Uitgebreide samenvatting met plaatjes uit het boek van Kalat. Ook alle artikelen zijn samengevat (inclusief belangrijke afbeeldingen) die op het moment van in de syllabus zaten. Deze samenvatting is een complete voorbereiding voor het tentamen. (gehaalde cijfer=9)
Samenvatting week 1 neuropsychologische stoornissen
Hoofdstuk 1Kalat, J.W. (2019). Biological Psychology(13e Edition). United Kingdom: Cengage. Chapter 1:
Nerve Cells and Nerve Impulses (not to do from blood-brain barrier and on: pages 23—25).
De hersenen bestaan uit twee typen cellen. De neuronen en de gliacellen. Neuronen ontvangen
informatie en sturen deze door. Gliacellen zijn de onderhoudscellen van de neuronen ze doen o.a.:
1. Ze ondersteunen hersenweefsel, zorgen voor stevigheid en behoud van structuur,
2. ze scheiden groepen neuronen van elkaar,
, 3. ze maken myeline aan,
4. ze ruimen afval op
5. soms ruimen ze vrijgekomen neurotransmitters op
6. ze wijzen de weg aan migrerende zenuwcellen en vertellen welke kant de axonen moeten
opgroeien
7. bepaalde gliacellen houden de bloed-hersenbarrière in stand
8. gliacellen voorzien zenuwcellen van voedingsstoffen
het volwassen brein heeft ongeveer 86 biljoen neuronen. De oppervlakte van een neuron is het
membraam. Alle cellen in zoogdieren hebben een nucleus. Dat is de structuur waar chromosomen
zich in bevinden. De mitochondria is een structuur die zorgt dat de cel energie krijgt. Mitochondria
kunnen genetisch van elkaar verschillen. Mensen waarbij de mitochondria niet goed werkt zijn
gepredisponeerd voor depressie en pijnen. Gemuteerde mitochondria kunnen een oorzaak van
autisme zijn. Ribosomen synthetiseren eiwitten, de bouwstenen van de cel. Sommigen van de
ribbosomen zitten vast aan het endoplastisch reticulum. Een netwerk van kleine tubes die de
proteïne transporteren.
Alle neuronen hebben een soma ofwel een cellichaam daarin zitten de nucleaus, ribosomen en
mitochondria. De soma heeft op het oppervlakte ook synapsen. De meesten neuronen hebben ook
dendrieten, axonen en presynaptische terminals. Een motor neuron heeft zijn soma in de
ruggengraat. De motor neuron wordt geactiveerd door zijn dendrieten en stuurt zijn impulsen door
de axon naar spieren. Een sensory neuron is aan de ene kant gespecialiseerd in gevoeligheid voor
een specifiek type stimulatie zoals licht, geluid en aanraking. Vervolgens wordt die informatie naar
binnen gebracht naar de ruggengraat bijv. sensorische neuronen geven info van buiten naar binnen
en de motorische neuronen brengen informatie van binnen naar de spieren (buiten).
Dendrieten zijn vertakkende vezels die op het einde steeds smaller worden. De oppervlakte van de
dendrieten bevatten synaptische receptoren. Daar komt informatie van andere neuronen binnen. De
vertakkingen van de dendrieten worden dendritic spines
genoemd. de axon is een vezel die impulsen doorgeeft aan
andere neuronen. Axonen kunnen bedekt zijn met een
myelineschacht met onderbrekingen die de knopen van Ranvier
heten. Een neuron kan veel dendrieten hebben maar 1 axon. De
axon kan wel zijtakken hebben. Aan het einde van de axon zit de
presynaptische terminal of de axonvoet. Bij de presynaptische
terminal vind de chemische overdracht plaats.
- Afferent axon: brengt informatie naar een structuur. Alle
sensorische neuronen zijn afferent.
- Efferent axon: deze informatie gaat juist weg van een structuur. Alle motorische neuronen
zijn efferent. ze brengen informatie van bijv. je brein naar je spieren.
