,1. de EU
1.1 Internationaal recht
Binnen het internationale recht zijn alle staten gelijk aan elkaar. De afspraken die staten met
elkaar maken, staan in verdragen. Een belangrijk beginsel bij het overeenkomen van verdragen
is staatssoevereiniteit.
1.1.1 staatssoevereiniteit
als een overheid staatssoevereiniteit heeft, dan heeft de overheid de ultieme
beslissingsbevoegdheid op het grondgebied van de staat en is de overheid de enige die de wet-
en regelgeving bepaalt. Staten kunnen de soevereiniteit vrijwillig en onvrijwillig beperken.
Een voorbeeld van vrijwillig beperkte staatssoevereiniteit is het aansluiten bij de Europese Unie.
Staten geven alleen soevereiniteit op als dit het welzijn van de staat en de bevolking bevorderd.
Het overdragen van de soevereiniteit is overigens niet permanent, het kan ook tijdelijk.
De soevereiniteit kan ook onvrijwillig beperkt worden, dit kan gebeuren als een land een ander
land binnenvalt. Het overheersende land pakt dan alle beslissingsbevoegdheid. Een staat kan
ook binnengevallen worden door middel van een mandaat van de Veiligheidsraad van de VN.
1.1.2 internationale organisaties
staten spelen een belangrijke rol binnen het internationale recht, maar ook internationale
organisaties spelen een grote rol. Deze organisaties kunnen worden opgericht door staten, maar
ook door personen, er zijn dan ook twee soorten internationale organisaties.
1. Gouvernementele organisaties
2. Non-gouvernementele organisaties
Ten eerste zijn er gouvernementele organisaties, dit zijn organisaties die zijn opgericht door
staten zelf. Het oprichten van een gouvernementele gaat middels een verdrag. Staten kunnen
zelf aangeven of ze binnen deze organisatie soevereiniteit willen afstaan. Als ze dit willen doen
heet het een supranationale organisatie. Als de staten dit niet willen heet het een
intergouvernementele organisatie.
Daarnaast zijn er ook non-gouvernementele organisaties (hierna: ngo), deze zijn opgericht door
personen, deze organisaties zijn niet afhankelijk van de overheid. Een ngo heeft een ideëel doel,
voorbeelden hiervan zijn: het Rode Kruis, Amnesty International.
1.2 de EU en haar doelstellingen
De Europese Unie zoals de die vandaag kennen heeft een aantal juridische doelstellingen. Deze
zijn vastgesteld in de verdragen die de Europese Unie heeft opgesteld. Op dit moment zijn er
twee verdragen binnen de EU van kracht.
- Het verdrag betreffende de EU (VEU)
- Het verdrag betreffende de werking van de Eu (VWEU)
Voordat we ingaan op welke doelstellingen de Europese Unie nastreeft is het van belang hoe de
EU deze doelstellingen behaald. Dit kan de EU doen door middel van negatieve en positieve
integratie. Negatieve integratie betekent dat de EU dingen gaat verbieden. Positieve integratie
betekent dat de EU dingen gaat verplichten. Het doel van integratie is het harmoniseren van de
doelstellingen van de lidstaten. Daarnaast is het ook van belang dat de regelgeving binnen de
lidstaten hetzelfde wordt.
,1.2.1 vrede en welzijn
de EU heeft als primaire doelstelling dat er vrede en welzijn binnen de EU bestaat. Het middel
om deze vrede en welzijn te bereiken is economische integratie. De logica hierachter is dat
lidstaten met elkaar op groot gebied gaan handelen. Hierdoor raken de economieën in elkaar
verweven en ervaren beide lidstaten welvaart op meerdere gebieden. Hierdoor worden ook
conflicten tussen lidstaten op een meer diplomatieke manier opgelost.
1.2.2 ruimte van vrijheid, veiligheid en recht
naast vrede en welzijn vindt de EU ruimte van vrijheid, veiligheid en recht heel belangrijk. Wat
de EU hiermee bedoelt is dat alle bewoners van EU vrij mogen verblijven, werken, studeren in
alle andere lidstaten van de EU. Een nadeel van open grenzen is dat internationale criminaliteit
toeneemt. Op dit tegen te gaan werken de EU lidstaten ook op strafrechtelijk gebied samen op
dit tegen te gaan.
1.2.3 interne markt
Het oprichten van een interne markt is een van de belangrijkste doelstellingen van de EU. Een
interne markt zorgt ervoor dat bedrijven gevestigd in de lidstaten van de EU vrij kunnen
handelen. Hierdoor kunnen de inwoners van de lidstaten vrij bepalen waar ze willen werken. De
bedoeling van een interne markt is dat de nationale markten steeds meer verweven tot een
gemeenschappelijke markt waarin alle bedrijven en personen gelijke kansen hebben.
