Complete aantekeningen van de hoorcolleges en kennisclips via Grasple voor Deel 1 (Kwalitatief onderzoek) van het vak Kennismaking met Onderzoeksmethoden en Statistiek (KOM).
Kennismaking met Onderzoeksmethoden en Statistiek (KOM) – Deel 1 Kwalitatief
Sociaalwetenschappelijk onderzoek
- Kenmerken
Streeft naar kennis en theorievorming
Is systematisch controleerbaar
Maakt gebruik van empirische gegevens
Empirisch onderzoek volgt een cyclisch proces, genaamd de theorie-data-cyclus. De Theorie-data-cyclus
beschrijft het systematische proces van sociaalwetenschappelijk onderzoek.
- Stappen
1) Idee/theorie – Leidt onderzoekers tot het aanpassen van een theorie of het formuleren van een
nieuwe theorie.
- Kenmerken
Falsifieerbaar= Een theorie moet weerlegd kunnen worden met systematische
waarnemingen.
Probabilistisch= Uitspraken binnen een theorie gelden niet voor alle gevallen of op elk
moment.
Spaarzaam (parsimonious)= Als een eenvoudige theorie volstaat, is het niet nodig om
deze complexer te maken.
2) Onderzoeksvragen
- Typen
Fundamenteel (basic)= Onderzoeker geïnteresseerd in kennis verzamelen.
Toegepast (applied)= Een praktisch probleem in een real-life situatie.
Translationeel= Brug tussen fundamenteel en toegepast onderzoek. Gericht op het vertalen
van bevindingen uit fundamenteel onderzoek naar de toepasbaarheid in de praktijk.
3) Onderzoeksontwerp= Hierin staat omschreven welke typen empirische gegevens worden
verzameld, op welke manier en op wie.
- Benodigde gegevens
Kwalitatieve gegevens (Bv. uitgeschreven interviews, beschrijvingen van observaties)
Kwantitatieve gegevens= Verzameld middels gestandaardiseerde vragenlijsten en testen of
systematische observaties.
- Kenmerken
Keuzes in het onderzoeksontwerp beïnvloeden de geldigheid van de resultaten
Het vooraf onderbouwen en vastleggen van deze keuzes verhoogt de controleerbaarheid
van het onderzoek.
4) Hypothese= Een specifieke uitspraak over wat de onderzoeker verwacht waar te zullen nemen in
het onderzoek (Voornamelijk kwantitatief onderzoek)
5) Data verzameling
6) Data-analyse
- Kenmerken
Data-management plan= Een plan waarin staat verwerkt hoe zorgvuldig er wordt
omgegaan met de vertrouwelijke gegevens. Dit draagt bij aan de controleerbaarheid van
onderzoek.
- Voorbeelden
Kwalitatief: Afnemen interviews (Verzameling) --> Interpreteren van de
interviewverslagen (Analyse)
Kwantitatief: Afnemen van test om narcisme-score te meten (Verzameling) --> Statistisch
analyseren van de cijfermatige gegevens (Analyse)
- Resultaten/conclusie
Niet-ondersteunende data leidt tot herziening van de theorie of een verbeterd
onderzoeksontwerp
Ondersteunende data leidt tot versterking van de theorie; de conclusies gaan gepaard met
grotere of kleinere mate van onzekerheid.
Onderzoekers beschrijven hun onderzoek en de gevonden resultaten in wetenschappelijke
artikelen.
,Begrippenlijst:
Empirisch onderzoek=
Wetenschappelijk onderzoek dat
is gebaseerd op systematische
observaties
Falsifieerbaar= Een theorie moet
weerlegd kunnen worden met
systematische waarnemingen
Probabilistisch= Uitspraken
binnen een theorie gelden niet
voor alle gevallen of op elk
moment
Spaarzaam= Als een eenvoudige
theorie volstaat, is het niet nodig
om deze complexer te maken
Fundamentele
onderzoeksvragen= Onderzoeker
geïnteresseerd in kennis
verzamelen
Toegepaste onderzoeksvragen=
Een praktisch probleem in een
real-life situatie
Translationele onderzoeksvragen= Brug tussen fundamenteel en toegepast onderzoek. Gericht op het
vertalen van bevindingen uit fundamenteel onderzoek naar de toepasbaarheid in de praktijk
Kwalitatieve gegevens= Meestal weergegeven in woorden
Kwantitatieve gegevens= Meestal weergegeven in cijfers
Data-management plan= Een plan waarin staat verwerkt hoe zorgvuldig er wordt omgegaan met de
vertrouwelijke gegevens. Dit draagt bij aan de controleerbaarheid van onderzoek.
