Samenvatting
Samenvatting aantekeningen 1a de gezonde mens college 1 10 (De gezonde mens)
aantekeningen 1a de gezonde mens college 1 10 (De gezonde mens)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
lOMoARcPSD|383 406 3Ba.1.A.5 – HC.1 – Embryogenese van het bewegingsapparaat
Romp en hals zijn opgebouwd uit segmenten. Ieder segment bestaat uit een wervel,
(delen van) spieren, motorische en sensibele zenuwen.
Spier- en skeletweefsel van romp en hals ontstaan uit somieten.
De somieten weerspiegelen het segmentale bouwplan van het lichaam.
Somieten worden van craniaal naar caudaal aangelegd in week 4 na conceptie.
Somieten splitsen zich grofweg op in sclerotoom (wordt wervel), dermatoom (wordt
onderhuidsweefsel) en myotoom (wordt spierweefsel).
Segmentatie van paraxiaal mesoderm in somieten wordt gestuurd door oscillerende
expressie van specifieke eiwitten en cranio-caudale gradienten van signaal moleculen: clock
and wafefront model: somitogenese. Er moeten voldoende klokgenen zijn en RA (vitamine A
zuur) en afwezigheid van remmers.
Verstoringen in segmentatie genen kan leiden tot vormen van scoliose.
De cranio-caudale identiteit van somieten hangt af van het tijdstip van ontstaan en
is vastgelegd door differentiële expressie van o.a. Hox-genen.
Er zijn 4 Hox-clusters in vertebraten (A-D). Hox genen met een laag getal: craniaal, met hoog
getal: caudaal.
Vorming somieten
Door signaalmoleculen wordt bepaald waar de weefsels zich tot ontwikkelen.
Een wervel heeft 4 somieten nodig: sclerotomen van 2 somietparen dragen dus bij aan 1 wervel.
Post-somitisch stadium – somitisch stadium – pre-somitisch stadium: sclerotoom, dermatoom
en myotoom.
Bot ontstaat uit zij-plaat mesoderm, niet uit somieten.
Aanleg anterior-posterior identiteit
Pre-somitisch mesoderm: kent identiteit al.
Hox-genen worden 1 voor 1 aangezet, zo wordt het lichaam van voor naar achter gebouwd.
Somieten krijgen de hox-code bij ‘geboorte’.
Laag hox-gen nummer: eerder geactiveerd.
Als eerste somieten niet goed zijn: niet levensvatbaar.
Innervatie
Intramusculair septum: scheiding ventrale- en dorsale spieren.
Spieren ontwikkelen tegelijk met zenuwen, spier ontvangt tijdens ontwikkeling al innervatie.
Ontwikkeling hoofd, hals
Kieuwbogen: mytoom + sensorische- en motorische zenuw + arterie + kraakbeen- en
bindweefsel component; hieruit ontstaan specifieke delen van hoofd-, hals regio.
Vanuit paraxiale mesoderm ontstaat de schedelbasis, door desmale verbening kan er directe
botvorming plaatsvinden.
Ba.1.A.5 – HC.2 – Spiercontractie
Skeletspier bevat: fascicles (spierbundels), muscle fibers (spiervezels), myofibrillen, myofilamenten
Sarcomeren: vormen myofirbil (Z-disk, I-band: myosine (dik) filamenten en actine (dun) filamenten.
Crossbridge cycle: het overlappen van filamenten. O.i.v. ATP kan myosine langs Actine lopen.
Contractie proces
Ca2+ stroomt cel in, bindt aan releas kanaal dat aan sarcoplasmatisch reticulum zit (SR).
Hierdoor veel calcium tegelijk vrij contractie
ATP-ase zorgt voor relaxatie voor terugpompen, net als NCX (calcium-natriumpomp) – kost ATP.
Tropomyosine: zorgt voor het verbegen van aanhechtingsplatasen voor myosine: geen contractie.
Ontspanning
Spier is ontspannen wanneer deze verbonden is met ATP.
, lOMoARcPSD|383 406 3
Kramp
Bij teveel calcium in cel: pompen in problemen. Bij rigor mortis: geen aanvoer meer van ATP dus
geen pompen, calcium blijft in cel van spieren, lijkstijfheid treedt op.
Spiervezels
- Snel: snelle reactie- snel uitgeput - langzaam: langzame reactie – lange duur - Tussenvorm
Motor unit: motorneuron met alle daardoor geïnnerveerde spiervezels.
Motorcommando’s
- Actiepotentiaal; zorgt ervoor dat motorneuronen actiever worden contractie
- Motorcommando naar spierspoeltjes, hierdoor worden ze actiever en krijgen hun
oorspronkelijke activiteit terug.
Motorneuronen die snelle en langzame vezels aansturen, verschillen in grootte.
Ba.1.A.5 – HC.3 – Histologie spierweefsel
Skeletspierweefsel
Skeletspieren: dwars gestreept – snelle contractie – o.i.v. de wil – ovale kernen aan periferie – sterke
kleuring voor eiwit, dus goed te zien – lange meerkernige cellen
Hartspierweefsel: dwars gestreept – snel, ritmisch – niet o.i.v. de wil
Glad spierweefsel: langzaam – niet o.i.v. de wil
A-band: myosine I-band: actine Z-lijn: hechting actine
H-band: myosine M-lijn: myosine
Opbouw sarcomeer
Myosinefilament is omringd door 6 actinefilamenten.
- Actine filament: alpha-actine: vast aan Z-lijn. Nebuline: geleider. Rondom filamten:
tropomyosinedraad. Over de filamten zitten troponines. Einde van filament: tropomoduline.
- Myosine filament: vast aan M-lijn. Bevatten heavy chain, rond de koppen: light chain.
Gebonden aan Z-lijn d.m.v zeer elastisch titine. Titine heecht telethonine. MyBPC: ter hoogte
van kop, om de bundel myosinedraden heen. Verstevigt het filament en versterkt kop.
Prikkeloverdracht
Sarcolemma: celmembraan van dwarsgestreepte spiervezel.
Bindweefsel
- Epimysium: vezel bindweefselkapje, vlies om gehele spier
- Perimysium: rond, dun bindweefselsepta, vlies om gehele spierbundel met functionele units
- Endomysium: dunne laag vlies om spiervezels heen
Hartspierweefsel
- Veel mitochondria, goed doorbloed endomysium. Intercalair lijnen ( grenzen spiervezels)
zijn zichtbaar. Hier zijn hechtingszones.
o Zonula adherens: aanliggende cellen verbonden dmv actine
o In desmosomen: dmv intermediaire filamt desmide
o Gap junction: kunnen contractie
doorgeven Glad spierweefsel
Andere soort contractie: Ca2+ activeert calmoduline fosforylering myosine light chain.
Conformatie verandering vindt plaats waardoor myosine aan actine kan binden.
Ba.1.A.4 – HC.4 – Anatomie bewegingssysteem
Steunweefsel: weerstaan van mechanische krachten. Weerstand tegen trekkrachten, drukkrachten
en vervormingskrachten. Onderverdeeld in: bindweefsel, kraakbeen en bot.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper summaryking. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen