In deze samenvatting staat alle leerstof voor het deelvak Storytelling. De reader voor dit vak is samengevat en aangevuld met alle extra leerstof uit de hoorcolleges en kennisclips! Daarnaast heb ik verschillende voorbeelden uit de colleges uitgewerkt, zodat je deze kunt terug-herkennen in je toets...
Samenvatting Storytelling
Drama en Dramaturgie
Poëtica, 4e eeuw voor Chr. = werk waarin de basis voor de dramaturgie is
beschreven door Aristoteles. Het is een puntsgewijze opsomming waaraan de
‘dichter’ moet voldoen. Een groot deel van het werk is verloren gegaan. Het zou
uit twee delen bestaan:
- De tragedie en het epos hierin wordt beschreven waar een ‘tragedie’
aan moet voldoen. Het is bedoeld voor theater, maar veel opmerkingen
gelden nogsteeds voor de drama
- Komedie deze bestaat niet meer/is niet ontdekt
Onderscheid drama en tragedie:
Drama = verhalend verloop dit vind je in alles wat een verhaal heeft (tragedie
en komedie)
Tragedie = een genre.
Plot = scènes die aan het publiek gepresenteerd worden
Het plot van een tragedie kenmerkt zich door:
- Het gaat om 1 handelingsverloop met 1 afloop
- Het gaat om een verandering van geluk naar ongeluk (niet omgekeerd)
- De verandering is veroorzaakt doordat er een grote fout is gemaakt door
iemand van gemiddelde goedheid of beter.
Dramaturgie en verloopplan
Dramaturgie = hoe drama of het verhalende verloop is opgebouwd.
Aristoteles deelde het tragische drama op in een proloog, episode en
epiloog(resolutie), maar er moet samenhang zijn door waarschijnlijkheid of
noodzakelijkheid (het moet logisch zijn).
Proloog
- Sfeer wordt neergezet
- Expositie = hoofdpersonen en rollen en omgeving worden duidelijk.
Verhaal is nog niet daadwerkelijk begonnen. De verhaallijntjes zijn al
uitgezet ter ondersteuning
- Motorisch moment = het moment waarop datgene gebeurt dat het
verhaal in werking zet.
Episode
- Opbouw spanning: het langste deel van het verhaal waarin de spanning
wordt opgebouwd. Er vinden allerlei climaxen (crises) plaats waarin de
hoofdpersoon steeds dichter bij zijn doel komt en obstakels ondervindt.
- Catastrofe = alle dramatische ontwikkelingen leiden tot het hoogtepunt
in de climaxen en daardoor neemt het geheel een beslissende wending
- Afwikkeling Catastrofe = het deel tussen de catastrofe en de
ontknoping van het verhaal.
Epiloog
- Ontknoping: de waarheid wordt duidelijk, of probleem wordt opgelost
- Catharsis/loutering = begrip door Aristoteles om aan te geven dat de
hoofdpersoon in het reine moet komen met datgene dat hem is
overkomen, zodat het er schoner en sterker uitkomt (verzoening met het
lot). Soms ook voor publiek bedoeld als wijze les.
, - Afbouw = alle uitgezette lijnen komen bij elkaar, er vindt afwikkeling van
het verhaal plaats.
5 bedrijven van het plot – Aristoteles
1. Expositie uiteenzetteing van wat voorafgegaan is om te kunnen
begrijpen
2. Intrige De verwikkeling/ontwikkeling van een probleem wordt geschetst
(motorisch moment is hier onderdeel van)
3. Climax de spanning wordt opgevoerd met kleine conflicten en opstakels
4. Catastrofe de spanning komt tot ontlading en het begin van de
ontknoping
5. Peripetie (plotselinge ommekeer/agnito (erkenning)) de beslissende
wending en afwikkeling
Peripetie 2 betekenissen:
1. Het verhaal wordt afgwikkeld
2. Plotselinge ommekeer die berust op een onverwachte samenhang
plottwist, iets wat niet wordt verwacht maar wel samenhang heeft.
o Voorbeeld: Oedipus door Sofokles
Een helderziende zegt dat koningszoon Oedipus uit Thebe zijn vader zal
doden en zal trouwen met zijn moeder. Uit vrees werd Oedipus als
vondeling gelegd. Uiteindelijk komt hij via herders terecht bij het
koningsechtpaar van Korinthe. Bij een gevecht op een kruising doodt
Oedipus toch zijn echte vader, zonder te weten wie het is. Als Oedipus
nietsvermoedend de stad binnekomt, wordt hij beloond met een
huwelijk met de koniging (zijn moeder) omdat hij de stad van de sfinx
gered had. Het geluk lijkt hem toe te komen, maar dan komt hij achter
de waarheid.
Kern van tragische plot – Aristoteles = ommekeer + herkenningen + lijden
van de hoofdpersoon.
combi maakt een sterk plot
Karakters
Volgens aristoteles was de plot de ziel van de tragedie, en karakters, of
agonisten komen op de 2e plaats.
Protagonist = de hoofdpersoon waarmee je je als publiek identificeert.
- De hoofdpersoon is goed, maar niet perfect en wekt medelijden op basis
van respect en angst door identificatie
- Hoofdpersoon heeft fout gemaakt en valt van gelukkige in ongelukkige
situatie
- Het lijden van de hoofdpersoon kan worden bewerkstelligd door:
o De daad (datgene wat ongeluk brengt) laten plegen door iemand die
het slachtoffer kent
o De daad plegen zonder kennis van het slachtoffer, gevolgd door
herkenning
o De voorgenomen daad niet uitvoeren door tijdige herkenning
Antagonist = tegenspeler van de protagonist die (onbewust) obstakels
veroorzaakt.
Tritagonist = derde persoon, kan allerlei functies hebben, zoals:
- De veroorzaker of stichter van het conflict
- Het werktuig in handen van de protagonist of antagonist
- Het betwiste object tussen de protagonist en antagonist
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ErinPelders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
