Hersenen = orgaan dat denkt en reacties controleert
- Dementie, bewegingen, alcohol- en nicotineverslaving, depressie → hersenen
BOUWSTENEN
- Neuronen (zenuwcellen) in hersenen en ruggenmerg
- Neuronen w gemaakt vr de geboorte mr er komen er bij, ze sterven ofc ook af
- Omgevingsfactor: alcohol → FOETALE ALCOHOL SYNDROOM: als moeder
alcoholverslaafd is tijdens zwangerschap verloopt de ontwikk vd neuronen bij het kind
anders en treden er problemen op → laag IQ, motorische moeilijkheden, hyperactiviteit
(alcohol komt in bloed kind)
DELEN VAN NEURON
-
Dendriet = ‘antennes’: smalle vezels die signaal vn andere neuronen/cellen
ontvangen
- Axon: lange vezels die informatie doorgeven aan andere neuronen/cellen
COMMUNICATIE TSSN NEURONEN
(1): neuron die geen signaal ontvangt/verstuurt = in rust
(2): dendriet ontvangt signaal, chemische stofjes verschuiven nr axonhiel, als hier ACTIEPOTENTIAAL
w bereikt zal cel vuren → het vuren = elektrisch signaal
Neuronen liggen niet tegen elkaar dus geen elektrisch signaal maar chemisch signaal
(3) 2 factoren bepalen snelheid vh doorgeven van info
- Dikte van axon: hoe dikker diameter axon, hoe sneller de signaalgeleiding
- Aanwezigheid myelineschede (dun laagje vet om axon met af en toe een
onderbreking = KNOOP VAN RANVIER): actiepotentiaal springt van knoopt tot
knoop (HEEL SNEL)
(4) myelinisatie w voltooid op latere leeftijd (cognitieve vermogen bij jonge kids is kleiner), indien we
echt ouder w breekt de myelineschede weer af
, (5) SYNAPS = plaats waar chemisch signaal w doorgegeven → actiepotentiaal bereikt axonuiteinde,
neurotransmitter komt vrij, komen in synaps terecht, zetten zich vast aan spec receptoren in
dendrieten vn volgend neuron
- EXCITATORISCH signaal: sommige neurotransmitters verhogen kans op actiepotentiaal in
ontvangende neuron
- INHIBITORISCH signaal: sommige neurotransmitters verlagen kans op actiepotentiaal in
ontvangende neuron
Geneesmiddelen en drugs ku ingrijpen in dit proces
ONDERDELEN VAN ZENUWSTELSEL
(1) CENTRALE ZENUWSTELSEL
(1) Hersenen: complexe acties
(2) Ruggenmerg: eenvoudige reflexen
(2) PERIFERE ZENUWSTELSEL
= alles buiten hersenen en ruggenmerg. BEVATTEN SENSORISCHE EN MOTORISCHE NEURONEN
(3) SOMATISCHE ZENUWSTELSEL (interactie met buitenwereld): bewuste controle mog
Sensorische neuronen: buiten → hersenen (CZS)
Motorische neuronen: hersenen (CZS) → buiten
(4) AUTONOME ZENUWSTELSEL (controleert inwendige): geen controle over mogelijk
Sensorische neuronen: info vn inwendige organen → CZS
Motorische neuronen: spieren inwendige organen en werking klieren controleren
(5) SYMPATISCH ZENUWSTELSEL: energie verbruiken, in actie zijn
(6) PARASYMPATISCH ZENUWSTEL: energie herstel, in rust
Organen ontvangen signalen van (para)sympatisch zenuwstelsel en reageren hierop
2.3 Hersenen
HERSENSTAM
(1) MEDULLA OBLONGATA: controle autonome functies (hartslag en ademhaling
(2) PONS (net boven MEDULLA OBLONGATA): doorgeefluik → verbind lichaam met hersenen +
kruisen vd zenuwbanen
(3) MESENCEPHON = middenhersenen: belangrijk vr beweging (degradatie vn neuronen in dit
gebied → Parkinson)
(4) FORMATIO RETICULARIS: centrum hersenstam (loopt van MEDULLA OBLONGATA tot
MESENCEPHON): rol bij slapen en ontwaken
KLEINE HERSENEN (CEREBELLUM): IN TWEEVOUD
- Bewegingscontrole en evenwicht: als je te veel alcohol hebt gedronken heeft dat invloed op
cerebellum (evenwichtsverlies als dronken)
- Rol bij supervisie van cognitieve processen: niet per se het uitvoeren van de processen zelf,
maar het COÖRDINEREN zodat juist uitgevoerd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hanneschoeters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.