit heeft tot gevolg dat lage tonen naar verhouding
minder versterkt worden en dus minder goed worden doorgegeven aan het binnenoor.
Bij verandering van het weer zou het trommelvlies naar binnen en naar buiten worden gedrukt. Om
dit te voorkomen heeft de trommelholte een opening naar de keel: de buis van Eustachius. Normaal
is deze buis door een spiertje afgesloten maar bij het slikken gaat hij even open zodat de luchtdruk in
de trommelholte wordt aangepast. Als je verkouden bent zou het voor kunnen komen dat dit niet
goed werkt. Het oor zit dan ‘dicht’. Als de buis van Eustachius niet goed werkt kan het aanpassen van
de luchtdruk in de middenoorholte/trommelholte verzorgd worden door een klein buisje in het
trommelvlies te plaatsen: een trommelvliesbuisje.
Luchtgeleiding: geluidstrilling bereikt het binnenoor via de gehoorgang en het middenoor.
Beengeleiding: geluidstrilling komt direct van het bot van de schedel en bereikt zo het binnenoor.
Voor geluid van buitenaf is het binnenoor via beengeleiding minder goed te bereiken dan via de
luchtgeleiding. Er wordt dan namelijk geen gebruik gemaakt van de aanpassingen in het uitwendige
en middenoor.
Op deze manier kun je de gevoeligheid van het binnenoor voor geluid meten. Een afwijkend groot
verschil tussen de luchtgeleiding en de beengeleiding (air-bone gap) geeft een aanwijzig dat het
uitwendige en/of middenoor niet optimaal functioneren.
Je hoort jezelf praten door luchtgeleiding, geluidstrilling in je oor, maar ook met beengeleiding door
trillingen in het strottenhoofd, mondholte en kaak. Als je je eigen stem terug hoort via een
geluidsopname hoort dit anders omdat je de manier van beengeleiding niet meer hoort.
Geluidstrilling wordt door de stapes/stijgbeugel doorgegeven aan de vloeistof in het bovenste deel
van het binnenoor, de scala vestibuli.
In het binnenoor rolt de geluidstrilling als het ware over een vliezige structuur, het basilaire
membraan. Dit membraam trilt mee met de stapes/stijgbeugel met hoge tonen en aan het eind van
lage tonen. Elke zuivere toon die in geluid voorkomt zal dat membraan dus op de bij die frequentie
passende plaats in trilling brengen.
3
, Het basilaire membraan maakt deel uit van een tussenwand, het orgaan van Corti.
In het basilaire membraam zitten haarcellen, die de trillingen waarnemen. Hoe sterker de zuivere
toon in het geluid voorkomt, hoe sterker de haartjes gebogen worden en hoe sterker de elektrische
boodschap is die vanuit de hersenen wordt doorgegeven.
Het slakkenhuis is gevulg met een waterige stof (perilympfe). De opgerolde gang in het slakkenhuis is
door een vliezige structuur op het basilaire membraam in tweeën gedeeld. Het bovenste deel is het
scala vestibuli en het onderste deel het scala tympani. De scheidende structuur heet de scala media.
Werking van het oor:
Luchtrilling
Membraan trilling
Bot trilling
Vloeistof trilling
Elektrisch signaal > betekenis geven aan signaal
Wat moet je doen bij een slechthorende?
Articuleren/langzamer praten
Recht voor de persoon staan en spreken
Luider praten
Visuele ondersteuning gebruiken
o Mimiek
o Gebaren
o Tekenen
o Schrijven
In het licht spreken en zorgen dat er goed licht is
Je rust nemen met praten
De slechthorende op de beste plaats zetten. De logopedist moet het beste zichtbaar zijn
(meeste in het licht) zodat de mond goed zichtbaar is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amypoel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.