Dit zijn de aantekeningen van hoorcollege 5 van het vak ''Inleiding in de psychologie'', gegeven op de Universiteit Leiden. Het hoorcollege gaat over hoofdstuk 6 van ''Psychology'' door Gray en Bjorklund. Het hoofdstuk gaat over de zintuigen en psychofysica.
Hoorcollege 5 aantekeningen – zintuigen en psychofysica
Psychofysica brengt onderzoek naar zintuigen samen.
Zintuigen gebruik je om externe informatie tot je te kunnen nemen.
Met een sensory deprivation tank (gevuld met zout water op lichaamstemperatuur) kun je op het water
drijven en dit leidt tot een vermindering van sensorische invloed. Deze tank kan leiden tot
bewustzijnsverandering. Deze tank wordt ook gebruikt als ondervragingstechniek.
Experiment voor afwezigheid van waarneming
8 mensen werden 48 uur lang opgesloten in een bunker. Mensen kregen op een gegeven moment
hallucinaties.
Volgens Aristoteles hebben we 5 zintuigen: reuk, smaak, tast, gehoor en zicht. Nu weten we dat we er
meer hebben zoals warmte.
Zonde rinze zintuigen hebben we geen mentaal leven om bijvoorbeeld gevaar en voedsel te
herkennen. Zintuigen zijn ontstaan om gedrag te sturen.
Wat is waarneming?
Stimulus (de fysieke stimulus die het zintuig stimuleert) > fysiologische respons (chemische of
elektrische activiteit) > sensorische ervaring (subjectieve ervaring van waarneming)
Dieren hebben soms andere soort waarneming dan mensen.
Onderzoekers hebben satellietfoto’s bekeken. Ze hebben gekeken hoe koeien zich oriënteren t.o.v. de
noord-zuidlijn. Koeien kunnen voelen hoe een magnetisch veld werkt (zintuig).
Vleermuizen kunnen op basis van weerkaatsing zich oriënteren. (echolocatie)
Als blinde mensen dit leren, echolocatie, wordt de visuele cortex daarvoor gebruikt i.p.v. voor hun
zicht.
Transductie is het vertalen van een externe stimulus naar een prikkel. Sensorische receptoren zetten
fysieke stimuli om in elektrische signalen.
Het actiepotentiaal is hetzelfde in amplitude. Hoe kun je de stimulus vertalen naar kwalitatieve en
kwantitatieve eigenschappen? Wat proef ik en hoe sterk is hetgeen wat ik proef? Ze moeten worden
gecodeerd in een reeks actiepotentialen. Neuronen vervoeren actiepotentialen.
Kwantitatief: gecodeerd door absolute frequentie van actiepotentialen. Druppel zout op de tong die
heel sterk is, verzorgt een hoge frequentie van actiepotentialen (heel snel achter elkaar afgevuurd)
Kwalitatief: activatie van actiepotentialen in verschillende typen receptoren (zout, zoet, zuur, etc.).
zoute receptor vervoert bij een zoutoplossing meer.
Psychofysica: psychologische aspecten van een fysieke stimulus
Absolute drempelwaarde is afhankelijk van zintuigen en de besliscriterium van de persoon. Als je
twijfelt of je iets wel gehoord hebt, geef je het dan aan of niet?
Er is per persoon een bepaalde intensiteit waarbij de drempelwaarde 50% is. De verhouding
ruis/signaal bepaalt of we iets kunnen waarnemen. We kunnen namelijk nooit iets in vacuüm
waarnemen.
Drempelwaarde van verschil
We hebben 2 stimuli. Zijn ze verschillend of hetzelfde? Hoe groot moet het verschil zijn om het
verschil te kunnen herkennen > just noticeable difference (jnd)
Hoe groter het verschil, hoe groter de kans dat je het verschil opmerkt.
Er is een relatie tussen de absolute waarde en de jnd.
Volgens de wet van Weber is er een linair verband tussen de jnd en de absolute intensiteit M van een
stimulus. Jnd = Km
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosiework. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,69. Je zit daarna nergens aan vast.