Combinatie van Hoorcollege-aantekeningen, werkgroepuitwerkingen, jurisprudentie en literatuur van het vak Materieel Strafrecht, week 7 - Strafbare poging en voorbereiding - () Universiteit Leiden
• krenkingsdelicten => strafbaar is dat het rechtsgoed al is geschonden
• gevaarzettingsdelicten => gevaar op schending van een rechtsgoed; voorkomen
dat er een rechtsgoed wordt geschonden
• strafbaarstelling van gedragingen in de voorfase:
a) door middel van bijzondere delicten = grooming, opruiing
b) door middel van algemene leerstukken die strafrechtelijke aansprakelijkheid
uitbreiden tot onvoltooide delicten (niet alle delictsbestanddelen vervuld, maar
toch strafrechtelijke aansprakelijkheid)
Strafbare poging
art. 45 Sr
• strafmaximum met een derde vermindert
• poging tot misdrijf is strafbaar => dus poging tot overtreding dus niet => poging
tot mishandeling is ex art. 300 Sr uitgesloten (al op moment dat je je hand opheft
in een slaande beweging maak je je al schuldig aan poging tot mishandeling
• poging soms lastig voor te stellen; bij culpoze delicten geen poging mogelijk
(voornemen is vereist, dus een vorm van opzet; je kan opzettelijk onvoorzichtig
zijn) & poging bij formele omschreven delict moeilijker vast te stellen dan bij
materieel omschreven delicten (enkel gedraging levert strafbaar feit op; gevolg
zoals bij gekwalificeerde of materieel omschreven delicten is makkelijker vast te
stellen dan enkel de gedraging bij formeel omschreven delicten)
twee wettelijke vereisten
1. Voornemen
2. Begin van uitvoering
=> voornemen moet blijken uit begin van uitvoering
1
,=> voornemen is blijk dat vorm van opzet is vereist; vaststellen van opzet op
dezelfde manier als in het gronddelict (dat volgt uit HR Inrijden op agent)
=> begin van uitvoering; bepaalde nabijheid tot het voltooien van het misdrijf
Begin van uitvoering
• nader ontwikkeld in de rechtspraak
• criterium van de uiterlijke verschijningsvorm => ook wel ‘Cito-criterium’
• uitvoeringshandelingen zijn handelingen die naar de uiterlijke verschijningsvorm
moeten worden beschouwd als te zijn gericht op voltooing van het misdrijf
• in Cito-arrest ging het om de vraag waar grens is van voorbereiding en poging?
• voornemen uitzendbureau Cito te overvallen; poging tot diefstal met geweld
subsidiair bedreiging met geweld ten laste gelegd
• aanbellen met wapens en lege weekendtas; niet opengedaan maar
gearresteerd door politie
• objectief moet iets af te leiden zijn aan de gedraging; gaat niet enkel om
voornemen van de dader
• subjectieve pogingsleer => overheersende nadeel op subjectieve intentie; dan
kijken naar gevaarlijke gezindheid; uitvoeringshandeling is dan dat wat uitdrukking
geeft aan een gevaarlijke gezindheid
• objectieve pogingsleer => nadruk op gevaar voor de rechtsorde;
uitvoeringshandeling is dan dat wat gevaar voor de rechtsorde ook echt oplevert
• moeten kunnen ingrijpen en voorkomen dat een gevaar zich verwezenlijkt
(argument voor subjectieve leer); maar we kunnen niet zo maar iedere intentie
strafbaar stellen (argument voor objectieve leer)
• huidige oriëntatie in rechtspraak HR: gematigd objectief
• geen begin van uitvoering bij HR Grenswisselkantoor
• in nabijheid van grenswisselkantoor stond een busje met twee mannen (die
stond er de nacht ervoor ook al); mannen stonden te wachten, in het busje
waren materialen aanwezig met het oog op medewerker van
Grenswisselkantoor te kunnen afpersen (dat was vanaf de buitenkant niet
zichtbaar); gaat dus niet om gedragingen die naar uiterlijke verschijningsvorm
waren gericht op het voltooien van het delict afpersen
• politie was dus te vroeg
2
, • absoluut ondeugdelijke poging => naar aard kan het nooit leiden tot een misdrijf =
straffeloos
• straffeloosheid heeft te maken met het feit dat we niet de subjectieve leer
aanhouden
• relatief ondeugdelijke poging => kan wel leiden tot misdrijf, maar in dit geval niet =
strafbaar
uiterlijke verschijningsvorm
• nabijheid: staat het handelen dicht genoeg bij de voltooiing van het misdrijf?
• hoe hechter het verband tussen de bewezenverklaarde gedragingen en het ten
laste gelegde misdrijf, hoe eerder poging wordt aangenomen
• zowel voltooide (verdachte heeft alles van zijn kant gedaan; feit dat misdrijf niet
ontstaat komt door ontdekking/andere externe factor) als onvoltooide poging (er
zitten handelingen tussen moment en gronddelict) kunnen strafbaar zijn
• voltooiing moet nabij genoeg zijn
• belang van indruk op ter plaatse aanwezige goede waarnemer (criteriumfiguur)
• welke indruk maken de gedragingen op de gemiddelde persoon?
• uiterlijke waarneembaarheid is niet noodzakelijkerwijs vereist; bij sommige
gedragingen is het juist vereist dat men niet kan waarnemen
• uiterlijke waarneembaarheid is niet noodzakelijkerwijs vereist; onder
omstandigheden kan het zo zijn dat achteraf bekend worden gegevens kunnen
ook bijdragen aan de bewijsvoering van de uiterlijke verschijningsvorm en dus
het begin van uitvoering
• HR spreekt in recente rechtspraak van ‘concrete’ gerichtheid van gedraging op
voltooiing van misdrijf => nog onduidelijk of het de bedoeling is van de HR om het
Cito-criterium meer aan te scherpen
Strafbare voorbereiding
art. 46 Sr
• wettelijke vereisten
1. misdrijf met een strafbedreiging van meer dan of 8 jaar
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noawammes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