Controleerbaarheid= De mate waarin de juistheid en volledigheid van de informatie kunnen worden
gecontroleerd. De mate waarin de verwerking van de gegevens kan worden gereconstrueerd.
Kwalitatief Hoorcollege 1
Kwalitatief onderzoek
- Doel
o Sociale fenomenen te begrijpen vanuit hun natuurlijke context
o Om empirische patronen te vinden
- Voorbeeld
o In gesproken of geschreven teksten, observaties van gedrag en interacties
o Die een startpunt kunnen zijn voor theorievorming
- Toepassing
o Ontwikkeling nieuwe theorie
o Aanpassing of uitbreiding van bestaande theorie
- Kenmerken
o Via specifieke observaties probeert de onderzoeker:
a. De sociale werkelijkheid te omschrijven in al haar diversiteit (=Inductie)
b. Naar algemeenheden te zoeken die nieuwe theorieën aanpassen
- Methode
o Probeert meer te begrijpen van deze situatie binnen de natuurlijke omgeving en is meer
geïnteresseerd in de context. Holisme= kijken naar het geheel, alles wat iemand vormt.
- Onderzoeksvraag
o SPI(C)E
- Staat voor
o Setting: waar, in welke context?
, o Perspective (of population): voor wie?
o Interest: wat?
o Comparison: vergeleken met wie/wat?
o Evaluation: met welk resultaat?
- Onderzoeksonderwerp
o Bv. culturele verschillen in de zorg voor ouderen
o Bv. motieven om te daten bij eerstejaars studenten
o Bv. De ideeën van Amerikanen over het recht op wapenbezit
- Onderzoeksontwerp
Data wordt verzameld door middel van een kwalitatief interview
- Kenmerken
o Gesprek waarin de interviewer vragen stelt aan de geïnterviewde over ideeën, motieven,
ervaringen en gedragingen met betrekking tot een sociaal fenomeen.
o De geïnterviewde is een informant of respondent (Die onderdeel is van de populatie en uit
eigen ervaring spreekt)
o De onderzoeker is nadrukkelijk aanwezig bij de dataverzameling; zal dus invloed hebben
in het beloop van het interview
o De onderzoeker zelf is een instrument voor data verzameling
- Soorten interviews
o In hoeverre liggen inhoud, volgorde en formulering en vragen en antwoordopties vooraf
vast?
a) Ongestructureerd – Bovenstaande aspecten hangen af van verloop en context van
het interview (Kwalitatief)
b) Semigestructureerd – Wel topiclijst, bovenstaande aspecten hangen af van context
van het interview (Kwalitatief)
c) Gestructureerd – Aspecten worden vooraf vastgelegd door de interviewer =
Survey (Voornamelijk bij kwantitatief onderzoek)
- Populatie
o Op basis van een populatie wordt een steekproef genomen (Ook geldig voor kwantitatief
onderzoek)
- Methoden
a) Doelgerichte steekproef= Onderzoeker gaat op zoek naar specifieke individuen
die belangrijke informatie kunnen geven
Case study logic= Elk specifiek verhaal is waardevol en draagt bij aan
beter begrip
Sample for range= Onderzoeker gaat opzoek naar een zo breed mogelijke
scala aan ervaringen
Als het fout gaat bij deze stap dan wordt het niks; erg cruciaal
- Hypothese
Het afleiden van hypotheses is niet gebruikelijk bij kwalitatief onderzoek
- Dataverzameling
Het interview wordt vaak opgenomen en later volledig uitgetypt in een transcript
- Soorten
o Letterlijk manuscript
o Woordelijk manuscript
Tijdens het interview maakt de onderzoeker field notes (= aantekeningen die waardevol kunnen
zijn tijdens het analyseren van de data in een later stadium)
- Voorbeeld
o Wie werd er geïnterviewd?
o Locatie van het interview
o Indruk gedrag van geïnterviewde
o Eerste ideeën van onderzoeker over het interview
- Kwaliteit van het kwalitatief interview
Betrouwbaarheid (Reliabillity)
- Kenmerken
o Verloop van interview hangt af van de interviewer
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurarenkema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,19. Je zit daarna nergens aan vast.
