Uitgebreide Nederlandse samenvatting van hoofdstuk 4 uit het boek Pedagogiek in Beeld van IJzendoorn over de Pedagogische Ideeëngeschiedenis. Ook de aantekeningen uit het college zijn in de samenvatting verwerkt.
In de 19e eeuw was er een verbetering van de volksgezondheid. Voorheen was de levensverwachting
laag en kindersterfte was hoog. Als de hygiëne zou verbeteren, ging de gezondheid omhoog, ziektes
gaf je minder door en je leefde langer. Hygiëne werd belangrijk. De volksgezondheid werd verbeterd.
Door deze maatregelen nam de kindersterfte enorm af.
1880: Child Study movement onder leiding van G. Stanley Hall. Hij was een Amerikaanse psycholoog.
Hij keek hoe kinderen en adolescenten ontwikkelden, door de kinderen te bekijken en de ouders en
leerkrachten vragenlijsten in te laten vullen. Ook waren er congressen waar mensen van mening
verschilden en deelden en hieruit leerden.
Eind 19e eeuw was de psychoanalyse van Freud op komst. Hij was van de driftenleer: mens streeft
primair naar bevrediging van lusten, zoals eten en voortplanten. Daarnaast verdringt hij emotionele
ervaringen naar onderbewuste. Als dat er later uitkomt, kan je naar psychoanalist. Het retrospectief
was gebaseerd op herinneringen uit eigen kinderjaren en verhalen van patiënten. Volgens hem was
de taak van de ouders om het kind te helpen impulsen te beheersen en in goede banen te leiden. Hij
herleidde psychische problemen van volwassenen naar echte of ingebeelde gebeurtenissen die
tijdens hun kinderjaren plaats hadden gevonden.
De Mental Hygiene Movement (begin 20 e eeuw) vestigde de aandacht op geestelijke gezondheid. Dit
kwam voort uit de kennis van de hygiënisten en hieruit volgde interesse voor de mentale
gezondheid, waardoor men bedacht dat medische klachten ook andere oorzaken zouden kunnen
hebben. Mental Hygiene begint bij de jeugd al, een kind moet mentaal gezond opgroeien. Er was dus
veel aandacht voor de ontwikkeling van kinderen.
Ook ontstond er een grotere interesse in de ontwikkeling van kinderen. Men ging meer focussen op
het vinden van een optimale wijze om kinderen mentaal gezond op te laten groeien, in plaats van op
hoe gedragen ze zich het beste. Voor 1900 ging het erom dat het gedrag van kinderen werd
bijgestuurd, na 1900 was men van mening dat opvoeding van invloed was op de ontwikkeling en de
mentale gezondheid. De moeder werd gezien als oorzaak van hoe kinderen later terecht kwamen.
Jaren ’30: behaviorisme: de mens is maakbaar (nurture). Je kan van een kind maken wat je wil.
Volgens Watson is de taak van ouders: trainen, gedrag aanleren of vormen. Behaviorisme komt voort
uit het conditioneren van Pavlov, zowel klassiek als operant. Daar was Watson ook mee bezig. Het
behaviorisme is een stroming die nooit weg is gegaan.
Ethologie in de jaren ’50 door Lorenz en Tinbergen: Zij observeerden in de natuurlijke omgeving en
keken dan naar aangeboren gedragspatronen, imprinting. Eerste wie de ganzen zien, is hun moeder.
Als dat zo is, zouden er sensitieve periodes zijn in leven kind, waarin ze iets kunnen leren. Deze
periode is de kritieke periode. Volgens hen is de taak van de ouders dan ook dat ze het kind in de
kritieke/sensitieve periode iets aanleren.
Sociale leertheorie (Bandura, jaren ‘60): mensen denken en verwachten veel en daardoor worden ze
beïnvloed. De mens is dus een cognitief wezen die beïnvloed wordt door denkprocessen en
verwachtingen. De nadruk ligt op leerprocessen in het gedrag, namelijk: observational learning en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BdE5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.