Culpa als schuldvorm
• Modderman “de onvoorzichtigheid, de nalatigheid, het gebrek aan voorzorg”
• bewuste en onbewuste schuld
• roekeloosheid, sinds 2006
Culpa in de wet
• geen wettelijke definitie
• twee soorten culpoze delicten
• culpoze gevolgdelicten (bijvoorbeeld dood door schuld, art. 307 Sr)
• culpa betrekking op bijkomende omstandigheid; betrekking op weten
(redelijkerwijs moeten vermoeden dat….)
• steeds een doleuze ‘tegenhanger’
• verschil in strafmaat
• dood door schuld tegenover doodslag
,• afwezigheid van het aanvaarden maakt de scheidslijn tussen voorwaardelijk opzet
(bewust aanvaarden van aanmerkelijke kans) en bewuste schuld (verwijtbaar,
aanmerkelijk onvoorzichtig)
• tenlastelegging van een culpoos delict ziet er heel anders uit dan de
tenlastelegging van een doleus delict; andere voorwaarden om aan te voldoen
Delictsomschrijving culpoze delicten
• geen gedraging in delictsomschrijving
• legaliteit/generale preventie
• vaak wel (geschreven of ongeschreven) zorgplichten die het gedrag in concreto
normeren —> “functiedelicten”
Tenlastelegging
• tenlastelegging moet culpa concretiseren
• bewuste/onbewuste schuld komt meestal niet tot uitdrukking in tenlastelegging
• de mate van schuld wel
Inhoud culpa
“verwijtbare, aanmerkelijke onvoorzichtigheid”
1) Aanmerkelijke onvoorzichtigheid (norm geschonden)
• wederrechtelijkheid ligt in aanmerkelijke onvoorzichtigheid besloten
• over de gedraging
• moet een zekere zwaarte/ernst hebben
• handelen moet afwijken van dat wat we van de gemiddelde mens verwachten
2) Verwijtbaarheid (vermijdbaarheid)
, • verwijtbaarheid ligt in verwijtbaarheid/vermijdbaarheid besloten
3) Causaliteit <— bij gevolgdelicten (dood door schuld; dood moet gevolg zijn van
handeling van verdachten)
1. Aanmerkelijke Onvoorzichtigheid
= objectieve zijde van de culpa
onvoorzichtigheid
• schending zorgplicht (zweminstructeurs) of voorzichtigheidsnorm (verkeer)
• geschreven of ongeschreven normen
• wettelijke normen
• protocollen, richtlijnen, circulaires
• ongeschreven normen
• wederrechtelijkheid
aanmerkelijke onvoorzichtigheid
• culpa lata vs culpa levis
• is aanmerkelijk onvoorzichtig gehandeld?
• voorzienbaarheid (weet je dat deze gedraging dit gevolg kan hebben?)
• garantenstellung (bijzondere kennis, ervaring, opleiding waardoor hogere eisen
aan iemands handelen)
• geoorloofd risico
2. Verwijtbaarheid
= subjectieve zijde van de culpa
• geen aparte uitwerking waarom iemand zijn gedraging verwijtbaar is
(verwijtbaarheid is het uitgangspunt)
• verwijtbaarheid kan wel worden aangetast (schulduitsluitingsgrond/
rechtvaardigingsgrond —> 1e hoofdvraag art. 350 sv —> vrijspraak)
Arrest Blackout
- hoeveel normschendingen vereist?
- rol ernst van het gevolg?
- HR = ‘het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en ernst daarvan en
de overige omstandigheden van het geval’
- niet zozeer de hoeveelheid normschendingen maar de ernst daarvan en de
overige omstandigheden van het gevolg; bebouwde kom,
weersomstandigheden
- niet de ernst van het gevolg; een kleine overtreding kan al grote gevolgen
hebben
- verweer dat zich moeilijk laat verenigen met verwijtbaarheid; toestand van
onmacht; black-out (afwezigheid van alle schuld)
stappenplan vaststelling culpa
• welke norm(en) gold(en) voor het gedrag van verdachte en is deze overtreden?
• (was er een causaal verband <— bij gevolgdelicten)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noawammes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
