Ik heb zelf met deze samenvatting een 8 gehaald voor dit vak! In de samenvatting staat alle theorie die je voor het vak psychologie moet leren met plaatjes & voorbeelden ter verduidelijking.
Samenvatting Psychologie
Psychologie = de wetenschap die het gedrag van individuen bestudeerd.
Sociologie kijkt naar het gedrag van groepen mensen en sociale psychologie kijkt
naar het gedrag van een individu in een groep.
Al deze verschillende disciplines kunnen we samenvatten onder het begrip
“menswetenschappen”. De gemeenschappelijke factor is dat ze zich allemaal
bezighouden met menselijk gedrag.
Waarneming
De basis van onze waarneming ligt bij onze zintuigen. Hiermee vormen wij ons
een indruk van onze omgeving en nemen we de empirische (= gebaseerd op de
waarneming) werkelijkheid waar.
Perceptie (waarneming) = is het proces waarbij de waarnemer prikkels
(stimuli) vanuit de omgeving selecteert, organiseert en interpreteert, zodat er
een zinvol en betekenisvol beeld van de werkelijkheid ontstaat.
Onze ogen zijn verantwoordelijk voor het beeld dat we binnenkrijgen op ons
netvlies. Dit beeld wordt doorgestuurd naar onze hersenen, die vervolgens
betekenis geven aan wat onze ogen hebben waargenomen. Onze hersenen
gebruiken hiervoor aangeleerde structuren en patronen. Ze hebben dit geleerd
vanaf het moment dat we geboren zijn.
Tabula Rasa = ongeschreven blad
Binnen de psychologie zijn er twee stromingen: nature vs nurture.
Nature-theorie = alle eigenschappen zijn aangeboren.
Nurture-theorie = eigenschappen zijn aangeleerd
De heersende consensus is dat sommige eigenschappen zijn aangeleerd en
sommige zijn aangeboren. Aangeboren eigenschappen (opstaan van een veulen
na de geboorte, openen van bekjes van vogels voor eten) zijn vaak essentieel
voor overleving van de
soort (instinct hoort hier
ook bij).
Als aan jonge vogels
deze afbeelding wordt
getoond en deze
beweegt vooruit,
interpreteren de jongen
dit als een roofvogel en
dus gevaar. Als deze
afbeelding
achteruitvliegt dan
interpreteren ze dit als
een niet roofvogel.
, Samenvatting Erin Pelders Psychologie
Hieruit kan worden opgemaakt dat sommige waarnemingsprincipes aangeboren
zijn, maar de meeste zijn aangeleerd. Aangeleerde waarneming is
objectpermanentie. Baby’s hebben bijvoorbeeld nog niet aangeleerd dat als een
object niet meer zichtbaar is, het er nog wel kan zijn. Volwassenen weten dat als
we iets niet meer zien, het er nog wel kan zijn. Kiekeboe werkt daarom goed
voor baby’s.
Waarnemingsprincipes
Contrast
Een van de eerste dingen die mensen leren herkennen en waarnemen zijn
gezichten. Pasgeborenen zien geen details en kleuren maar vooral vage
contouren. Gezichten voor baby’s lijken daarom veel op smileys. Dit principe zet
zich ook later door waardoor wij nog steeds overal gezichten in zien, zolang het
maar twee donkere punten zijn met een soort streep eronder. Het zien van
gezichten (= pareidolie) is evolutionair gezien erg nuttig om soortgenoten te
herkennen.
In eerste instantie leren we dus waarnemen op basis van contrast. Lichte versus
donkere patronen.
Selectie
We kunnen niet alle informatie die binnenkomt verwerken, omdat onze hersenen
dat simpelweg niet aankunnen. Om die reden selecteren onze hersenen prikkels.
Het selecteren ban welke prikkels wel bewust waargenomen worden en welke
niet hangt af van:
- Kenmerken van die prikkels
Heeft te maken met eigenschappen van hetgeen dat wordt waargenomen.
o Hoe groot is de prikkel? (Opvallend of subtiel?).
o Hoe intens is de prikkel? Intense prikkels, zoals stank, worden
sneller waargenomen.
o Hoe groot is het contrast in de prikkel? Een paarse koe in een
weiland vol koeien valt op omdat het contrast erg groot is. Door
contrast met de omgeving valt het meer op en is de kans groter dat
we het waarnemen (werking van reclame)
- Kenmerken van de waarnemer
Factoren die van invloed zijn op de waarnemer zijn onder andere:
o Persoonlijkheid = verschillende persoonlijkheden kunnen letterlijk
andere dingen waarnemen. Mensen die neurotisch zijn zien meer
bedreigende prikkels dan mensen die dit niet zijn. Hoe je reageert
op prikkels zegt iets over je persoonlijkheid en ervaringen, en die
zeggen weer iets over hoe jij de wereld waarneemt en interpreteert.
o Leerprocessen = vanaf onze geboorte leren we waarnemen en
afhankelijk van wat we geleerd hebben kijken we anders naar de
wereld. Als je bijvoorbeeld negatieve ervaringen hebt met honden
kun je daardoor bang worden.
o Motivatie = onze motivatie stuurt ons om sommige prikkels meer op
te merken dan anderen. Stel je wilt naar de kapper, dan valt het
ineens op dat overal kapperszaken zitten.
Onze waarneming wordt beïnvloed door verschillende kenmerken en hoe
we deze interpreteren hangt dus af van meerdere factoren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ErinPelders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
