Cariës
- Dentale cariës = een chronische endogene infectie veroorzaakt door dysbiose van de
orale commensale flora
o Demineralisatie van glazuur en dentine
o Door zuren
o Geproduceerd door plaque micro-organismen (bacteriën in de tandplaque)
o Bij metabolisatie van koolhydraten
*de commensale flora is de natuurlijke flora die in harmonie met de gastheer leeft. Deze
flora is onderdeel van een gezond lichaam.
In een gezonde situatie is er een balans tussen demineralisatie <> remineralisatie
Hoewel bacteriën een belangrijke rol spelen in het ontstaan van cariës, is cariës niet het
doel van de bacteriële activiteit in plaque. Bacteriën proberen simpelweg te overleven. Dat
de zuren die zij produceren bij het verwerken van de koolhydraten schade veroorzaken aan
de gastheer, is niet wat de bacteriën voor ogen hebben.
Er zijn verschillenden factoren die een rol spelen bij het cariësproces. Er zijn een aantal
factoren die essentieel zijn om cariës te kunnen krijgen, namelijk:
- Gastheerfactoren: tanden (en speeksel)
- Dieet: fermenteerbare koolhydraten
- Plaque micro-organismen: supragingivale plaque
- Tijd
Factoren die bijdragen aan cariës
Gevoeligheid tand voor demineralisatie
Bacteriën in plaque produceren zuren uit suikers
Buffer-capaciteit speeksel niet voldoende om pH boven kritiek niveau te houden bij
suikerconsumptie
Lange/frequente periode met lage pH
De aanwezigheid van cariëspathogenen is essentieel voor het ontstaan van cariës
, Stephan curve
De Stephan curve laat het gevolg van eetmomenten zien op de pH in plaque. Wanneer er
geen voedsel of drinken wordt geconsumeerd is de pH in plaque ongeveer 7. Bij elke eet of
drinkmoment zakt de pH in plaque, dit komt omdat de bacteriën in plaque de koolhydraten
in het voedsel omzetten in zuren. Bij elke eet- of drinkmoment zakt de pH in plaque naar een
(onder de) kritische grens van 5,5. Onder deze grens treedt demineralisatie van glazuur op.
Hoe langer een eetmoment duurt, hoe langer de pH in plaque onder de kritische grens blijft.
Dus wanneer je bijv. lang zit te tafelen, dan blijft de pH lang onder de kritische grens.
Effect speeksel
Speeksel is belangrijk om de zure in plaque die door de bacteriën worden gevormd te
neutraliseren. Bij patiënten met een verminderde speekselvloed duurt het langer voor de pH
terug is op zijn oorspronkelijke niveau. Hierdoor blijft bij deze personen de pH in plaque
langer onder de kritische grens van 5,5 en treedt er dus meer demineralisatie op.
Dieet
Het substraat oftewel de stoffen die door de bacteriën worden geconsumeerd zijn voor een
groot deel afkomstig uit het dieet maar ook componenten vanuit het speeksel kunnen
dienen als substraat. Er is een directe relatie tussen de inname van koolhydraten en cariës.
Hoe hoger de suikerconsumptie, hoe groter de kans op cariës.
- De meest cariogene suiker: sucrose (tafelsuiker)
- Omzetting sucrose in glucaan door cariogene streptokokken
o Glucaan:
Adhesie aan tandoppervlak
Voedselvoorraad (opslag)
Matrix voor plaque-ontwikkeling
Andere cariogene suikers: glucose en fructose
Laag cariogeen: suiker alcohol (bv. Xylitol)
Suiker inname tussen de maaltijden door heeft een grotere effect op de cariës incidentie dan
suiker consumptie tijdens maaltijden. Ook de kleverigheid speelt een grote rol. Bij kleverige
voedingsmiddelen blijft suiker langer in contact met het glazuuroppervlakte waardoor de
cariësincidentie wordt verhoogd.
Invloed dieet op hoeveelheid Streptococcus Mutans:
- Suiker speelt dus een belangrijke rol bij het ontstaan van cariës. Een bekende
cariogene bacterie is Streptococcus Mutans.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mondzorgkundenl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.