Les 1. Levensfasen. De psychologische ontwikkeling van de mens.
H1 de prenatale periode
Ontwikkelingspsychologie = levenslooppsychologie: de wetenschap die gedrag van mensen
bestudeert van de mens in de verschillende levensfasen.
- Zowel groei, als verandering, als stabiliteit wordt bestudeerd.
De thematische gebieden/hoofdcategorieën
- Fysieke ontwikkeling
- De cognitieve ontwikkeling
- De sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling
De verschillende levensfasen
- Afgebakende periodes in het leven van mensen
- Elke periode heeft zijn eigen kenmerkende gedragingen
- De fasen (zijn ook gelijk de verschillende hoofdstukken):
- De prenatale fase
- De geboorte / eerste 6 maanden
- 6 maanden tot 2 jaar (baby – dreumes)
- 2 jaar tot 6 jaar (peuter – kleuter)
- 6 jaar tot 12 jaar (basisschooltijd)
- Puberteit / adolescentie
- Jongvolwassenheid (20 – 40 jaar)
- Rijpere volwassenheid (40 – 60)
- Oudere volwassene (60+)
- De dood
Hoofdstuk 1 – De prenatale periode
- De menselijke biologische ontwikkeling begint bij de conceptie
- Hoe iemand zich ontwikkelt, is afhankelijk van zowel nature (= erfelijke bepaaldheid) als
nurture (= omgevingsinvloeden)
- Fylogenese = ontwikkeling soort (erfelijkheid)
- Ontogenese = ontwikkeling specifieke individu (omgeving)
De (prenatale) ontwikkeling hangt af van drie factoren:
- Groei: sterk erfelijk bepaald / omgeving beperkte invloed
- Rijping: sterk erfelijk bepaald / omgeving beperkte invloed
- Leren: zowel erfelijkheid als omgeving sterke invloed
Ontwikkeling reflexen
- De embryo (<12 weken oud) / foetus (>12 weken oud) ontwikkelt in de baarmoeder allerlei
reflexen
- Reflexen zijn onwillekeurige bewegingen op een prikkel
- Reflexen zeggen iets over het functioneren van het centrale zenuwstelsel: direct na de
geboorte worden enkele reflexen daarom gecheckt
- Een aantal reflexen blijven altijd aanwezig, maar een aantal verdwijnt ook weer
(Reflexen leren uit boek!)
, De omgeving van het embryo / foetus
Hoe kwetsbaar is een embryo/foetus in moeders buik?
Er zijn veel omgevingsinvloeden die een negatieve invloed kunnen hebben op de embryo/foetus =
teratogenen: stoffen van buitenaf of een ziekte die schade kunnen toebrengen, zoals vertraagde
groei, gedrags- en functiestoornissen
Leeftijd heeft ook een invloed op de ontwikkeling van kinderen (voornamelijk leeftijd van moeder)
Een kind dat niet aan de verwachtingen van de ouders voldoet, loopt een grote kans op mishandeling
en verwaarlozing.
Deze verwachtingen kunnen onder andere gaan over het geslacht, over het uiterlijk, over
intelligentie, over andere talenten (muzikaal inzicht, sportiviteit), etc.
Zowel lage als hoge verwachtingen van ouders kunnen schadelijk zijn.
- Te lage verwachtingen kan leiden tot het ontnemen van ontwikkelingskansen bij kinderen
(ouders verwachten namelijk toch niets, dus doen ze ook weinig moeite)
- Te hoge verwachtingen kan leiden tot faalangst, onzekerheid en een
minderwaardigheidscomplex. Het draait hier om het niet durven teleurstellen van ouders,
omdat ze bang zijn hun steun en liefde te verliezen
De verwachtingen van ouders worden niet vaak expliciet geuit, maar juist impliciet, door mimiek,
lichaamstaal of stemintonatie. En de verwachtingen zijn vaak gelinkt aan de eigen ervaringen en
potenties van ouders.
Les 2
Hoofdstuk 2 – de geboorte / de eerste 6 maanden
- Het geboorteproces verschilt enorm van vrouw tot vrouw. Gemiddeld tussen de 8 en 14 uur
- Prematuur (te vroeg geboren <37 weken) / dysmatuur (groeiachterstand; te laag
geboortegewicht)
- Hoe lager het geboortegewicht, hoe meer kans op ontwikkelingsstoornissen
- Goede neonatale zorg en stimulatie van de baby belangrijk
- Complicaties tijdens de geboorte kunnen leiden tot onder andere: ADHD, leerstoornissen en
coördinatieproblemen, oog-handcoördinatieproblemen, dyslexie, spraak- en
articulatiestoornissen. Maar mogelijk ook schizofrenie, autisme, anorexia, boulimia
Neuronen
- Een pasgeboren baby (=neonaat) heeft ongeveer 100 miljard hersencellen
- Als een baby leert, worden er verbindingen gelegd tussen deze hersencellen
- > stimulatie van de baby = versterkt verbindingen
- < stimulatie van de baby = verbindingen sterven af (failure-to-thrive syndroom)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Saskia2021. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,88. Je zit daarna nergens aan vast.