Toegepaste psychologie
Tweede Leerjaar
Preventie
eHealth
Samenvatting:
eHealth in de Praktijk – Saskia Timmer
Inleiding
eHealth is een containerbegrip (?). Het staat voor ‘het gebruik van informatie- en
communicatietechnologieën, met name internettechnologie, bedoeld om de gezondheid en
gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren.
Hoofdstuk 1
Waarom eHealth?
1.1 De maatschappij gaat online
Niet alleen zijn de digitale mogelijkheden toegenomen maar ook het kennisniveau van de
gemiddelde burger is de afgelopen decennia gestegen. Parallel daaraan groeien de vaardigheden
van de burger, om de digitale middelen in het dagelijks leven te gebruiken, mee. Het is duidelijk
dat de maatschappij en de burger online zijn.
1.2 De zorg gaat online.
Sinds de komst van internet in 1996, kent eHealth een enorme vooruitgang. Voor deze
ontwikkeling zijn twee belangrijke redenen:
- De rol en de zorgvraag van de patiënt zijn sindsdien veranderd. De patiënt wil namelijk meer
zelfsturing en regie.
- Vanuit de politiek en de maatschappij is er een groeiend besef dat in de komende decennia een
zorgcapaciteitsprobleem ontstaat. Dit wordt versterkt door de noodzaak tot bezuiniging in de
zorg.
Veranderende rol en zorgvraag
Vanwege een toegenomen opleidingsniveau en verbeterde materiële mogelijkheden stelt de
burger nu andere eisen aan de zorg: hij wil meer regie en meer zeggenschap in eigen leven, dus
ook in de zorg die nodig is. Hij wil zelf mee kunnen bepalen hoe de benodigde zorg geboden en
geïntegreerd wordt in zijn leven.
Mensen met een zorgvraag willen geïnformeerd zijn over de aandoening, de
behandelmogelijkheden en mede de zorgkeuzes maken. Een grote groep patiënten wacht niet
meer af tot de dokter hen informeert. Door internet is informatie toegankelijk geworden en kan
de patiënt zelf de regie nemen.
Leidende elementen voor meer autonomie zijn onder ander het versterken van de eigen regie en
het waarderen van het ervaringsverhaal van de patiënt. De achterliggende gedachte is dat een
mondige patiënt een positieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg en dat dit het leven voor de
patiënt verbeterd. In de gehele gezondheidszorg zien we een trend om de
ervaringsdeskundigheid van de patiënt te benutten en patiëntparticipatie te bevorderen.
Patiëntparticipatie en mondigheid van de patiënt zijn uitwerkingen van het begrip
patiëntempowerment.
, Capaciteit
Het capaciteitsprobleem (groei van de zorgvraag) in de zorg ontstaat door een combinatie van
factoren. De toenemende vergrijzing is er één van. Ook een ongezonde leefstijl is er duidelijk
een. Daarnaast hebben de verbeterde diagnostische mogelijkheden en de toegenomen
behandelmogelijkheden als effect dat de langdurige zorgvraag toeneemt omdat men langer kan
leven met één of meerder chronische ziekten.
De zorgsector zal de verwachte zorgvraag in de toekomst, bij onveranderd beleid niet kunnen
opvangen (dat is wat er wordt verwacht). Andere zorg en andere coördinatie van zorg zijn nodig
om de capaciteitsvraag adequaat te kunne beantwoorden. Daarbij komt dat er tevens sprake is
van een toekomstige arbeidskrapte. Het beschikbare zorgpersoneel zal, wederom vanwege de
vergrijzing, niet evenredig meestijgen. Bij ongewijzigd beleid zal in 2030 ruim 25% van de
beroepsbevolking in de zorg moeten werken om aan de vraag tegemoet te komen. Dit is geen
reëel perspectief.
Als er wordt gekeken naar de bezuinigingen die gaan komen in de zorg, wordt duidelijk dat
verandering in deze sector niet langer een luxe maar een noodzaak is. eHealth biedt volgens vele
voor meer efficiëntie en effectiviteit in de gezondheidszorg en wordt ook heel belangrijk geacht
voor de ontwikkeling van duurzame zorg.