- Intrinsieke neuron: als alle dendrieten en axonen van
een cel geheel in een bepaalde structuur zitten
De vorm van een neuron bepaald hoeveel connecties hij kan
aangaan en hoeveel connecties hij aangaat bepaald zijn functie.
Het brein heeft verschillende typen gliacellen.
Naam Welke plek functie plaatje
2
, astrocytes Tussen axonen Het beschermt de neuron
die functioneel tegen chemicaliën in de buurt.
met elkaar Daarnaast nemen ze ionen en
verbonden zijn transmitters op en stoten ze
deze weer uit om neuronen te
synchroniseren. Hierdoor
sturen axonen informatie in
golven. Ze genereren dus
ritme. Zoals het ritme van je
ademhaling. Ze werken samen
met neuronen. O.A. qua afgifte
etc.
mircoglia Het Het weghalen van virussen en
immuunsysteem schimmels in het brein. Na
hersenletsel gaan ze woekeren
om dode of beschadigde
neuronen weg te halen. ze
dragen bij aan leren door de
zwakste synapsen weg te
halen.
Oligodendrocytes Het brein en het Isoleren van gewervelde
ruggenmerg axonen en ook het leveren van
nutriënten aan axonen
Schwann cellen In de rand/ Zelfde als de
perifere van het oligondendrocyten
lichaam
Radiale glia In de emryo Begeleiden de migratie van
neuronen en hun axonen
tijdens de ontwikkeling van de
embryo. Na de migratie
worden het neuronen,
astrocytes en
oligodendrocytes
Het centrale zenuwstelsel (CNS) bestaat uit het brein en het ruggenmerg. Het perifere zenuwstelsel
(PNS) verbind de eerste twee met de rest van het lijf. Onderdeel van het perifere zenuwstelsel is het
somatische zenuwstelsel. Dit bestaat uit de axonen die berichten overbrengen van de
gevoelsorganen naar het centrale zenuwstelsel en daarvandaan naar de spieren. Het autonome
zenuwstelsel is de baas over het hart, de darmen en andere organen. Sommige cellen zitten in het
brein en sommige aan de zijkant van het ruggenmerg.
De richting van een doorsnede in het brein of lichaam wordt als volgt aangegeven:
• Coronal (frontal) section: de verticale doorsnede van het brein
• Horizontal plane/ Axial (transversal) section: de horizontale doorsnede van het brein
3
, • Sagittal section: de lengtedoorsnede van het brein, van voorkant naar achterkant
Dorsaal is dus de achterzijde van het
lichaam. Het verst van de grond af. Het
achterste deel van je brein is dorsaal
Ventraal is de voorzijde van het lichaam
en ook het voorstuk van je hersenen.
Voorkant
Achterkant
Het
ruggenmerg bevind zich in de ruggengraat. Het ruggenmerg
communiceert met alle sensorische en motorische spieren behalve
die in het hoofd. De celkernen van de sensorische spieren liggen buiten het ruggenmerg in dorsale
root ganglion. De celkernen van de motorische spieren liggen wel in het ruggenmerg. De grijze stof
heeft de vorm van een H en daarin liggen celkernen en dendrieten. De witte stof zijn de axonen met
myeline.
Het autonome zenuwstelsel is dus de baas over het hart en de andere organen. Het bestaat uit twee
delen: het sympathische en parasympatische zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel zorgt
voor de vechten of vluchten reacties en heeft ganglia kettingen aan beide zeiden van het
ruggenmerg. Deze ganglia communiceren met het ruggenmerg voor bijv. sneller bloed laten pompen.
Het parasympatische zenuwstelsel zorgt voor ‘’rest and digest’’. Het laat het hart bijv. langzamer
kloppen. preganglionaire axonen strekken zich uit van de ruggengraat naar parasympatische ganglia
dicht bij elk inwendig orgaan en postganalianoren gaan vervolgens het orgaan zelf in. Het
parasympatische zenuwstelsel gebruikt de neurotransmitter acetylcholine om te inhiberen. Het
sympathische zenuwstelsel gebruikt noradrenaline om te activeren.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gisellekook1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,64. Je zit daarna nergens aan vast.
