In deze samenvatting wordt week 11 en 12 van blok 2.B.3. Infectie- en immuunziekten samengevat. Het is een uitgebreide samenvatting inclusief veel plaatjes.
Week 11 systemische en CZS manifestaties van infectie- en immuunziekten
College
HC.1 Systemische immuunziekten/vasculitiden (incl. weekinleiding)
HC.2 Geschiedenis van infectie- en immuunziekten deel I
PD.3 Een patiënt met diarree en verlammingsverschijnselen Er is geen opname beschikbaar. Zie
sheets 'Een patient met GBS'.
PD.4 Een jonge man met koorts en malaise
PD.5 VERVALT
PD.6 Een patiënt met SLE
PD.7 Een patiënt met koorts, purulente neusuitvloed, hoesten en bloederig sputum
VO
-
ZO
ZO.1 - Een patiënt met een nosocomiale infectie e-ZO
ZO.5 - Een oudere patiënt met een zere voet in shock e-ZO
Week 12 pulmonale manifestaties van infectie- en immuunziekten
College
HC.1 Lagere luchtweginfecties (incl. weekinleiding)
HC.2 Een HIV-patiënt met hoesten en dyspnoe
HC.3 VERVALT
HC.4 VERVALT
PD.5 Een patiënt met koorts, hoesten en malaise
PD.6 Een patiënt met thoracale pijnklachten en koorts I
PD.7 Een jonge man met CF en recidiverende luchtweginfecties
PD.8 Een kind met koorts en dyspnoe
VO
-
ZO
ZO.1 - Een jonge man met koorts en hoesten e-ZO
ZO.3 - Een kind met 'blafhoest'
ZO.4 - Influenza e-ZO
Samenvatting week 11 en 12 blok 2B3 – Judith Bus
, 2
HC.1 Systemische immuunziekten/vasculitiden (incl. weekinleiding)
Bij auto-inflammatoire ziekten is het aangeboren afweer aangedaan. Bij auto-immuunziekten is het
verworven afweer aangedaan.
Definitie auto-immuunziekte: ziekte waarbij het afweersysteem zich richt tegen lichaamseigen
bestanddelen / lichaamseigen antigenen.
De meeste auto-immuunziekten zijn orgaan specifiek; een orgaansysteem wordt aangedaan en alle
andere orgaansystemen worden gespaard. Systemische auto-immuunziekten tasten wél meerdere
orgaansystemen aan. Dit gebeurt wanneer het immuunsysteem zich richt tegen antigenen die op
meerdere plaatsen in het lichaam aanwezig zijn.
Voorbeelden van systemische auto-immuunziekten zijn:
- SLE
- Reumatoïde artritis: collageen wordt aangedaan. Collageen is niet alleen in de gewrichten
aanwezig, maar ook in de longen, bloedvaten, ogen etc.
- Vasculitiden: bloedvaten bevinden zich overal in het lichaam. Daarom is het per definitie ook
een systemisch auto-immuunziekte.
Definitie vasculitis: ontsteking van de bloedvaten waarbij het klinisch beeld afhankelijk is van plaats
en kaliber (grootte) van de aangedane bloedvaten.
Vasculitis
Indeling van vroeger:
- Primair of idiopathisch (secundair)
- In kader van andere ziekte (bijv. endocarditis)
- Vasculitis look-a-like (lijkt op vasculitis, maar is het niet; bijv. cholesterolembolieën en
antistoffosfolipidensyndroom)
Indeling van nu: op grootte
- Groot
- Middelgroot
- Klein
Waarom is de indeling nu op grootte?
De grootte bepaald een aantal dingen:
- De klinische presentatie: wanneer de bloedvaatjes in de vingers zijn aangedaan geeft dit een
heel ander beeld dan wanneer de aorta is aangedaan.
- Het geeft een ander pathogenetisch mechanisme
- Andere behandeling is soms nodig
Pathogenese grote en middelgrote bloedvaten
- Ontsteking begint bij de adventititia (aan de buitenkant).
- Dendritische cellen (DCs) en lymfocyten spelen een grote rol in de pathogenese.
- Normaal zou een DC na activatie moeten migreren naar delymfeklieren om daar T-cellen te
gaan activeren. Dat doet de DC bij vasculitis niet. Na activatie blijft de DC in de adventitia
aanwezig. Dit komt doordat:
o De DC gaat chemokines produceren. De receptoren voor deze chemokines heet de
DC zelf waardoor hij op de locatie blijft.
o Grote en middelgrote bloedvaten hebben zelf ook kleine bloedvaatjes, de vaso
vasorum, om het vat te voorzien. Via de vaso vasorum komen Th-cellen binnen en
worden vervolgens geactiveerd door de DC. Er komt een reactie opgang en hierdoor
wordt m.n. IL-6 geproduceerd. Resultaat: ontstekingsreactie over de gehele
bloedvatwand.