1.3 Health2.0, Zorg2.0
Deze term is gebaseerd op de versieaanduiding van internet: Web1.0 to Web2.0: internet
waarbij actief participeren mogelijk is. In de zorg wordt de aanduiding 2.0 eveneens gebruikt om
de ontwikkeling eenrichtingsverkeer naar tweerichtingsverkeer in de zorgverlening aan te
duiden.
De kern: het gaat om een nieuwe wijze van zorg verlenen waarbij de regie niet langer alleen bij
de zorgverlener ligt. Patiënt en zorgverlener delen gezamenlijk de regie, brengen samen kennis
in en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor goede zorgverlening.
Door integratie van eHealth ontstaan er mogelijkheden om deze beweging van
tweerichtingsverkeer en samenwerking te ondersteunen.
Duurzame gezondheidszorg: efficiënte zorgverlening waarbij patiënt en zorgverlener vanuit
gedeelde verantwoordelijkheid en regie samenwerken.
, Hoofdstuk 2
eHealth, wat is het?
2.1 eHealth
Er is nog geen eenduidige definitie voor het fenomeen van eHealth, of Zorg2.0, of
telemedicine…Er zijn veel verschillende toepassingen van ICT in verschillende zorgvelden,
waarbij ieder zorgveld zijn eigen terminologie en definities hanteert.
Overeenkomst in alle benamingen is de aanwezigheid van ICT en de fysieke afwezigheid van de
zorgverlener.
Een nieuwe term is mHealth (mobile health). Daarmee worden alle eHealth toepassingen,
zorgdiensten en gezondheidsinformatie op een mobiel apparaat bedoeld. mHealth onderscheidt
zich van eHealth doordat de gebruikers een mobiel apparaat als platform benuten in plaats van
de computer. De drager is ander, de interventie niet persé.
eHealth: behandeling en zelfmanagement
eHealth gaat in de basis om de benutting van ICT in de gezondheidszorg. De NPCF definiëren
eHealth als het op afstand toepassen van zorgdiensten met gebruikmaking van informatie- en
communicatietechnologie, gericht op het primaire zorgproces, zodanig dat de kwaliteit van
leven van de zorggebruiker toeneemt.
Dit leidt tot de volgende beschrijving:
eHealth, integratie van ICT en technologie in de gezondheidszorg, betreft alle vormen van
gezondheidszorg waarbij op afstand zorgdiensten verleend worden, met gebruikmaking van ICT en
technologie. De inzet ervan draag bij aan betere kwaliteit en beschikbaarheid van zorg en een meer
efficiënte benutting van de zorg. Belangrijk hierbij is dat de kwalitiet van leven voor de patiënt
toeneemt (of behouden blijft) en er sprake is van samenwerking in plaat van (slechts) inspraak in
het zorgproces.
eHealth rijkt verder dan het zorgproces. De inzet ervan is ook relevant in de ondersteuning van
zelfmanagement van een chronisch somatische of psychische aandoening. eHealth biedt
patiënten met een chronische aandoening meer mogelijkheden om de ziekte in het dagelijkse
leven te integreren en hun gezondheid te managen. Dit in tegenstelling tot de situatie waarin de
aandoening het leven van de patiënt bepaalt.
De definitie van eHealth richt zich daarom niet alleen op de verbetering van de gezondheidszorg
maar ook op de verbetering van de individuele gezondheid.
eHealth: het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën, onder andere
internettechnologie, gericht op de patiënt in het primaire zorgproces, met als doel het
verbeteren van de individuele gezondheid en de gezondheidszorg in het algemeen.
2.2 eHealth-interventies
eHealth kent niet alleen veel namen, maar ook veel verschijningsvormen. Iedere sector heeft zo
zijn eigen eHealth-interventies. De vraag rijst of dit verschillende interventies zijn of slechts
andere benamingen vanuit andere zorgsectoren voor soortgelijke interventies.
Note: men spreekt over substituties of complementaire eHealth-interventies. Substituties zijn
technologische toepassingen als vervanging van persoonlijke (face-to-face) zorg.
Complementaire eHealth-interventies worden in aanvulling op de reguliere facee-to-facezorg
gebruikt. Dus, verschillende sectoren met verschillende soorten eHealth-interventies.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ArwaElg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.