Hoewel de economische vooruitgang belangrijk is voor de EU is het milieu en de gelijke kansen
voor mannen en vrouwen net zo belangrijk. Het voorkomen van discriminatie en sociale
uitsluiting staan hierbij centraal.
1.2.4 Europese en Monetaire Unie
De ECB is verantwoordelijk voor het monetaire beleid van de Unie. De ECB wordt hierbij
geholpen door de nationale banken (De Nederlandsche Bank). Samen vormen zij het Europese
Stelsel van Centrale Banken (hierna: ESCB). Het monetaire beleid heeft een supranationaal
karakter.
Een van de kenmerken van het EMU is de gemeenschappelijke munt. Een voordeel van een
gemeenschappelijke munt is een vergrote afzetmarkt binnen de EU. Bedrijven zullen sneller
producten van binnen de Unie kopen. Daarnaast hoeven bedrijven geen transactiekosten betalen
voor het omzetten van valuta.
Ook zijn er nadelen verbonden aan een gemeenschappelijke munt. Landen hebben geen of
weinig invloed meer het op nationale economische beleid. Ook kan het onderpresteren van een
land invloed hebben op andere landen met dezelfde munt. Het economische beleid van een land
is, ondanks een gemeenschappelijke munt een intergouvernementeel karakter. Landen moeten
wel het economische beleid aanpassen aan het stabiliteits- en groeipact (SGP). De afstemming
van dit beleid gebeurt tijdens een jaarlijks Europees Semester.
1.2.5 beschermen van mensenrechten
ook is het binnen de Europese Unie van belang dat de mensenrechten binnen de lidstaten
worden beschermd. Ook een democratie en rechtstaat worden als fundamentele begrippen
genoemd in art 2 VEU. Ook is het van belang dat de Europese Unie toezicht houdt op de landen
waarmee zij handelt. Hiermee wordt dan niet alleen de handelsbelangen van belangrijk maar
ook de fundamentele mensenrechten.
Door deze samenwerking waar bepaalde waarden centraal staan wordt de EU steeds vaker een
waardengemeenschap genoemd. Het toenemende belang van het Handvest van de Grondrechten
van de EU is hier een voorbeeld van.
, 1.3 interne markt
in deze paragraaf wordt ingegaan op de interne markt en de doelstellingen daarvan. De interne
markt en de EMU zijn twee aparte onderdelen.
1.3.1 onderdelen interne markt
de interne markt bestaat vooral uit de volgende 3 onderdelen.
1. Regels op het gebied van vrij verkeer.
2. Verbod op staatssteun
3. Mededingingsrecht
in de EU geldt vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal. Dit betekent dat de
handelsstroom tussen landen niet belemmerd mag worden. Ook het vrije verkeer van personen
is belangrijk, landen mogen niet zonder een uitzonderlijke belangrijke reden personen weigeren.
Staatssteun komt in veel verschillende vormen voor. Waaronder subsidies of kortingen. Dat kan
de gemeenschappelijke interne markt schaden. Daarom is staatssteun binnen de EU verboden.
Ook mededinging, ook wel kartelvorming is verboden binnen de EU. Dit kan te hoge
concurrentie betekenen voor andere bedrijven, en schaadt dus de interne markt. Ook
machtsmisbruik door monopolie-bedrijven is verboden, het opleggen van onhaalbare
contractuele voorwaarden voor kleinere bedrijven is machtsmisbruik is dus verboden.
1.3.2 voor- en nadelen van de interne markt
voordelen van de interne markt
Vrije handel
specialisatie
schaalvergroting
lagere prijzen en keuzevrijheid
hogere consumentenwelvaart
Nadelen
Door de gemeenschappelijke interne markt hebben lidstaten nog maar weinig invloed op de
nationale markt in een lidstaat. Om dit tegen te gaan gebruiken de lidstaten protectionisme. Dit
is schadelijk voor de interne markt maar wel zeer voordelig voor kleinere bedrijven die niet
kunnen deelnemen aan de grote concurrentie op de grote interne markt.
Ook zijn veel lidstaten bang dat grote bedrijven het toneel van de interne markt zullen
domineren, ten koste van kleinere landen. Dit heet verMcDonaldisering. Ook is er sprake van
oneerlijke concurrentie, sommige landen kunnen goedkoper produceren door lagere lonen. Dit
vinden een aantal landen binnen de EU zeer oneerlijk. Al laatste nadeel noemen veel landen dat
ze afhankelijk zijn van andere landen door de specialisatie van andere landen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jaanvanwijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.