Samenvatting week 11 en 12 blok 2B3 – Judith Bus
, 3
Pathogenese kleine bloedvaten
De pathogenese van de kleine bloedvaten is anders, omdat kleine bloedvaten geen vaso vasorum
hebben. De wand is dun genoeg om voorzien te worden door het stromende lumen in het vat zelf.
Er zijn twee mechanismen bij de pathogenese van de kleine bloedvaten:
1. Immuuncomplex
Bij een infectie worden er immuuncomplexen (antigeen-antistof) gevormd. Normaal ruimen
macrofagen deze immuuncomplexen op. Echter, wanneer er te veel immuuncomplexen
gevormd worden kunnen macrofagen dit niet meer aan. De immuuncomplexen slaan neer in
de vaatwand. Dit is hetzelfde principe als wanneer er te veel suiker wordt gedaan in de thee
→ lost niet meer op en slaat neer op de bodem.
Dit neerslaan zorgt voor verdere activatie van het immuunsysteem en beschadiging van de
vaatwand.
2. Anti Neutrofielen Cytoplasmatische Antistoffen (ANCA)
ANCA’s zijn antistoffen tegen eiwitten PR3 (antigenen) aanwezig in neutrofiele
granulocyten. Waarom sommige mensen ANCA’s hebben is niet bekend. In principe kan dit
geen kwaad wanneer de eiwitten zich in het cytoplasma blijven begeven. Echter, wanneer de
eiwitten worden gepresenteerd op het celoppervlak kunnen de antistoffen er wél aan
binden. Door deze binding wordt de neutrofiele granulocyt geactiveerd en brengt adhesie
moleculen tot expressie. Zo kan de neutrofiele granulocyt zich hechten aan de
bloedvatwand. Dit leidt tot het vrijkomen van enzymen die de bloedvatwand aantasten.
Samenvatting week 11 en 12 blok 2B3 – Judith Bus
, 4
Symptomen vasculitiden
Symptomen als gevolg van vrijkomen van inflammatoire cytokinen:
- Algehele malaise
- Koorts
- Gewichtsverlies
Verder kan er uiteindelijk ischemische schade ontstaan in bepaalde weefsels.
Kenmerken vasculitiden
- Meestal een sluipend beloop (weken tot maanden)
- Pijn (door ischemie)
- Tekenen van ontsteking prominent (koorts, huiduitslag, artritis etc.)
- Vaak multi-orgaan dysfunctie
Gevolgen vasculitiden
Gevolg van vaatwandontsteking:
- Vernauwing
- Trombose (vooral bij de kleine bloedvaten)
- Vaatruptuur (vooral bij de grote bloedvaten een groot probleem → leeg bloeden)
Onderzoeken bij vasculitis
In principe alleen histologisch bevestigen (hapje nemen uit de wand) als het KAN. Niet doen als er te
veel risico’s aan verbonden zijn.
Ziektebeelden bij grote vaten
1. Artritis temporalis
o Mogelijke complicatie: blindheid
o Relatief frequent voorkomend ziektebeeld
o Behandeling: hoge dosissen prednison
2. Ziekte van Takayasu
o Tast vooral grote bloedvaten aan in het lichaam (kan overal zijn)
o Komt vooral voor bij jonge (<40 jaar) Aziatisch vrouwen
o Komt zelden voor
o Slechte prognose door multi-orgaanfalen
▪ Veel vrouwen overlijden t.g.v. een ruptuur
o Behandeling: agressieve ontstekingsremmers zoals Tocilizumab (anti-IL-6)
Ziektebeelden bij middelgrote vaten
1. Polyarteritis nodosa (PAN)
o Aspecifiek begin
o Voornamelijk de huid, de zenuwen, de tractus digestivus en het hart worden
aangedaan
o Sterke associatie met hepatitis B infectie (HIB)
o Diagnose wordt gesteld o.b.v. symptomen
▪ Bijvoorbeeld: gemarmerde huid
o Angiografie: bij een angiografie is een kralensnoer beeld te zien (vernauwing)
o Zonder behandeling overlijdt de patiënt altijd
o Behandeling: prednison en/of de HIB behandelen (wanneer +)
Samenvatting week 11 en 12 blok 2B3 – Judith Bus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper judithbus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
